Sociale psychologie
= Gaat over alle daagse al dan niet bewuste beïnvloedingen die anderen hebben op elkaar.
Standford prison experiment (zie experiment op toledo volledig)
Philip Zimbardo: zette het beroemde beruchte standford prison experiment op
Om te duiden welke invloed een ander zijn gedrag heeft op een mens.
Probleem van het gevangenissysteem:
• oorzaak kan bij bewakers?
• oorzaak kan bij gevangenen?
• oorzaak kan door structuur in gevangenis?
Vertrokken uit hypothese:
Wanneer gewone burgers de rol spelen van bewaker en gevangene in een namaakgevangenis en er
ontstaat:
Geen vijandigheid en vervreemding Wel vijandigheid en vervreemding
Oorzaak ligt bij persoonskenmerken van Oorzaak ligt bij de structuur in de gevangenis.
bewakers of gevangenen, kan ook beiden zijn.
Verloop
14 augustus 1971 werden 12 mannen aangehouden en gefouilleerd omdat ze gereageerd hadden op
een artikel. Ze worden naar het politiebureau gebracht en krijgen een formele registratie en ook
vingerafdrukken worden genomen. Ze worden geblinddoekt en moeten zitten wachten in de cel. Men
had vooraf een gevangenis nagebouwd + ook veel verborgen camera’s.
Er hadden in totaal 70 mensen gereageerden op het artikel en zij hebben ze allemaal meegenomen. 24
doorsnee studenten werden eruit gehaald. En er worden 9 van hen geblinddoekt en kwamen aan bij de
gevangenis waar de blinddoek af mag + worden onderzocht. Ze moeten dan ook gevangenis schort
aandoen en een ketting met slot aan, aan de voet en een nylon kous rond het hoofd.
=> doel: om identieke beleving te garanderen.
Bewakers zagen er als volgt uit: kaki uniform, fluitje aan de nek, wapenstok, zonnebril met
spiegelglazen (omdat de ogen verborgen werden).
,Experiment begint
Al snel bleek dat de bewakers hun machtspositie gebruiktte en waardoor de gevangenen daar op drie
verschillende manieren op reageerden. Namelijk opstandig, rebellie of weerhoudend.
Na 6 dagen is het experiment nood gedwongen moeten stoppen door de schrijnende omstandigheden
waarin de gevangenen zich bevonden. Erna had men praatsessies georganiseerd om dit emotioneel te
kunnen verwerken.
Besluit
Het ligt dus niet aan de persoonlijkheden van de gevangenen of bewakers maar de situatie
zelf is verantwoordelijk voor het gedrag van de deelnemers.
Het experiment heeft geleid tot veel kritieken (enkel dit belangrijk voor examen!):
• Rolgedrag
= gaan rol innemen volgens stereotypen. Deelnemers speelden de rol van gevangene
en bewaker volgens de stereotypen.
Reactie Zimbardo
-‐ Ook beginnende bewakers zullen hun gedragen volgens stereotypen
-‐ Vooral tegen einde van experiment was er extreem gedrag
-‐ Fysiek geweld en vernedering vanwege de bewakers overschreden de
grenzen van normaal rollenspel
-‐ Bewakers strenger tegen gevangenen toen ze dachten dat niemand toekeek
• Deontologie bezwaren
= is het wel verantwoord?
Reactie Zimbardo
-‐ Psychologisch onderzoek is gerechtvaardigd indien de baten (nieuwe kennis)
opweegt tegen de kosten.
-‐ Proefpersonen gaven vooraf toestemming
-‐ Geen vraag/klacht van collega’s
-‐ Deelnemers geven zelf aan veel geleerd te hebben over zichzelf
-‐ Veel invloed op publieke opinie.
Sociaal-‐psychologisch perspectief
De vraag blijft immers welke elementen van de gevangenissituatie nu werkelijk
verantwoordelijk waren voor deze evolutie?
-‐ Was het de vrijwel absolute en ongecontroleerde macht waarover de bewakers
beschikken?
-‐ Was het hun anonimiteit, het feit dat ze als individu vrijwel onherkenbaar waren?
-‐ …
CONCLUSIE
Het is absoluut geen wetenschappelijk onderzoek! Hij wilde het lucifer effect bewijzen
namelijk dat morele mensen stellen gemakkelijk immoreel gedrag als je een beetje prutst
aan de omstandigheden. Zimbardo heeft dit experiment gemanipuleerd dus is deze niet
representatief!
, HOOFDSTUK 2: SOCIALE WAARNEMING
Het beeld dat mensen zich van elkaar vormen
Sociale waarneming
= Het beeld dat mensen zich van elkaar vormen
We maken contructies in onze gedachten en gaan eigenschappen toeschrijven aan een
persoon.
• Zintuigelijke waarnemingen = percpect
• percept wordt vervolgens omgevormd tot een concept
Het materiaal waarop we ons baseren:
1) De zintuigen
2) Gedachtenconstructie in ons denkbeeld
Percept
= een gewone waarneming namelijk het beeld dat we ons vormen van wat uiterlijk
waarneembaar is.
Concept
= een gedachtenconstructie eigenlijk een denkbeeld van wat voor iemand de persoon in
kwestie zou kunnen zijn à innerlijke persoonlijkheid.
Bij sociale waarneming maken ze gebruik van een hoeveelheid informatie die zelf al het
product is van een zintuiglijk waarnemingsproces, en daaruit leiden we bepaalde niet-‐direct
waarneembare kenmerken af over de persoon in kwestie.
De eerste indruk wordt beïnvloed door:
Fysieke uiterlijk • lichaamsgestalte
• gezicht
Gedrag • hoe hij zich opstelt
• hoe reageren
Lichaamstaal • expressie
• lichaamshouding
• gebaren en intonatie
Fysieke uiterlijk
Is het eerste en soms het enige dat we van iemand waarnemen.We kunnen stellen dat een
gelaat pure fysieke eigenschappen verraden namelijk:
,
Het gedrag:
Het gedrag wordt immers in sterke mate mee beïnvloed door de situatie waarin iemand zich
op een bepaald moment bevindt of door de rol die hij te spelen heeft.
Lichaamstaal:
synoniem is de non-‐verbale communicatie. Dit heeft betrekking op de manier waarop mensen
spreken of zich gedragen.Het belang van non-‐verbale communicatie merk je vooral wanneer
ze geheel of gedeeltelijk aanwezig is of onbruikbaar wordt.
• Gelaatsexpressies (waar we het meest op gericht zijn)
• Gezichtspieren
• Gebaren (hoe je beweegd)
• lichaamshouding
• Stemgebruik
De meeste gebeuren onwillekeurig (automatisch) hoewel ze soms in de verleiding komen om
ze bewust te gaan stellen met als doel om gunstig over te komen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SchaniaVanpoucke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
