Een heel goede samenvatting van het boek EN powerpoints + hoorcolleges! Alles staat er in wat je moet kennen.
Samenvatting is heel gestructureerd en weinig tot geen typfouten :)
Geschiedenis van het publiekrecht en van de politiek
Hoofdstuk 1: Inleiding
A. Geschiedenis
Rechtsgeschiedenis = metajurdica | Dit betekent dat we de
geschiedenis van het recht vanuit een extern context / andere wetenschap
bestuderen. Zo stellen we bv. Vragen zoals ‘ waarom is dit zo’ ‘ hoe leven we
samen’.
Rechtshistoricus: bestudeert interactie tussen recht en macht, politiek, techniek,
religie, etc.
- Regels en sancties
Privaatrecht: onderlinge afspraken ( vb huwelijk)
Publiekrecht: machtsafspraken ( Orde voor burger)
Strafrecht: regelgeving rond criminaliteit/straffen
De maatschappij is voorop de recht, want de maatschappij veranderd voortdurend!
E.Y. Pagina 1 van 167
,Positieve recht: recht dat op een bepaald moment in bepaalde plaats geldt,
machthebbers hebben invloed op de burgers
Metajurdisch: hoe dat het recht de maatschappij beïnvloed
Historisch-wetenschappelijke invalshoek
-juridisch paradigma ( geheel van theorieën)
Vb: Nemo censetur ignorare legem ( iedereen moet de wet kennen)
Van niemand wordt gedacht dat hij onwetend is van de wet ( letterlijk)
rechtsdwaling wordt niet aanvaard, je kan je nooit beroepen op het gedacht “ik
wist het niet” (want je zou het wel geweten moeten hebben). = onmogelijk en
onmenselijk paradigma
“ius vigilantibus” het recht is er voor zij die opletten
Interdisciplinair: verschillinde wetenschappen samen, vb economie en filosofie
Carl Friedrich Von Savigny ( 1779-1861)
= bedenker van de Historische Rechtsschule (groep van onderzoekers die werken
binnen een onder elkaar aanvaard wetenschappelijk paradigma )
Ze beschouwt het positieve recht als de resultante van een historische evolutie
Recht drukt de volksgeist uit : elke land heeft zijn eigen , nationaal gekleurd, recht
A.2. Geschiedenis en recht dienen elkaar
A.2.1 Geschiedenis dient het recht
Heuristiek ( toepassing van de norm in de tijd) = leer van het zoeken en vinden
- vb: Tempus regit actum ( de tijd dient het recht)
- vb: Wethistoriek ( het veranderd in de tijd)
Historische interpretatie ( correct begrip van de norm)
- vb: wethistorische interpretatie - ratio legis(= de reden van de wet )
(enkel kijken naar de wettekst en de totstandkoming van die wet
geproduceerde voorbereidende documenten : wetsontwerp of
wetsvoorstel, de memorie van toelichting , het verslag van de bespreking
in de parlementaire commissie en de amendementen )
E.Y. Pagina 2 van 167
, - vb: rechtshistorische interpretatie ( gaat opzoek naar indirecte bronnen
van bepaalde regel en gebruikt rechtsleer, rechtspraak en wetgeving )
Historisch argument ( inhoud recht)
- vb: contitutionalisme ( heersende macht moet recht van onderdanen
respecteren)
- vb; onafhankelijkheid België ( “we waren al onafhankelijk”)
Historisch expertise ( inhoud feiten)
- vb Radan Karadzic ( heeft een massamoord/ genocide gedaan)
- vb Tabakprocessen in de VS
Tempus regit actum ( de plaats bepaalt de behandeling)
Locus regit actum ( regel van IPR: Intentioneel privaatrecht ( recht voor
burgers van verschillende nationaliteiten))
Tempus regit forman acti
A.2.2 Recht dient geschiedenis
Instellingen: dragers van de publieke macht
- Vb: vredesdragers ( creëert recht)
- Vb : dynastieën ( opeenvolging van heersers die tot dezelfde familie
behoren)
( in het recht staat er dat ze de macht overerven en dat bepaalt/ dient de
geschiedenis)
Bronnen:
( rechtsbronnen – vonnissen – arresten vb en historische bronnen – rekeningen
van steden vb)
- Formele rechtsbronnen : klassiekers, de wet, de rechtspraak , de
rechtsleer
- Materiele rechtsbronnen
vb: Parochieregister ( wie dat er geboren wordt in een stad)
E.Y. Pagina 3 van 167
, vb: testamenten
vb: erfenissen ( je kan in de materiele rechtsbronnen kijken wat je kan
erven als je ouders bv sterven)
A.3. Continuïteit
Recht is continu in beweging , het veranderd.
Evolutie de regel – revolutie de uitzondering
vb: Franse revolutie (1789) – standenmaatschappij verdwijnt
vb: Belgische revolutie (1830) – heeft lessen getrokken uit Frankrijk
vb: Pragmatische conservatisme – Belgische grondwet met monarchie
(beetje van verleden pakken en bewerken)
CONCREET VB: absolute vorst die verdwijnt maar iemand heeft nog steeds
de macht.
Materiele continuïteit – werkelijke land (eenzelfde probleem in twee
verschillende tijdperken op dezelfde wijze wordt opgelost, maar aan de hand
van andere vormen of termen)
vb: Armenzorg kerk voor staat
bv COO naar OCMW
Formele continuïteit – wettelijke land
Wet verouderd niet maar de realiteit veranderd
vb: Schuttersgilden ( bestaat niet meer , ze beschermden de stad)
Continu is vaak conservatief ( houdt niet van verandering, je moet denken dat je
andere wetten moet toevoegen/ wijzigen om een nieuwe wet te toevoegen) maar ook
progressief, vb senaat ( samenleving verbeteren)
Micro-vlak : een jurist moet zijn eigen mening hebben want iedereen heeft ‘zijn’
eigen waarheid. Je moet akkoord gaan met je client.
A.4. Historisch kritiek
Clio als ‘ prostituee’ (geschiedenis kan misbruikt worden) Dus, nadenken!
Papier is vrijwillig, het is niet altijd juist wat er op papier staat
Normatieve bronnen en doctrine = beperkt
Law in action ( het werkelijke land) ( wat er in de werkelijkheid gebeurd als je
naar de wet kijkt)
- Vb: doodstraf werd in 1996 afgeschaft in België, maar dit werd bijna nooit
toegepast OF compositie OF collaboratie( meewerken met de vijand)
A.5. Historische achtergrond
SCHARNIERDATA
E.Y. Pagina 4 van 167
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rechtiscool. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
