Algemene Pathologie 2015
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1,2,3: ziekte en pathologie........................................................................1
Hoofdstuk 4: groei differentiatie en morfogenese.......................................................4
Hoofdstuk 5: Herstel...................................................................................................6
Hoofdstuk 6: metabole ziekten...................................................................................9
Hoofdstuk 7: Circulatiestoornissen............................................................................13
Hoofdstuk 8 immunologie en immunopathologie.....................................................17
Hoofdstuk 9: Inflammatie..........................................................................................22
Hoofdstuk 10: Carcinogenen en Neoplasie...............................................................24
Hoofdstuk 11: cel-schade, veroudering en dood......................................................32
Hoofdstuk Neurodegeneratieve ziekten....................................................................35
Ziekte en Pathologie.................................................................................................37
Groei, differentiatie en morfogenese........................................................................37
Celschade, veroudering en dood...............................................................................38
Herstel.......................................................................................................................39
Circulatiestoornissen.................................................................................................40
Immunologie en immunopathologie..........................................................................40
Ontsteking.................................................................................................................41
Nieuwvormingen (oncologie)....................................................................................42
Metabolisme en metabole ziekten en homeostasis..................................................44
Neurodegeneratieve ziekten.....................................................................................44
Ziekte en Pathologie.................................................................................................45
Groei, differentiatie en morfogenese........................................................................45
Celschade, veroudering en dood...............................................................................46
Herstel..........................................................................................................................47
Circulatiestoornissen.................................................................................................47
Immunologie en immunopathologie..........................................................................48
Ontsteking....................................................................................................................49
Nieuwvormingen (oncologie)....................................................................................49
Metabolisme en metabole ziekten en homeostasis......................................................52
Neurodegeneratieve ziekten........................................................................................52
Hoofdstuk 1,2,3: ziekte en pathologie.
Wat is gezondheid? Wat is ziekte?
WHO: Health : 'state of complete physical/mental/social welzijn and not merely the absence of
disease or infirmity'.
Ziekte= afwijking vh lichaam verlies van de normale gezondheid. Aanwezigheid afwijking
= onvoldoende om een ziekte te veronderstellen, tenzij de afwijking gepaard gaat met slechte
gezondheid. Kan een vroege ontwikkeling bij het ontstaan van een ziekte betekenen.
, Frequente symptomen FSHD (Fascio-scapulo- Minder frequente symptomen
humerale dystrofie) FSHD
• ↘gezichtsexpressie verkeerde opvatting door • Communicatieve moeilijkheden
buitenwereld • Pijn, AH en hartproblemen
• Scapular winging, hyperlordose, footdrop, • Gezichtsmoeilijkheden (zeldzaam)
vermoeidheid
• Moeilijkheden met armen boven het hoofd te heffen
FSHD: Genetisch, dominant erfelijk
– Meerdere leden in familie, maar kind kan ook de eerste zijn bij een nieuwe mutatie
– V en M, doorgeefbaar op beide geslachten
– Expressie van de ziekte sterk wisselend , met complex genetisch mechanisme. Nog niet
helemaal begrepen
FSHD behandeling FSHD toch een andere benadering?
• Niet specifiek. Wel houdingsleer en • Communicatie- aspecten
(pijn)medicatie • Educatie patiënt / familie / omgeving
• Soms rolstoel nodig (laattijdig)
Ziekte: verschillende benaderingen
• Oorzakelijk
• Descriptief
• Behandeling
• ICF (Functioneren met functiebeperkingen en functiemogelijkheden binnen de maatschappij
• Biopsychosociaal model (Benadering van patiënt, maar ook van familie, sociale omgeving,
maatschappij etc)
Wat is gezondheid? Wat is ziekte? “Normaal” is afhankelijk van:
– O.a. leeftijd, geslacht, maatschappelijke aanvaardbaarheid, wenselijkheid etc..
– Gemiddelde, standaarddeviatie....
– Normale veroudering of ziekte?
• Vergeetachtigheid dementie , • Atheroomplaques Rimpels R/ Botox? , •
Potentiedaling R/ Viagra?
- Dyslexie: Veel over bekend. Bij MRI : horizontale hersen snedes zijn ≠ bij dyslecten. 5-10%
vd NLdse bevolking, soms plotseling na beroerte. Vergelijkbaar: dyscalculie&”grafie,
aprosopagnosia (gezichtsblindheid), amusia
- Prothese: bril, vroeger oogspecialist, nu optometrist id winkel of zelf een leesbril kopen bij
de Hema.
Adaptatie aan de omgeving
– Hoogte: hoogteziekte (Hb).
o Oplossing Hoogtestage, hoogtetent (doping?)
– Zon: zonnebrand kankers (melanoma, plaveiselcarcinoma e.a.)
o Oplossing: Bescherming: Verhoogde pigmentatie, zonnebrandolie, Zonnebank?
– Infecties: Infectieziekten dood
o Oplossing: Aanmaak antistoffen, Vaccinatie
Ziektekenmerken
• Etiologie: Oorzaak vd ziekte
• Pathogenesis: Ziektemechanisme
• Pathologische en klinische verschijnselen: Structurele en functionele kenmerken vd
ziekte
• Complicaties en restletsels: 2nd, systemische en laattijdige effecten vd
ziekte
• Prognose: Verwachte ziekteverloop (genezing, herval of
afloop)
• Epidemiologie: Incidentie, prevalentie of
populatiedistributie vd ziekte
Ziekte Nomenclatuur
• Primair - secundair
, • Benigne – maligne
• Pre-fixes: ana- ; dys- ; hyper- ; hypo- ; meta- , neo-
• Suf-fixes: itis, oma, osis; oid; penia; cytosis; ectasis; plasia; opathy
• Eponiemen: ziekte van Bechterew
• Syndroom: groep ziektetekens /symptomen of een
combinatie van letsels noodzakelijk om een ziekte te definiëren
Classificatie van ziektes
• Helpt bij diagnostiek en leren. Meer leren classificatie kan ∆
• Volgens ∆classificaties naargelang de methode van classificatie
• Ziektes zijn vaak multifactorieel verschillende classificaties
Predisposerende factoren en voorlopers van ziekte
• Sommige oorzakensterk voorspelbaar voor een aandoening (hamerslag)
• Patiëntfactoraal (leeftijd, voedingstoestand,..
• 1 ziekte veroorzaakt een andere
•Individuele predispositie voor bepaalde ziekte: HLA-B27 haplotype ankyloserende
spondylosis
•Permissief effect bij sommige aandoeningen: immuundeficientie schimmelinfectie
Oorzaken van ziekte: infecties
• Infectieuze agentia: bacteria, virussen, gisten en schimmels, parasieten, en prionen.
• Belangrijk oorzaak van ziekte in alle leeftijden en alle landen
• Transmissie kan vertikaal (moeder op kind), horizontaal of vanuit dieren (zoonoses) zijn.
• De specifieke ziektekarakteristieken worden bepaald door factoren van de infectieuze
agentia en eigenschappen
van de lichaamsrespons