Volledige samenvatting van het voortplantingsstelsel van anatomie van de module Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 3: voortplantingsstelsel anatomie of vhri3.
Anatomie – voortplantingsstelsel
1. enkele begrippen
Gameten: voortplantingscellen met 23 chromosomen, spermacel en eicel
Bevruchting: versmelting van een mannelijke en vrouwelijke gameet (2 x 23 chromosomen)
Gonaden: voortplantingsorganen, testes en ovaria
Zygote: een bevruchte eicel met 46 chromosomen, alle cellen die hieruit komen vormen een
lichaam en hebben zelfde erfelijke materiaal
2.1 testes
⇒ testikels of zaadballen, zijn de primaire
geslachtskenmerken en hangen op in scrotum:
- Twee scrotumholten: bevatten elk een testikel (5cm lang, 3cm breed, 2,5cm dik en
een gewicht van 10-15g)
- Dunne huidlaag met glad spierweefsel (tunica dartos)
- Contractie tunica dartos geeft gerimpeld uitzicht
- Onder de lederhuid: musculus cremaster:
o Samentrekken: testes korter bij lichaam
o Ontspannen: testes iets lager, lagere temperatuur
o Doel: testes op 1,1°C lager dan de lichaamstemperatuur voor spermatogenese
2.2 de bouw
⇒ de ballen zijn verpakt in een dicht vezelig kapsel (=tunica albuginea) en van hieruit
vertrekken collagene vezels, deze vormen de tussenschotten (septa)
- Die tussenschotten geven een verdeling in ongeveer 250 lobjes en bevatten 800
opgerolde testiskananaaltjes (1,5km/testis)
- Spermatogenese vindt plaats in de testiskanaaltjes
- Tijdens de afrijping is er een doorduwing naar de rete testis en naar de epididymus
Tussen de testiskanaaltjes:
- Interstitiële cellen: produceren androgenen (=testosteron)
- Sertolicellen zijn steunende cellen die de zich ontwikkelende spermacellen voeden
2.3 de spermacel
- Kop: heeft een celkern met een chromosoom.
o Acrosoom: bevat enzymen om eicel te doorboren
o Korte hals: verbinding met middelste gedeelte
- Middelste gedeelte: heeft een mitochondrionale spiraal (vorm van een
mitochondrium en heeft een motor om de staart te bewegen
- Staart: is zwepend en beweegt zich zo voort, is uniek in lichaam
- Wat ontbreekt? Andere celorganellen, reserve energie uit de omgeving is
noodzakelijk
1
, 2.4 de epididymis
⇒ spermacellen gaan via de vloeistofstroming afgeleid via de ductuli efferentes naar de
epididymis (bijbal) ⇒ die bevat 7 meter opgerolde buis. Heeft ook een paar functies:
- Aanmaken van vloeistof voor de verdere afrijping van de spermacellen
- Recyclage van de beschadigde spermacellen
- Tijdsduur eer de spermacel de zaadleider bereikt is 2 weken
- Geeft stof af die de spermacellen die voortijdige capacitatie (beweeglijkheid) tegen
gaat
⇒ nu zijn de spermacellen nog niet beweegelijk (capacitatie is verhinderd) en worden pas
beweeglijk na:
- Na contact met klierproducten van de zaadblaasjes
- In contact met vrouwelijke voortplantingsorgaan
2.5 de zaadleider of de ductus deferens (vas deferens)
⇒ deze is 40-45cm lang en zit verpakt in een zaadstreng: een koker van bindweefsel en
spierweefsel, zenuwvezels en lymfevaten.
- Loopt door de buikholte naar de achterzijde van de blaas, door de prostaat om aan te
sluiten op de urethra.
- Deel van de zaadleider die door de prostaat loopt: ductus ejaculatorius
o 2cm lang
o Net voor de prostaat is er een aansluiting
op de zaadblaasjes
o Sluit aan bij de urethra
- Peristaltische contracties duwen het sperma
door de zaadleider
- Bij sterilisatie: spermacellen kunnen opgeslagen
worden in zaadleider – hebben op dit moment
een trage stofwisseling en zijn inactief
2.6 de urethra
⇒ dit is het afvoerkanaal naar buiten voor sperma en urine en loopt door de prostaatklier. Ze
is 18-20cm lang en mag je niet verwarren met de urethers (urineleider)
2.7 de accessoire klieren: zaadblaasjes
Functies van de accessoire klieren:
- Activeren van de spermacellen
- Voedingsstoffen bieden voor de spermacellen
- Veroorzaken van peristaltische contracties
- Vormen van buffers om de zuren van de vagina te neutraliseren
2.7.1 zaadblaasjes of de vesicula seminales
⇒ zijn lange klieren van 15cm en geven 60% van het ejaculaat, ze produceren:
- Fructose (energie)
- Prostaglandines: zorgt voor contractie van glad spierweefsel
- Fibrinogeen: geeft ‘stolling van het ejaculaat’ en bescherming tegen zure milieu
(vagina)
- Contact met vloeistof van de zaadblaasjes start de capacitatie op
2.7.2 de prostaatklier
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linskevdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
