Samenvatting
Samenvatting: Fysiologie en endocrinologie van seksualiteit en voortplanting
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting slides, met aantekeningen Examenresultaat: 20/20
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
sFysiologie en endocrinologie van seksualiteit en voortplantingSchriftelijk examen = 2 open vragen (20 punten per vraag), 5 meerkeuzevragen (GIS), 5
begrippen (2punten per begrip) → NIET LEESBAAR= NIET JUIST
3 delen = Man, Niet-zwangere vrouw & Zwangerschap, bevalling en borstvoeding
Introductie
➔ Fysiologie = bestuderen en beschrijven van NORMALE processen in ons
lichaam
➔ Endocrinologie = bestuderen en beschrijven van de AANMAAK en WERKING
van HORMONEN in ons lichaam
o Hormoon = signaalstof (boodschapper) die ergens in het lichaam
gemaakt word en via het bloed wordt vervoerd naar een doelorgaan (met
specifiek receptor) waar het een effect uitoefent
BASIS = FEEDBACKMECHANISME
vb : hypofyse
POSITIEVE FEEDBACK = onder invloed van een bepaald
hormoon wordt een ander hormoon MEER aangemaakt
vb : GnRH (van hypofyse) → teelbal = MEER androgenen
(+sperma)
NEGATIEVE FEEDBACK = onder invloed van een bepaald
hormoon wordt een ander hormoon MINDER aangemaakt
Vb : androgenen (afkomstig van testis) = MINDER GnRH
DEEL 1 : de man
1.1. PUBERTEIT
➔ Puberteit
o Lichamelijke veranderingen
▪ A : Ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken
▪ B : Groeispurt
o Psychische veranderingen en veranderingen in gedrag
o Ontwikkelen van seksualiteit en vruchtbaarheid
DOOR HORMONALE VERANDERINGEN
PRIMAIRE GESLACHTSKENMERKEN = vanaf de geboorte aanwezig
→ Man = teelballen (testis), balzak (scrotum), penis
A : SECUNDAIRE GESLACHTSKENMERKEN =
ontwikkelen zich tijdens de puberteit
→ Man 4 GROTE VERANDERINGEN=
1. Beharing ; gelaat, borstkas, genitale regio
2. Adamsappel en stemverandering
3. Brede schouders, spierontwikkeling
4. Groei van penis, toename teelbalvolume
Verschijnen van schaamhaar = PUBARCHE
,KLINISCH BEOORDELEN VAN DE PUBERTEIT : TANNER STADIA=
VIRILISATIE (2-4) = ontwikkeling van genitale kenmerken = teelbalvolume, groei
schaamhaar & penis
Adhv grote testis => ORCHIDOMETER (kralenketting ;
nummer = teelbalvolume)
→ 3ml volume = PREPUBERTAIR
→ vanaf 4ml volume = PUBERTAIR
→ 25ml = volwassen
➔ B : GROEISPURT IN DE PUBERTEIT = piek jongens = tussen 13-14j (V11-12j)
o Door grote toename van groeihormoon
o Voornamelijk aangemaakt tijdens de pubertijd
GROEI KLINISCH BEOORDELEN = via
grafieken (rechts)
« midparental height »
= maximale lengte man inschatten obv lengte ouders → lengte
moeder (cm) + lengte vader (cm)/2+7cm
ONTWIKKELEN VAN VRUCHTBAARHEID = SPERMARCHE
, Groeispurt = 10.5-16.& 13.5-
17.5
Penisgroei = 10.3-14.5 &
12.5-16.5
Testis =9.5-13.5 & 13.5-17
Gezichtsbeharing
schaamhaar
➔ Afwijkende patronen
o 1. Pubertas praecox = vroegtijdge puberteit
▪ Jongens = groei van schaamhaar voor de leeftijd van 9jaar
o 2. Pubertas tarda = laattijdige puberteit
▪ Jongens = testisvolume <4ml en/of uitblijven virilisatie op leeftijd
> 14jaar
1.2. VOORTPLANTINGSORGANEN
➔ TWEE Functies vd teelbal
o 1. Aanmaak van zaadcellen
(spermatozoa)= Spermatogenese
▪ In de zaadbuisjes (tubuli
seminiferi)
▪ Van buiten naar binnen
o 2. Aanmaak van hormonen =
Steroïdogenese
▪ In de leydigcellen
Prenatale ontwikkeling van de testis
1. de testits ontstaan in de buurt van de nieren
2. Ze migreren naar het lieskanaal
→ onder invloed van insulin-like peptide 3 (INSL3)
→ INSL3 wordt aangemaakt door de Leydigcellen`
3. Ze komen via het lieskanaal in het scrotum terecht
→ onder invloed van testosteron
→ testosteron wordt gemaakt door de Leydigcellen
, ➔ De testis bij geboorte
o Teelbal zit in de balzak bij 97% van de jongens
▪ Niet door tekort aan testosteron & INSL3
o Niet-ingedaalde teelbal (= cryptorchidie)
▪ Risico op verminderde vruchtbaarheid
▪ Risico op teelbalkanker
o Temperatuur in de balzak is de 2-4°C lager dan de lichaamstemperatuur
▪ Belangrijk voor spermatogenese
▪ Regeling van temperatuur (DRIE MANIEREN)
• 1. netwerk van bloedvaten (slagader = aanvoer van
bloed) & plexus pampiniformis (afvoer van bloed) :
warmteafvoer
• 2. Dunne huid balzak = weinig isolatie
o Tunica dartos = spierlaag die zorgt voor rimpeling
van scrotale huid (rugae)
▪ Ontspannen : meer warmteverlies
▪ Opgespannen : minder warmteverlies
▪ Ligt net onder de huid
• 3. Musculus cremaster
o Trekt bij koude dichter tegen het lichaam
o Spier die zorgt dat de teelbal verder of dicther bij het
lichaam komt
▪ Opgespannen = dichter
▪ Ontspannen = verder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper willemknevels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen