NEUROFYSIOLOGIE
Inleiding
→ Waarom biologie in studiegebied sociaal-agogisch werk?
o Algemeen mensbeeld: BIO-PSYCHO-SOCIAAL model
- BIO: aanleg, erfelijkheid, ziekte, medicijnen, drugs en alcohol
- PSYCHO: persoonlijkheid, karaktertrekken, eigenschappen
- SOCIAAL: gezin, vrienden, werk
→ Onlosmakelijk met elkaar verbonden
1. Anatomie en fysiologie
→ Anatomie (letterlijk ‘opensnijden’) = er wordt bestudeerd hoe het lichaam en alle
verschillende onderdelen eruit zien
→ Fysiologie = er wordt bestudeerd hoe het lichaam en alle verschillende onderdelen ervan
functioneren
- ALGEMEEN: cel
- BIJZONDER: weefsels, organen, stelsel
- TOEGEPAST: inspanning, omgeving, leeftijd, geslacht, ziekte,…
1.1 De mens als biologisch organisme
→ Mens
o Orgaanstelsel
- Ten minste 2 organen die samenwerken om een functie uit te voeren
o Organen (specifiek)
- Een structuur met 2 of meer weefsels die samenwerken om een functie uit te
voeren
o Weefsels
- Een groep vergelijkbare cellen die dezelfde functie vervullen
o Cellen (algemeen)
- De kleinste eenheid van leven
o Moleculen
- De chemische componenten van cellen
1.2 De taal van de biologie
1.2.1 Anatomische gebieden (termen om richtingen aan te duiden)
Term Gebied
Anterieur/ventraal Vooraan
Posterieur/dorsaal Achteraan
Superieur Boven
Inferieur Onderaan
Mediaal Naar het midden
Lateraal Naar de zijkant
, Informatiegeleiding in het zenuwstelsel
Het zenuwstelsel
- Centraal zenuwstelsel (hersenen & ruggenmerg)
- Perifeer zenuwstelsel (zenuwen verbonden met spieren en organen in het lichaam)
▪ Somatisch zenuwstelsel - animaal - willekeurig (onder controle van onze wil)
- Controleert interacties van lichaam (huid, skelet, spieren & zintuigen) met
buitenwereld
▪ Autonoom of visceraal zenuwstelsel - vegetatief - onwillekeurig
- Controleert het inwendige (longen, hart, lever,…) van het lichaam
- Controle werking endocriene stelsel,…
→ (ortho)sympathisch zenuwstelsel
- Stimuleren de activiteit van een bepaald orgaan
- Regelt acties die energie verbruiken (stress en opwinding)
Werken tegengesteld → Parasympathisch zenuwstelsel
- Remmen de activiteit van datzelfde orgaan
- Regelt acties die energie herstellen (rust)
- Uitzondering: activiteiten van het spijsverteringstelsel worden gestimuleerd
, Belang van het zenuwstelsel
→ Dankzij het zenuwstelsel kunnen we waarnemen, denken, ervaren we emoties en nemen we
beslissingen
→ Echter de hogere, unieke menselijke functies vinden allemaal hun basis en fysiologische
processen die plaatsgrijpen in de hersenen
→ Neurologie is de tak in de medische wetenschappen die de anatomie, het normaal
functioneren en de ziekte van het zenuwstelsel bestudeerd
→ Ook de huidige psychiatrie heeft een duidelijke neurobiologische invalshoek
→ Motoriek is een complexe zaak, het is echter het zenuwstelsel dat dit bewegingsapparaat
aanstuurt
→ Het zenuwstelsel bestuurt alle organen van het lichaam
Functies van het zenuwstelsel
→ 3 basisfuncties:
1) De sensoriële functie
o Het detecteren van informatie via de receptoren en die prikkels naar het
ruggenmerg of hersenen sturen
2) De integratieve functie
o Verwerken en bewaren van informatie en beslissingen nemen
3) De motorische functie
o Zorgt dat de beslissing uitgevoerd wordt via het sturen van prikkels naar de
effectoren
Informatieoverdracht
→ Het zenuwstelsel bestaat uit een sterk georganiseerd netwerk van miljarden zenuwcellen of
neuronen en van nog meer neurogliacellen
→ Neuronen of zenuwencellen → opwekken en geleiden van zenuwimpulsen/prikkels
o 3 basistypes van neuronen:
1) Sensorische neuronen / afferente / prikkelaanvoerden neuronen
- Vervoeren sensorische (afferente) prikkels
→ Van perifeer naar centraal zenuwstelsel
2) Motorische neuronen / efferente / prikkelafvoerende neuronen
- Vervoeren motorische (efferente) prikkels
→ Van centraal naar perifeer zenuwstelsel
3) Interneuronen
- Schakelen tussen sensorische en motorische zenuwcellen
bv. kniepeesreflex (automatisch uitgevoerde reacties op specifieke prikkels,
zonder tussenkomst van de hersenen)
→ Neurogliacellen → ondersteunende functie (geleiden geen prikkels)
o 4 verschillende soorten gliacellen:
1) Schwanncellen: myelinisatie perifeer zenuwstelsel
2) Astrocyten: steun en bescherming
3) Microgliacellen: verdediging tegen indringers
4) Ependymcellen: productie (= aanmaken) cerebrospinaal vocht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Լիզա. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.