Samenvatting riskmanagement aan de hand van belangrijke
dingen en mogelijke examenvragen.
Quotes
• “What we learn from history is that people don’t learn from history.” Warren Buffet
• “Risk is like fire: if controlled it will help you; if uncontrolled it will rise up and destroy you.”
Theodore Roosevelt
Als je rekening houdt met een risico dan kan je er alleen maar uit leren, indien je er
geen rekening mee houdt dan kan het zware problemen veroorzaken (T.R.)
• “Een veel voorkomende fout van mensen: bij goed weer geen rekening houden met storm”
Machiavelli
Als we het goed hebben denken we niet na over het feit dat het eens kan mislopen of
een risico kan optreden (Machiavelli)
• “It ain’t what you don’t know that gets you into trouble. It’s what you know for sure that
just ain’t so.” Mark Twain
Het is maar alleen hetgeen van wat je zeker bent en dat niet klopt = het grootste risico
(M.T.)
Geschiedenis van het risico
Luca Paccioli, Girolamo Cardano en Galileo Basisprincipes, algebra en kansleer
Waarschijnlijkheid en mogelijke uitkomst
Blaise Pascal
beïnvloeden beslissing
Link waarschijnlijkheid en kwaliteit van
Jacob Bernouille
informatie
Carl Fiedrich Gauss Normaalverdeling (Gauss-kromme)
• Waarschijnlijkheidsleer = de kans bestaat dat wanneer je als 16-jarige met de auto rijdt, dat
je gepakt kan worden. Dan zou je al eens overwegen of je dat al dan niet zou doen.
• Wiskundige modellen van risicoverdeling
Wat is een risico?
• Een risico is de afwijking van een te verwachten resultaat.
• Onzekere gebeurtenis met gevolgen voor de doelstelling.
• Het is niet zeker dat het zal gebeuren, het kan meetbaar zijn, maar er zit een risico op.
(Doel: credits verwerven voor het vak/studiepunten, maar dat kan een risico zijn door een
moeilijk examen, ziekte, afwezigheid in het jaar, …)
,Soorten risico’s
Het negatieve risico, zoals waardevermindering -
Downside risk tegenslag, we hoopten een bepaald resultaat te
behalen maar pech
Het positieve risico, zoals waardevermeerdering – zal
Upside risk
leiden tot een beter resultaat
Bedreigingen Negatieve risico’s
Kansen Positieve risico’s
Voorbeeld: Zaken doen met VS en China kan een bedreiging zijn maar het kan ook een kans zijn
om daar meer en beter zaken te doen. Het hoeft dus niet altijd negatief te zijn.
Risico samenhangend met strategische keuzes van
Strategisch risico organisaties (welke kant gaan we uit? Belgische,
Europese, … markt)
Risico als gevolg van falende interne processen,
Operationeel risico
mensen en systemen of van externe gebeurtenissen
Compliance risk Risico vanuit de naleving van wetten en regelgeving
Risico vanuit financiële ontwikkelingen en
Financial risk
instrumenten
Reporting risk Risico rondom betrouwbaarheid van verslaglegging
Risico vanuit veelal externe gevaren (corona,
Hazard risk
vogelgriep)
Oorzaak en gevolg = vlinderdasmodel
• Interne (operationele) en externe (markt die compleet stilvalt in tuindecoratie normaal
zomer beste maanden, maar door corona geen tuinfeesten, …) oorzaken
• Vlinderdasmodel: oorzaken met centraal de gebeurtenis en de gevolgen ervan
• Micro-, meso- en macro-omgeving:
- Micro: bedrijf zelf intern
- Meso: sector zelf als dusdanig (caféuitbater kan concurrentie krijgen van iemand
die naast zijn deur ook een zaak opent)
- Macro: de samenleving/maatschappij (corona: we mogen niet meer reizen,
kledijsector, geen mensen meer zien, …)
,Wat is riskmanagement/risicomanagement?
= riskmanagement is het proces waarmee wordt geprobeerd de onzekerheid rond het behalen van
doelstellingen te managen
= het beheersen van risico’s zodat de continuïteit van de onderneming niet in het gedrang komt
= het onderzoek naar risico’s die mensen, goederen en activiteiten bedreigen en de
formulering/beleid waarmee deze risico’s aangepakt worden
• Als ik bijvoorbeeld lederen zetels ga produceren en i.p.v. mijn leder te betrekken vanuit
Noord-Amerika, maar ‘k ga ze nu halen in Afrika dat kan een risico meebrengen want
het leder kan een andere kwaliteit hebben
• Je moet deze onzekere gebeurtenis eigenlijk incalculeren zodat het risico verdwijnt
• Proces om die onzekerheid die we voor ogen stellen veilig te stellen
Doelstellingen (5)
• De veiligheid verhogen (preventie)
• De kosten laag houden
• De instandhouding van de activiteit
• Beheersing van de risico’s (incalculeren)
• Vertrouwen bevorderen
• De premies voor de verzekeringen beheersbaar houden
Het risicomanagement
1
6 2
5 3
4
• Continue cyclus – zodra we bijna klaar zijn met het ene gaan over naar het volgende
1) Doelstelling: wat willen we bereiken? Wat stellen we voor ogen? Wat is het strategisch
plan (missie, visie/toekomstige rol, kernwaarden, organisatiedoelstellingen, strategie)?
Wat kunnen wij verwachten van de buitenwereld/externe factoren?
, 2) Risico-identificatie en risicoanalyse:
Wie doet dat? Personeel, management, directiepersoneel.
Hoe identificeren?
- SWOT: Strenghts, Weaknesses, Opportunnities and Threats hierna inventarisatie
centrale iets binnen onze risicoanalyse bepalen wat of hoe we dat kunnen
krijgen
- Sterktes en zwaktes liggen intern
- Kansen en bedreigingen komen van buitenaf, afwachten wat het is
Wie? Hoe?
Bedreigingen?
Bronnen?
Doel = inventarisatie
3) Risico-inschatting
Retrospectief
- Op het verleden gericht
- Bedrijfsgegevens of statistische gegevens Centraal Bureau van Statistiek
Prospectief
- Op de toekomst gericht
- Prognoses op basis van trends/ontwikkelingen (extrapolatie)
Kwalitatief
- Waarschijnlijkheids- en gevolgtermen
Kwantitatief
- Waarschijnlijkheid in percentages of frequenties (cijfermatig)
- Gevolg (veelal) in valuta
Semikwantitatief
- Waarden afgeleid van waarschijnlijkheids- en gevolgtermen
4) Beoordeling + effect op doelstelling: methode van Kinney
FORMULE: Risico = ernst (risico) x waarschijnlijkheid x blootstelling (frequentie)
Voordelen: