Samenvatting
Samenvatting Internationaal Recht VUB 20-21
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Elke les aanwezig en het vak samengevat. Enkel mijn sv geleerd voor het examen.
[Meer zien]Voorbeeld 7 van de 100 pagina's
Voorbeeld 7 van de 100 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Internationaal Recht I2020-2021
, l
O
M
o
A
Contents R
c
Inleiding internationaal recht ..........................................................................................
P 6
S
Kenmerken .............................................................................................................................................
D
6
|
Link nationaal en internationaal recht ................................................................................................... 7
5
De subjecten van het internationaal recht ......................................................................
7 8
9
Rechtssubjecten ..................................................................................................................................... 8
6
De Staat ..................................................................................................................................................
4 9
7
Kenmerk 1: staten beschikken over een territorium .........................................................................................
4 10
Kenmerk 2: staten hebben een bevolking ......................................................................................................... 23
Kenmerk 3: staten hebben gezag ...................................................................................................................... 24
Soevereiniteit ..................................................................................................................................................... 24
Hoe creëer je een staat in het internationaal recht? .................................................... 26
Termen ................................................................................................................................................. 26
1. Afscheiding / secessie................................................................................................................................ 26
2. Ontbinding / dissolutie / uiteenvallen ....................................................................................................... 26
3. Vereniging ................................................................................................................................................. 27
4. Absorptie ................................................................................................................................................... 27
Probleem met de categorieën? ......................................................................................................................... 27
Hoe reageren andere S op de creatie van nieuwe S? ........................................................................... 27
Effectiviteit ......................................................................................................................................................... 27
Legaliteit ............................................................................................................................................................ 29
De erkenning...................................................................................................................................................... 30
Op welke manier kun je een S vormen in het int R? ..................................................... 31
Het zelfbeschikkingsrecht..................................................................................................................... 31
Historisch achtergrond ...................................................................................................................................... 31
Juridisch achtergrond ........................................................................................................................................ 32
Statenopvolging ............................................................................................................. 36
Vraag 1: Wat doen we met de V waar de voorganger partij bij was, wanneer er een stuk van deze S
een nieuwe onafh S wordt? ............................................................................................................................... 36
2
, l
O
M
o
Vraag 2: Quid nationaliteit bewoners? ..............................................................................................................
A 39
R
Vraag 3: Quid met bezittingen en schulden? .....................................................................................................
c 39
P
Vraag 4: Quid lidmaatschap van Internationale Organisaties S ............................................................................ 40
D
Vraag 5: Aansprakelijkheid .................................................................................................................................
| 40
5
Afbakening van staatsgezag ................................................................................................................. 41
7
9
Belangrijke beginselen ....................................................................................................................................... 41
6
Rechtsmacht ......................................................................................................................................................
4 44
7
Immuniteit .........................................................................................................................................................
4 49
Verdragenrecht.............................................................................................................. 56
De bronnen verdragenrecht ................................................................................................................. 57
De territoriale toepassing van verdragen .......................................................................................................... 66
Toepassing in de tijd .......................................................................................................................................... 66
Achtereenvolgende verdragen .......................................................................................................................... 66
Interpretatie....................................................................................................................................................... 67
Amendementen ................................................................................................................................................. 68
Beëindiging ........................................................................................................................................................ 68
Individuen binnen het internationaal recht................................................................... 70
Oorsprong ............................................................................................................................................ 70
Soorten mensenrechten....................................................................................................................... 70
Individuele rechten ............................................................................................................................................ 70
Groepsrechten ................................................................................................................................................... 70
Collectieve rechten ............................................................................................................................................ 70
Eerste generatie: Burgerlijke en Politieke (BuPo) rechten ................................................................................. 70
Tweede generatie: Economisch en Sociale (EcoSoc) rechten ............................................................................ 70
Derde generatie: solidariteitsrechten ................................................................................................................ 70
Toezicht op mensenrechten ................................................................................................................. 71
Mensenrechtenraad VN ..................................................................................................................................... 71
Regionale toezichtsystemen .............................................................................................................................. 72
Internationale O binnen het internationaal Recht ........................................................ 73
3
, l
O
M
o
Aansprakelijkheid...........................................................................................................
A 73
R
Aansprakelijkheid van Staten ...............................................................................................................
c 73
P
Voorwaarden .....................................................................................................................................................
S 73
D
Deelneming (soort aansprakelijkheid) ............................................................................................................... 74
|
Verdedigingsmiddelen / circumstances precluding wrongfulness 5 ..................................................................... 75
7
9
Gevolg aansprakelijkheid: rechtsherstel ............................................................................................................ 76
6
Aansprakelijkheid van int O ..................................................................................................................
4 77
7
Aansprakelijkheid van individuen ......................................................................................................... 78
4
Rechtshandhaving & geschillenbeslechting .................................................................. 80
Eenzijdige maatregelen ........................................................................................................................ 80
Retorsies ............................................................................................................................................................ 80
Represailles ........................................................................................................................................................ 81
Diplomatieke methoden....................................................................................................................... 81
Onderhandelingen ............................................................................................................................................. 82
Goede diensten.................................................................................................................................................. 82
Bemiddeling ....................................................................................................................................................... 82
Feitenonderzoek ................................................................................................................................................ 83
Geschillenregeling binnen internationale organisaties ........................................................................ 84
Juridische methodes............................................................................................................................. 84
Arbitrage ............................................................................................................................................................ 84
Aanhangig making bij een Hof of Tribunaal.......................................................................................... 87
Het internationaal gerechtshof .......................................................................................................................... 87
Gebruik van geweld ....................................................................................................... 90
Historiek ............................................................................................................................................... 90
Vrede & veiligheid ................................................................................................................................ 90
Veiligheidsraad & Algemene Vergadering.......................................................................................................... 90
Zelfverdediging (art 51)...................................................................................................................................... 92
Uitzonderingen toelating gebruik van geweld? ................................................................................................. 93
Hoe werkt in BE het int R door in het nationaal R? ....................................................... 94
Geldigheid ............................................................................................................................................ 94
4
, l
O
M
o
Monisme ............................................................................................................................................................
A 94
R
Dualisme ............................................................................................................................................................
c 94
P
Voorrang............................................................................................................................................... 94
S
Belgisch perspectief .............................................................................................................................
D 95
|
Deel 1: Bronnen .................................................................................................................................................
5 95
7
Deel 2: instrumenten van doorwerking .............................................................................................................
9 99
6
4
7
4
5
, l
O
M
o
Inleiding internationaal recht AR
Verdrag van Westfalen (1648): De Vrede van Westfalen c was een serie van vredesverdragen die
getekend werden en beëindigden de Dertigjarige Oorlog P (1618-1648) in het Heilige Roomse Rijk, en
de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tussen SpanjeSen de Republiek der Zeven Verenigde
D
Nederlanden, waarmee Spanje ook formeel de onafhankelijkheid van de Nederlandse Republiek
bevestigde → Het verdrag symboliseert de geboorte | van een nieuw stelsel van buitenlandse
relaties. Het wordt gezien als de geboorte van het int5R. Met dit verdrag ontstaan nieuwe soorten
S, soevereine S. 7
9
Het internationaal recht bestaat uit een geheel van rechtsregels waardoor staten gebonden zijn en
6
die de rechtsverhoudingen tussen die staten regelen. De staten zijn de belangrijkste en
4
oorspronkelijke rechtssubjecten van het internationaal recht. In deze les bespreken we het
7
internationaal publiekrecht, te onderscheiden van het internationaal privaatrecht, dat bepaalt wat
4
er moet gebeuren als 2 individuen met een verschillende nationaliteit met elkaar in aanraking
komen.
Het internationaal recht kent verschillende domeinen:
• de internationale rechten van de mens (EVRM en UVRM)
• het recht van internationale organisaties (VN, WHO, enz.)
• het milieu, aangezien dit een grensoverschrijdende materie is
• het internationaal handels- en economisch recht.
Het internationaal recht verleent bevoegdheden aan subjecten (S of int O) adhv een
overkoepelende rechtsorde met eigen kenmerken en bepaalt het kader waarbinnen die
bevoegdheden kunnen worden uitgeoefend. Deze overkoepelende rechtsorde wordt bepaald door
bepaalde doelstellingen die de subjecten hebben en waarover ze afspraken gaan maken om dat
doel al dan niet te verwezenlijken.
Het internationaal publiekrecht wordt traditioneel ook wel ‘volkenrecht’ genoemd. Deze term komt
voort uit het Latijn: toen was er sprake van ius civile en ius gentium. Het ius gentium was het recht
dat de Romeinen gemeen hadden met de hun omringende volkeren. Toen in de 16e-17e eeuw het
internationaal recht vorm kreeg, ging men inspiratie halen bij de Romeinen. Puur taalkundig gezien
is de term echter niet juist, aangezien staten, en niet volkeren, toen de enige subjecten van het
internationaal recht waren. Staatsrecht was correcter geweest, aangezien deze staat aangeeft dat
er sprake is van een internationaal element en een publiek element. Men gaat de staat bekijken als
publieke actor. Er is eveneens sprake van een juridisch element in de omschrijving, namelijk het
recht dat de verhoudingen tussen staten regelt. Dit recht is bindend, in tegenstelling tot de
internationale politiek, die de relaties tussen staten regelt maar waar het recht niet noodzakelijk de
maatstaf is. Trump die de Mexicanen wil laten betalen voor een muur tussen de USA en Mexico,
houdt zich bezig met politiek en niet met recht.
Kenmerken
De kenmerken van het internationaal recht verschillen danig van het nationaal recht, ze
functioneren nl op een andere manier: het internationaal recht is gedecentraliseerd en horizontaal,
het nationaal recht is gecentraliseerd en verticaal (zekere hiërarchie, hoven die hoger staan dan
andere).
1. In tegenstelling tot in het nationaal recht is er geen centrale wetgever. In het nationaal
recht is er een centrale instantie die het recht maakt, zoals de federale staat of een
parlement van een deelstaat In het internationaal recht daarentegen is het recht
gecreëerd door de rechtsonderhorigen (door de S zelf): men is tegelijkertijd wetgever en
onderdaan → beginsel internationaal recht: CONSENSUALISME: Staten kiezen zelf of ze al
dan niet onderworpen zijn aan het internationaal recht, waar men in het nationaal recht
6
, l
O
M
o
gebonden is, ongeacht of men dat wil of niet.A
R gebonden door de regels van dit verdrag.
Vb: als je geen lid bent van het verdrag, dan word je niet
c
Vb: Statuut Int Strafhof → Dit document is gecreëerd op basis van onderhandelingen tussen staten
P
en bepaalt dat misdaden tegen de mensheid, oorlogsmisdaden en genocide vervolgd zullen
S
kunnen worden voor het Internationaal Strafhof. Er is hier sprake van een verdrag, dus staten
D
kunnen beslissen geen partij te worden en dus geen gevaar te lopen op vervolging als zij die
|
misdaden begaan. De USA bijvoorbeeld heeft niet ondertekend.
5
LET OP! Er zijn wel regels in het internationaal R die bindend
7 zijn voor de S ook al wensen zij dit niet
→ Jus cogens, dit zijn regels van het int R die hiërarchisch
9 hoger liggen dan de anderen omdat
iedereen hieraan gebonden wordt. Dit is wel een uitzondering
6 op de regel van consensualisme.
2. De afwezigheid van een centrale rechter. In 4het nationaal recht zullen geschillen worden
beslecht voor een rechtbank. Internationaal 7 gezien bestaan er eveneens hoven en
4 om geschillen op te lossen → zij moeten
tribunalen maar in principe zijn zij niet bevoegd
bevoegd worden gemaakt! Staten kiezen immers zelf hoe zij hun geschillen willen oplossen
en kunnen beslissen de zaak voor een internationaal gerechtshof te brengen. Daarom is
stap 1 wanneer een zaak voor het int hof w gebracht altijd: is het hof bevoegd? En als de
S hebben beslist dat het hof niet bevoegd is, dan mag het hof geen uitspraak maken.
De meeste geschillen worden echter beslecht op een andere manier. Indien men, in geval van een
geschil, een hof bevoegd wil maken, zal men dat moeten doen door op voorhand een clausule in
te lassen of op het moment zelf de contouren van het geschil af te bakenen en overeen te komen
het hof bevoegd te maken → akkoord beide partijen nodig!
3. De afwezigheid van een centrale instantie voor rechtshandhaving. Staten zijn dus de
onderhorigen, de wetgevers en tevens ook degene die ervoor moeten zorgen dat het int
R geïmplementeerd worden. Waar er in de nationaal recht politie en een openbaar
ministerie bestaat om het recht af te dwingen, bestaat dit internationaal niet. Men gaat
het internationaal recht meestal respecteren uit eigenbelang: respecteert staat A het
recht, zal B dit ook doen, aangezien ze een gemeenschappelijk doel nastreven. Er zijn
echter ook mechanismen om een staat te verplichten het recht na te leven, zogenaamde
selfhelp-mechanismen. Staten hebben middelen zoals retorsies en represailles om ervoor
te zorgen dat andere staten toch wel het recht respecteren.
In de eerste plaats gaat het om retorsies: een rechtmatige maatregel waarbij een Staat, in
antwoord op een schending van internationaal recht van een andere Staat, bijvoorbeeld beslist
deze andere Staat een voordeel te ontnemen dat hij hem had verleend of faciliteiten te ontzeggen
die hij hem had toegestaan zonder daartoe rechtens gehouden te zijn. Het gaat dus om een
onvriendelijke daad van een Staat in reactie op een schending van een internationale verplichting.
Het komt neer op een negatieve toepassing van de wederkerigheid, doch door een rechtmatige
handeling.
Vb: diplomaten terugroepen
Vb: Kongo & BE had met een vorige President een moeilijke relatie. Omdat BE vond dat onder zijn
regime de mensenrechten werden geschonden heeft BE haar militaire steun daar teruggetrokken.
Dit is een onvriendelijke actie maar volledig legaal.
In de tweede plaats zijn er represailles, een soort wraakactie, waar een staat in reactie op een
staat die het recht schendt, eveneens het recht zal schenden, met de bedoeling om de andere
staat in conformiteit te doen treden. Dit wordt toegelaten in het int R.
Vb: een staat uit een int O stoten, ook al staat dit niet beschreven als mogelijk in het verdrag van
de int O (internationaal R wordt geschonden als reactie op een eerdere schending).
Link nationaal en internationaal recht
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gatsby6775479. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen