Samenvatting Praktische pedagogiek voor sociaal werk
2 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Opvoeding & ontwikkeling
Instelling
NHL Stenden Hogeschool (NHL)
Het boek Practische pedagogiek voor sociaal werk wordt in het eerste studiejaar van de opleiding pedagogiek behandeld. De delen die ik heb samengevat zijn deel 1 & 3. Hier zijn de onderdelen die behandeld worden; het theoretisch kader, de verschillende opvoedingsmanieren, pedagogiek, orthopedagogie...
1.1 Het opvoeden van vroeger
Voor zo lang er al kinderen worden geboren ontfermen volwassenen zich over hen. Ze zorgen niet
alleen voor voeding, onderdak en kleding maar ook om ze de normen en waarden bij te brengen van
de maatschappij.
1.1.1 De oudheid
In de oudheid werd al nagedacht over het opvoeden van een kind. Kinderen werden als belangrijke
gezinsleden gezien met wie plezier en affectie gedeeld kon worden. Ook werd er grote waarde
gehecht aan het toekomstige belang van het kind in de samenleving. Griekse filosoof Plato (427 v.Chr
– 347 v.Chr) stelde dat een kind een goede atleet zou worden als je het regelmatig zou wiegen. Als
men haar kind zou verwennen zou het kind snel in de war raken en prikkelbaar zijn. Maar ook een
strenge en tirannieke houding kende een keerzijde vond men, kinderen zouden er futloos, slaafs en
somber van worden. Bovendien zouden ze hierdoor ongeschikt raken voor de samenleving en niet
goed kunnen functioneren in het dagelijks leven (Verhulst, 1999). Om rebellie te voorkomen werden
kinderen volgens dit opvoedmodel van jongs af aan opgeleid tot militairen en gehoorzame
staatsburgers. Die opvoeding bestond uit een zware training. Ze leerden gehoorzaam te zijn en hun
mentale en fysieke uithoudingsvermogen werd vergroot. Zo kregen ze bijvoorbeeld een pak slaag p,
te zien hoe sterk ze waren. Ze werden in het water gegooid, wie dit overleefde was sterk. Ze hebben
van kleins af aan al veel moeten doorstaan als, honger, dorst, kou en uitputting.
1.1.2 De middeleeuwen
In de middeleeuwen was de opvoeding nog steeds hard. De nadruk lag op overleven. Onder invloed
van het opkomende calvinisme werden kinderen onderdrukt en gezien als van weinig belang. Toch
benadrukt geleerde Erasmus (1469 – 1536) dat het belangrijk was om liefdevol met het kind om te
gaan. Erasmus hechtte veel waarde aan onderwijs om het kind verantwoordelijkheid bij te brengen.
Door een veranderde arbeidsmarkt gingen kinderen (uit middenklassengezinnen) steeds vaker naar
school. Ouders wilden kun kind bagage meegeven zodat ze denkwerk (bankier, advocaat of
journalist) konden worden in plaats van het standaard handwerk (boer, metaalbewerker). Hiervoor
hadden ze andere vaardigheden nodig zoals schrijven, rekenen en lezen. In de 16 e en 17e eeuw
groeide het aantal scholen aanzienlijk. Kinderen zaten in die tijd tot hun twaalfde jaar en soms wel
tot in hun latere tiener jaren op school. Het kind werd gezien als een toekomstige volwassene die
eerst educatie nodig had om te kunnen uitgroeien tot een verantwoordelijke volwassene (Crain,
2005).
1.1.3 De 19e eeuw
Door het aanleren van gehoorzaamheid en zelfbeheersing wilden opvoeders de slechte
eigenschappen van kinderen onderdrukken of verbeteren. Egoïsme werd gezien als de belangrijkste
slechtste eigenschap. Opvoeders waren streng als dat nodig was, maar liefdevol en zacht als dat
mogelijk was. Teveel vertroetelen en knuffelen was er niet bij. Een huilende baby werd alleen uit het
wiegje gehaald als het honger of pijn had. Hoe eerder een kind zich leerde beheersen, hoe beter. Ze
dachten dat aanleren makkelijker was dan afleren. Spelen met een kind gebeurde de eerste 6
maanden niet, daarna wel maar ook niet te vaak. Eten en slapen gebeurde op vaste tijden. Van lang
slapen en te veel drinken werd het kind verwend (Canon Sociaal Werk, 2016). Gezinnen in de 18 e en
19e eeuw werden gezien als bevelshuishoudens, dit word gekenmerkt door veel aanwezigheid van
strikte regels en grenzen. Het kind moest doen wat de opvoeders zeiden Tegenspraak was geen optie
en werd ook bestraft. Opvoeders namen een machtpositie zodat ze grip op het kind zouden houden.
, 1.1.4 De 20ste eeuw
Met de komst van het opvoedboek van de Amerikaanse kinderarts Spock (1903 – 1998) verdween de
tweede helft van de 20ste eeuw de nadruk op een strenge opvoeding en op rust en regelmaat. Hij
adviseerde opvoeders om de signalen van het kind serieus te nemen en er op te reageren. Vanuit die
aanleiding gingen opvoeders flexibeler met hun kinderen om. Ze toonde genegenheid naar hun
kinderen en gingen ze zien als individuen. Onder invloed van de modernisering vond in de midden
jaren 60 een verandering plaats van bevelshuishoudens naar onderhandelingshuishoudens. De
opvoedpatronen veranderden. Er ontstond openheid en een democratische opvoedstijl, er werd
rekening gehouden met de mening van het kind. Mondigheid, zelfontplooiing, zelfontdekking en
onafhankelijkheid zijn vanaf dat moment de nieuwe opvoedstijl. Kinderen kregen bewegingsvrijheid
en er werd met opvoeders onderhandelt op basis van gelijkwaardigheid (Becker, 2018).
1.1.5 De 21ste eeuw
Dit brengt ons bij de opvoeding van tegenwoordig. Vroeger namen kinderen de opvoeding van hun
ouders over op hun eigen kinderen. Toen stond de opvoeding over het algemeen nog in het teken
van de maatschappij. Met de komst van de moderne technologie kunnen opvoeders op internet
verschillende informatie vinden over opvoedmethoden. Je komt makkelijk in contact met mensen die
anders denken over opvoeden. Het kind staat tegenwoordig centraal, hij/zij mogen tegenwoordig
hun eigen keuzes maken en levenspad bewandelen. Kinderen zullen uiteraard alsnog een bijdrage
toevoegen als ze volwassen zijn. Dit doen ze dan op de wijze die ze zelf hebben gekozen.
1.2 Het opvoeden van nu
In Nederland verstaan we in deze tijd onder opvoeden alle omgang tussen de opvoeder en het kind
waarbij gericht een relatie wordt aangegeven. Binnen die omgang biedt de opvoeder het kind
geborgenheid, liefde, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen, instructie, ondersteuning en controle,
waardoor het kind tot zelfontplooiing kan komen en over de nodige zelfredzaamheid en
zelfstandigheid kan beschikken om richting te geven aan zijn verdere leven (Becker, 2018). Je spreekt
van opvoeden als er sprake is van wederzijds respect tussen opvoeder en kind. Op het gebied van
opvoeden kun je verschillende zaken onderscheiden, zoals de opvoedingsdoelen die worden
nagestreefd, pedagogische basisdoelen, de basisbehandelingen van opvoeden, ontwikkelingstaken
en de daarbij behorende opvoedingstaken.
1.2.1 Opvoedingsdoelen
Een opvoeder voedt een kind op met een bepaald doel. Vaak zijn dit doelen zoals: ik wil mijn kind
sociaal, lief en vooral gelukkig opvoeden. Toch draait het er bij opvoeden meer om dat je het kind
laat uitgroeien tot een volwassene die zich kan redden in de maatschappij. Als volwassene moeten
we voor onszelf kunnen zorgen, verantwoordelijkheid moeten nemen voor ons eigen doen en laten,
en ons moeten aanpassen aan de samenleving en de maatschappij. Het is belangrijk om erachter te
komen hoe dit tijdens de opvoeding bereikt kan worden. Daar zijn 3 algemene kernwaarden voor
nodig: zelfstandigheid, we leren als kind leren we beslissingen te nemen. Dit leren we uiteindelijk om
in te zetten in ons zelfstandig leven. De tweede is zelfredzaamheid, de opvoeding moet ervoor
zorgen dat het kind zijn/haar eigen keuzes te kunnen maken en deze te verantwoorden. Ten slotte
zelfvertrouwen, dit zorgt ervoor dat het kind een bijdrage kan leveren aan de toekomst. De
opvoeding van tegenwoordig kun je dus zien als het personaliseren en socialiseren van kinderen. Het
doel is niet alleen kunnen aanpassen aan de samenleving met anderen, ook de ontplooiing van de
persoonlijke mogelijkheden van het kind is een doel geworden (Schoorl, Van den Bergh &
Ruijssenaars, 2006).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thyrzabooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,59. Je zit daarna nergens aan vast.
