100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Psychopathologie €4,29   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Antwerpen (UA)
  4.  
  5. Kinesitherapie En Revalidatiewetenschappen
  6.  
  7. Humane Wetenschappen 2

Samenvatting

Samenvatting Psychopathologie

 43 keer bekeken  6 keer verkocht

Samenvatting van het onderdeel "Psychopathologie" van het vak Humane wetenschappen 2. 103 pagina's

Voorbeeld 6 van de 103  pagina's

Document informatie

  • 28 september 2021
  • 103
  • 2020/2021
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (17)

Verkoper

avatar-seller
eline_uittenhove

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Humane wetenschappen: psychopathologie
Les 1: definiëring en verklaringsmodellen
1. Historiek en definiëring
1.1 Cijfers geestelijke gezondheid
 Hoe is het gesteld met de geestelijke gezondheid in België?
o Cijfers geven weer dat 1/3 personen (15j en ouder) psychisch onwel bevinden heeft
o Gaat vooral over je slecht in je vel voelen of ontevreden zijn met je leven
 25 – 54 jarigen  minst gunstige groep
 Ze zijn het actiefste
 65 – 74 jarigen  meest gunstige groep
 Iets oudere bevolking heeft een beter welbevinden
o Psychisch onwel bevinden is de laatste 10 jaar sterk toegenomen
o Bij kinderen heeft 30% vermoedelijk een psychopathologie
 Kan gaan van gedragsstoornis, aandachtstoornis, angststoornis, depressieve
stoornis,…
 18% hiervan heeft enkelvoudige psychopathologie  1 enkele diagnose
 12% hiervan heeft een comorbiditeit  samen met een andere problematiek

1.2 Wat is psychopathologie?
 = the study of mental disorders
 Psyche – pahos – logos
o Betekenis = wetenschap/studie van het geestelijk of psychisch lijden
 Psychopathologie werd vroeger “abnormal psychology” genoemd
o Heeft negatieve connotatie  insinueert dat mensen met mentale problemen
abnormaal zijn
o Het heeft veel stigma en zelfs discriminatie
o Het gaan naar een psycholoog of het hebben van een psychopathologie is nog steeds
een taboe in België
 Klinische psychologie
o = tak van psychologie verantwoordelijk voor begrip en behandeling van
psychopathologie

1.3 Psychiatrie – klinische psychologie – psychotherapie
 Klinisch psychologen zijn niet de enige die zich bezig houden met psychopathologie
 Psychiatrie
o = discipline van binnen de geneeskunde
o Het zijn artsen
o Ze kunnen diagnose stellen en doen behandelingen (voornamelijk medische) van de
psychopathologie
 Klinische psychologie
o = discipline binnen de psychologie
o Je hebt de masteropleiding psychologie met afstudeerrichting klinische psychologie
gevolgd
o Psychologen hebben het meer over cliënten dan over patiënten
o Ook behandelingen van psychopathologie, maar meer psychotherapeutisch gericht


1

, Psychopathologie = deelgebied van psychiatrie en klinische psychologie
o Diagnostiek en medische behandeling binnen psychiatrie
o Klinisch psychologen nemen psychotherapeutische behandelingen op zich
o Sommige psychiaters doen ook psychotherapeutische behandelingen  zeldzaam
o In praktijk beide heel afgescheiden, weinig wisselwerking
 Psychotherapie
o Gaat over een behandelvorm
o Het is geen apart gezondheidsberoep
o Het is geen erkende titel ook niet
o Het geven van psychotherapie is omdat er een bijkomende opleiding gevolgd is
o Sinds 2017 – 2018  opleiding in psychotherapie volgen
 Kan alleen als je arts, klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog bent
 = bijkomend postgraduaat opleiding  duur 4 jaar
 Eerst moet je professionele stage gelopen hebben in de psychotherapie
o Titel ‘psychotherapeut’ blijft geen beschermde titel
 Iedereen kan deze titel gebruiken en daar wordt geen probleem van gemaakt

1.4 Relevantie voor kinesitherapie
 Biopsychosociaal model
o = gezondheid bepaald door biologische, psychologische en sociale factoren
o Ook ziekte en genezingsproces hierdoor bepaald
o Niet naar gezondheid kijken zonder de psychologische en sociale factoren mee op te
nemen
 Psychopathologie zie je ook in kinépraktijk
o Psychopathologie kunnen herkennen en eventueel doorverwijzen
 Bij tewerkstelling binnen geestelijke gezondheidszorg
o Kennis vereist van psychopathologie en behandelingen
 Psychologie ook belangrijk bij de pure MSK-klachten en medische aandoeningen
o Het is moeilijk om een diagnose te verwerken
o Aanwezig van psychische klachten in lichamelijke aspect
 Veel patiënten hebben deze psychosomatische klachten
o Veel patiënten hebben comorbiditeit
 Bv. mensen met chronische pijn kunnen vaak depressief zijn
 Bv. bewegingsangst na een operatie
o Met meer kennis de patiënten zo goed mogelijk behandelen
 Multidisciplinair werken
o Vergt kennis van andere disciplines zoals
psychotherapie + hoe je deze kunt
aanvullen met kinesitherapie
 Overzicht biopsychosociaal model 




2

,1.5 Historische visies
1.5.1 Demonologie
 In Middeleeuwen  afwijkend gedrag = je wordt bezeten door demonen/ kwade geesten
 Gevolg voor behandeling  duivels uitdrijvingen, fysieke straffen, opsluiting, fysieke
mishandeling
o Gevolg was dat psychopathologie verergerde  stress en spanning namen toe
o Stress en spanning zijn belangrijke trigger voor tot uiting komen van pathologie
 Nu duivels uitdrijving enz. nog steeds veel voorkomende behandeling binnen verschillende
culturen
o Bv. waar heksen en voodoo nog belangrijke rol spelen
 Scull dril  ze boorden in je hoofd want demonen zaten in het hoofd

1.5.2 Medisch model (19de Eeuw)
 = voorganger van biopsychosociaal model
 Hier gaan ze uit van alleen de biologische oorzaken als verklaring voor psychopathologieën
 Het idee van ziekte  mensen zijn ziek als ze mentale moeilijkheden hebben
o Men is geestesziek of de term mental illlness wordt gebruikt
 Invloed voor dit model:
o Er was meer inzicht in biologische oorzaken van fysieke aandoeningen
 Bv. Descartes zorgde voor scheiding tussen lichaam en geest
  lichamelijk onderzoek mogelijk, dus ook geest onderzoeken
o Gedrag typisch voor psychopathologie dat eigenlijk gevolg was van een andere
aandoening
 Bv. syfilis leidt tot gegeneraliseerde parese  kenmerken van dementie
 Kenmerken gerelateerd aan syfilis
 Somatogene hypothese
o = hypothese dat oorzaken of verklaringen van psychologische problemen terug te
vinden zijn in fysieke of biologische defecten
o Dit negeert de emotionele en psychologische processen bv. cognitieve factoren
 Voordelen medisch model
o Introductie wetenschappelijk denken
o Opkomst psychiatrie (medicatie of operatie)
 Naast pure geneeskunde ook aandacht aan psychopathologie vanuit medisch
model
 Nadelen medisch model
o Verklaart niet complexe psychologische en emotionele processen
o Houdt geen rekening met socio-economische status
o Er ligt enorme focus op ziekte/dysfunctie  idee van fix what’s broken
 Maar vaak is psychopathologie een extreme vorm van normaal functioneren
 We moeten dimentionaal denken ipv categorisch in hokjes denken
 Dit stuurt de stigma (het idee van een second class citizens)
 DUS medisch model was belangrijk, maar niet correct en onvolledig

1.5.3 Van gestichten naar ambulante behandelingen
 In 18de eeuw waren er gestichten voor mensen met psychische problemen
o Voornamelijk privé-initiatieven, was mensonterend  vastgeketend worden,…
o Je kon ze gaan bekijken zoals dieren in de zoo


3

, Pas vanaf 19de eeuw ondersteuning geestelijke problemen vanuit de overheid
 Vanaf 19de eeuw  afwijkend gedrag is een ziekte en verdient behandeling
o Meer humane visie
o Dr. Guislain als eerste krankzinnigengesticht opgesteld  waar geestelijke ziekten
behandeld konden worden
 Jaren 50  verbeterden de behandelmethoden
o Daarvoor was alles residentieel, vaak ook levenslang  eens opgenomen geraak je
niet meer buiten
o Sinds toen meer naar ambulante begeleiding  verblijf veel korter
 Focus op herintegreren in de maatschappij
 Behandeling terwijl je kon deelnemen aan de maatschappij

1.6 Psychopathologie definiëren
 Moeilijk te definiëren want er is geen medium of substraat om te onderzoeken
 In medische sector heb je het lichaam  kan je tests en onderzoek op doen
 Binnen psychologie niet echt het lichaam om onderzoek op te doen
o Wel voor biologische vlak, maar op psychologisch vlak heel moeilijk
 Er is wel een klinisch oordeel
 Er is weinig gekend over de oorzaak (etiologie) en de beïnvloedende processen van PP
o Moeilijk om te definiëren
o Definitie wordt onafhankelijk van etiologie gemaakt  geeft implicatie voor
diagnostiek
 Definitie binnen deze les:
o = Studie van afwijkingen van het normale of alledaagse psychologische of
gedragsmatige functioneren

1.7 Wat zijn afwijkingen? Wat is normaal en wat is afwijkend?
 Vaak gebruiken we termen zoals ‘niet normaal’ of ‘gestoord’ bij gedrag dat mensen vertonen
dat niet aangepast is aan bepaalde normen
o niet altijd een PP aan de basis van dit gedrag
 psychopathologie  niet altijd een verkeerd gelopen normaal functioneren
o Vaak extreme vormen van normaal of aangepast functioneren bv. depressie vs. Dwn
zijn

1.7.1 Afwijking van de statische norm
 Gebruikt om te bepalen of iemand voldoet aan
diagnostische criteria
 Bv. voor bepalen van mentale retardatie
o IQ kleiner dan 70 is zeldzaam = criterium voor
mentale retardatie
 2 problemen als we dit beschouwen als mogelijke
definiëring van PP
o 1. Ipv iemand in diagnostische categorie te
steken  kijken wat de noden zijn van dit individu
 Welke zorgbehoefte heeft deze persoon
 Beter dan persoon gewoon in een hokje te steken
o 2. Indien we zeggen alles dat afwijkt van statistische norm = PP


4

,  Andere kant mensen met hoog IQ is ook zeldzaam
 Zouden dan ook een PP hebben  dit klopt niet
 Er is een normaalverdeling van IQ op prentje
 Het is niet omdat iets zelden voorkomt dat het iets PP is
 Afstappen van categorisch denken  moeilijk cut-off te bepalen voor normaliteit
o Meer dimensioneel gaan denken
 Afwijking van statistische vorm ≠ goede definiëring van PP

1.7.2 Afwijking van sociale en politieke normen
 Sociaal aanvaard of normaal gedrag binnen  afhankelijk van bepaalde context of cultuur
o Bv. gedrag in aula  aanvaardbaar gedrag = opletten, noteren, in stilte zijn
o 1 van de studenten begint te roepen  niet aanvaardbaar
o Roepen bij voetbalmatch is dan wel weer aanvaardbaar
 Assumptie  elk gedrag dat sociaal aanvaardbaar is, representeert adaptief gedrag
o Dit is helemaal niet waar
 Wat afwijkend is, is vaak cultuur -en tijdsgebonden
o Bv. Masturbatie  vroeger gezien als PP, vandaag de dag gezien als gezond gedrag
o Bv. homoseksualiteit  stond vroeger nog gekend als PP
o Bv. in Sovjet-Unie  iedereen die tegen communisme was opgesloten in
psychiatrische ziekenhuizen
 Oprecht geloof dat dit PP was
 Cultuur als beïnvloedende factor voor PP
o Bv. in minder ontwikkelde landen vele grotere prevalentie van psychopathologie
 Invloed van maatschappij en cultuur op verloop van PP
o Bv. Schizofrenie heeft betere prognose in beter ontwikkelde landen

1.7.3 Maladaptief en gevaarlijk gedrag
 = gedrag dat ene bedreiging vormt voor zichzelf of anderen bv. Psychose, suïcidale
gedachten
o Iemand die hallucinaties heeft binnen een psychose en bedreiging vormt voor
anderen of zichzelf  maatstaf voor PP?
 Ander gedrag zoals jezelf uithongeren of verslaving kan ook zo worden gezien
 Meer criteria nodig om te zien of iets PP is
 Bv. moord of andere criminaliteit is ook een bedreiging maar is geen PP
 Ook dit gaat dus niet

1.7.4 Emotioneel lijden en beperking in het functioneren
 = overkoepelend criterium binnen DSM diagnostiek
o Het emotioneel leiden van cliënt is vaak aanleiding van cliënt om in therapie te gaan
o Bv. iemand die angstig is en altijd angstig is geweest, maar nooit echt hinder gehad
 Op bepaald moment toch blokkeert door bv. sociaal iets misgelopen 
effect op resultaten
 Functioneren leidt hieronder, dan gaat cliënt hulp zoeken
 Voordeel
o Cliënt kan zelf nood aan hulpverlening bepalen




5

,  Nadelen
o Vergt enig ziekte inzicht
 Bv. persoonlijkheidsproblematieken  geen inzicht in ziekte + leidt er niet
onder
o Ook niet bij alle PP aanwezig  niet iedereen leidt onder zijn PP

1.8 Conclusie
 Er zijn criteria om te bepalen wat afwijkend gedrag zou zijn  alles behalve zwart-wit
 Je kan criteria nooit op zich bijken  voldaan worden aan verschillende criteria
 Concept van afwijkend gedrag is heel fluïde
o Er is een effect op diagnostiek en behandeling

2. Verklaringsmodellen
2.1 Verklaringsmodellen van psychopathologie
 Elk individu = veelzijdig organisme bestaande uit verschillende niveaus
o Genen
o Biologisch substraat = lichaam
o Gedrag
o Psychologische processen  waarnemen, leren denken, herinneren,…
 Alle niveaus zijn onderling afhankelijk van elkaar
 Binnen de psychologie worden ze afzonderlijk bestudeerd
 Elk van deze niveaus wordt beschreven binnen een pathologie
o Pathologie komt voor op de verschillende niveaus  kan beschreven worden vanuit
verschillende paradigma’s
o Bv. psychose
 Beschrijven in biologisch kader  genetische component aanwezig
 Biologisch substraat  afwijkingen in hersenfuncties
 Gedrag  bepaalde symptomen kunnen zien
 Psychologische processen  er zijn verschillende manieren van denken
aanwezig
 Verschillende verklaringsmodellen zijn niet mutueel exclusief
o Ze sluiten elkaar niet uit
o Het is niet omdat iets een biologische verklaring heeft, dat er niet ook een cognitieve
verklaring voor is
 Verklaringsmodellen zorgen voor een brede holistische kijk op de PP
o Ook onze diagnostiek als behandeling moeten op deze modellen inwerken

2.2 Niveaus van functioneren
 Sociaal
o = interpersoonlijk
 Gedrag
o = gedragsperspectief
 Geest
o = cognitief perspectief
 Lichaam
o = biologisch perspectief



6

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eline_uittenhove. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,29. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 77983 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,29  6x  verkocht
  • (0)
  Kopen