Samenvatting
samenvatting levenslooppsychologie
uitgebreide samenvatting die makkelijk te leren is.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 110 pagina's
Voorbeeld 4 van de 110 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
LevenslooppsychologieHoofdstuk 3 : het begin van het leven
3.1 Erfelijkheid
- Spermacel en eicel (ovum) = gameten genoemd
- na 1u hebben we een bevruchte cel = zygote genoemd
3.1.1 genen en chromosomen: code van het leven
Gen = bevat genetische info
Dna = bestaat uit genen die bepalen wat de
functie en aard wordt van de cel
Chromosoom = elk persoon heeft er 46
georganiseerd in 23 paar
Celkern = waar alles bovenstaand zich bevind
Mitose = chromosomen gaan delen en kopieren (vb bij vallen)
Meiose = geslachtschromosomen die samenkomen en delen ( bij bevruchting)
- Men krijgt 23 chromosomen van de mama en 23 van de papa
- Papa bepaald het geslacht
3.1.2 meerlingen
Monozygotische tweeling = uit dezelfde cel (een eigen tweeling)
Dizygotische tweeling = 2 eicellen worden afzonderlijk bevrucht (twee eigen
tweeling)
Meerdere = een combo van zygotische of een trizygotische meerling
3.1.3 jongen of een meisje
23ste paar = xx -> meisje
xy -> jongen
- 23ste paar = geslachtschromosoom
- De andere 22 chromosomen = autosomaal
,3.1.4 basisbegrippen
Allelen = stukje in gen (vb bruine ogen)
Homozygoot = BB/bb
Heterozygoot = Bb
Dominant = uit zich en is het meest voorkomende
Reccesief = uit zich niet altijd
Genotype = genetisch bepaald en dit ziet men niet altijd (vb het reccesieve )
Fenotype = wat men kan waarnemen (vb bruine ogen)
3.1.5 overdracht van genetische info
Polygenetische overdracht = meerdere genen zijn verantwoordelijk voor een bepaald kenmerk (vb de
verimpelde groene erwt)
X-gebonden = alleen op chromosoom X (mannen uiten dit altijd en vrouwen zijn altijd drager)
Reactierange = in welke mate het kenmerk tot uiting komt naargelang de omgeving
- Ze kijken u of genetica een verband heeft met ons gedrag
- Zoals adhd
Welke ziektes hebben een verband met genen: ziekte van huntington, altzheimer, dyslexie, x-
syndroom en chizofrenie
Bij onderzoek naar de erfelijke aandoeningen kijken ze naar de stamboom
Stoornissen komen tot uiting wanneer: 2x reccesief
slijtage
gebeurtenis tijdens celdeling
spontane mutatie
omgevingsfactoren
Downsyndroom
- Extra chromosoom op 21ste paar
- Meest voorkomende
- Meestal doorgegeven door moeder
Fragiele X-syndroom
- Bepaald gen op x chromosoom is beschadigd
Sikkelcelanemie
- Bloedaandoening
- Rode bloedcel = sikkel
- Symptomen = gele ogen, beperkte groei,
samenklontering
Ziekte van duchenne
, - Vrouwen zijn dragers (x gebonden)
- Afname spiermassa
Syndroom van klinefelter
- Extra chromosoom bij mannen (xxy)
- Borstgroei, onderontwikkeling van de genetalen, extreme lengte
- Andere problemen op geslachtschromosoom
Omgevingsfactoren
- Sommige genetische factoren worden daardoor verweven (vb luchtvervuiling)
3.1.6 genetische advisering: toekomst voorspellen
Genetische adviseur is een persoon die helpt in verband met erfelijke stoornissen.
Dit kan onderzocht worden via bloed, urine en de huid. De resultaten worden weergegeven in een
kardyogram.
3.1.6.1 prenataal onderzoek
Bloeddruk. -> te hoge is een risicofactor (hypertensie)
Gewicht. -> BMI tijdens de zwangerschap
Fundushoogte. -> vanaf 24 weken wordt de hoogte
van de baarmoeder gemeten. (zie foto)
Ligging van de baby -> vanaf week 36 door bepaalde
handgrepen.
Urine onderzoek -> voor bacterien
Bloedonderzoek -> of je antistoffen maakt ?
Combo Verhoogde bloeddruk en eiwit in urine kan
risico inschatten op zwangerschapsvergiftiging (pre- Echografie
eclampsie)
- Pijnloos en
Zwangerschapsdiabetes: challengetest (innemen van geen risico’s
suiker)
Steptokokken B (vaginale bacterie die je kan - Doormiddel
doorgeven aan de baby tijdens bevalling. Kan opgelost van ultrasoon
worden door antibiotica) het geluid van
de baby horen
- Door RIZIV worden er 3 bezoeken terugbetaald (1 per trimester)
- Eerste = kijken hoelang de zwangerschap duurt + opsporing meerling
- Tussen week 18 en 22 = zoeken naar anatomische afwijkingen
- Rond 36 weken = kan een aanbevolen echo zijn voor de ligging van de baby of laagliggende
placenta
- Bij elk bezoek wordt er gebruik gemaakt van doptone (hart horen kloppen)
Echoscopie
- Geluidgolven met hoge frequentie om afwijkingen en meerlingen op te sporen
- Vaak in combo met vruchtwaterpunctie
, Nekplooimeeting
- Tussen 10 en 14 weken
- In de nek is er een schilletje tot 3mm (normaal) waar
vocht in zit
- Dikkere nekplooi geeft meer kans op aangeboren
afwijkingen (syndroom van down, hartafwijkingen)
- Is het meest effectief in combo met tripletest
Tripletest
- Afkorting = AFP (alfa-foetoproteine)
- Gebeurd tussen week 15 en 16 !!
- Hier testen ze de 3 stoffen van de zwangere vrouw (voor het syndroom van down/ neurale
buis)
HCG (humaan gonadotrofine)
Oestriol
Alfa-foetoproteine (gemaakt door darm en lever van de baby)
- Door absorptie van het vruchtwater komt het foetale AFP ook in het bloed van de moeder
terecht
- Test zowel maternaal bloed (aparte bloedgroep tijdens de zwangerschap) als vruchtwater
- Risico : AFP kan afwijken zonder neurale buiseffect
AFP kan normaal zijn met neurale buiseffect
verhoogt AFP in moederbloed verhoogd risico op neurale buisdefect
verlaagd AFP verhoogd risico op trisomie 21 (te klein of slecht functionerende
placenta)
Risicogroepen
- Wanneer moeder 36 jaar of ouder is
- Als moeder ooit een kind met chromosoomafwijking heeft gekregen
- Wanneer nabije familie erfelijke ziekte of chromosoomafwijking voorkomt (moet kunnen
aantonen)
- Wanneer een screeningtest zorgwekkend is
Nipt-test
- niet invasief prenatale test (gaat niet verder dan de lokale plek)
- is een bloedonderzoek
- ten vroegste op 11 weken
- onderzoek naar DNA van de baby dat in het bloed van de moeder terecht is gekomen
- 99% gevoelig (aquraat)
- Resultaat is bekend na 2 tot 3 weken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper abigail1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75759 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen