College aantekeningen
College aantekeningen Hoorcolleges Jaar 1 Blok Levensfasen
- Vak
- Instelling
Dit document bevat de aantekeningen van alle hoorcolleges van het blok Levensfasen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
imkekaashoek
Voorbeeld van de inhoud
HC 1 Normale groei en degeneratieKindergroeimeter
- Kijken of iemand voldoet aan de norm, goed groeit
Hormonen getrokken bij groei:
- Fasen waarin het lichaam heel erg groeit
o Eerste levensjaar (van 3 naar 9 kg (x 3), en van 50 cm naar 75 (1,5 x))
o Puberteit (groeispurt, meisjes 12, jongens 14)
- Groeihormoon
- Schildklierhormoon
- Hormonen voor calciumhomeostase
o Parathormoon
o Calcitonine
o Vitamine D
- Geslachtshormoon
Groeihormoon afgifte en invloed op weefsels – anabool effect
- Seintje naar Hypofyse door GH-RH (groeihormoon releasing hormone)
- Zorgt ervoor dat GH (groeihormoon) vrijgelaten wordt uit hypofyse
o Komt dan in de bloedbaan terecht en kan zo overal in je lichaam terecht komen, en
zorgt dan voor de groei van heel veel cellen
o Zoals botten, eiwitten (enzymen)→ processen
- Opbouw van je lichaam wordt gestimuleerd door het groeihormoon (anabool)
o Invloed op veel organen
Lever geeft ook een ander soort stofje af, wat ook extra zorgt voor skeletgroei
o Somatomedine = insuline-like growth factor
- Als iemand te weinig van dat groeihormoon heeft, en nog een kind is, blijf je kleiner
o de verhoudingen zijn dan wel normaal, intelligentie is ook normaal
- als iemand teveel groeihormoon heeft, dan krijg je reuzengroei
o grotere belasting voor je hart→ bloed verder rondgepompt worden in lichaam, en
verder omhoog
- als je teveel groeihormoon hebt als je al volwassen bent
, o kan je zwaardere botten krijgen en handen, wenkbrauwbogen en kaak extra dik en
groot worden
- Na groeiperiode is groeihormoon nog zinvol om cellen te vervangen die verouderd zijn. (wel
in mindere mate)
GH-IH = GH- inhibiting hormone
- Remt afgifte GH
- Komt ook van hypothalamus, bewaakt dus hoeveel groeihormoon afgegeven wordt in
lichaam
Regeling van het vrijkomen van schildklierhormonen
- Hypothalamus stimuleert hypofyse via TRH (thyrotropin releasing hormone)
- Vervolgens wordt de schildklier gestimuleerd door TSH (thyroid stimulerend hormoon)
- Schildklier geeft dan schildklier hormoon af
o Heeft invloed op groei van skelet en op de celstofwisseling (basaal metabolisme→
dat je lichaam op temperatuur blijft etc)
o Als je te weinig schildklier hormoon hebt, kan je temperatuur wat lager zijn
o Als je te veel schildklier hormoon hebt, meer metabolisme, meer honger,
lichaamstemperatuur hoger
- Negatieve terugkoppeling:
o Als er veel schildklier hormoon gemaakt wordt, remt het z’n eigen productie
o Zowel hypothalamus als hypofyse wordt dan geremd
Schildklier hormoon bevat 3 jodium moleculen
Thyroxine bevat 4 jodium moleculen
Als er te weinig jodium is, wordt er geen of te weinig schildklierhormoon gemaakt
- Je hebt dus jodium nodig, bijv. in voedsel (jojo zout zit jodium in)
Bij gebrek aan jodium:
- De negatieve terugkoppeling valt dan weg, en wordt de schildklier meer gestimuleerd in de
vorming van hormoon.
, - De schildklier groeit ook daardoor, omdat: hoe meer cellen, hoe meer er van dat hormoon
gemaakt kan worden.
- Maar als er geen jodium is, zijn er geen bouwstenen voor dat hormoon, dus kan het
hormoon alsnog niet gemaakt worden
Tekort aan jodium (en dus schildklierhormoon) tijdens de groei:
- Je blijft korter
- Hersenontwikkeling minder goed→ verstandelijke beperking
Calcium homeostase
Hormonen die zorgen voor toename calcium gehalte in bloed:
Parathormoon
- Wordt afgegeven door bijschildklieren, hele kleine orgaantjes die tegen de schildklier aan
zitten
o Zorgt ervoor dat calcium tijdelijk uit het bot gehaald wordt, omdat het nodig is voor
spiercontractie, hartwerking
▪ Moet niet te erg gebeuren, dan worden botten te zwak
o Zorgt dat er minder calcium de nieren verlaat via de urine, en dat er meer calcium
weer terug komt in je bloed
▪ Zorgt voor toename calcium concentratie in bloed
Parathormoon zorgt dat vitamine D een actieve vorm krijgt
- Die actieve vorm van vitamine D zorgt dan dat er voldoende calcium wordt opgenomen uit
de darm in het bloed
Hormoon wat er voor zorgt dat calcium in je bot opgeslagen wordt
Calcitonine
- Afname calcium (Ca2+) gehalte in bloed
Wordt door lichaam geregeld, is er juist calcium nodig in bloed of in de botten?
Hypothalame-hypofysaire-gonadale as
Het verloop van de afgifte van geslachtshormonen
- Testosteron meer bij de man, oestrogeen meer bij de vrouw
- Testosteron zorgt er ook voor dat spieren groter worden, kan ook als doping gebruikt
worden
- Bij ouder worden minder geslachtshormonen
o Bij vrouwen neemt (ook vruchtbaarheid) af vanaf 35 jaar, na een tijdje blijft het gelijk
o Als oestrogeen afneemt, worden ook je botten minder sterk.
▪ Vanaf boven de 50 jaar groter risico dat bij vallen je een bot breekt
o Belasting op botten door lichaamsgewicht is goed→ worden ze sterker van
- Bij testosteron: rond 20-25 hoogst, daarna neemt het af, maar blijft nog op redelijk hoog peil
Oorzaken van veroudering
- Erfelijkheid = voorgeprogrammeerde factoren
o Hormonale veranderingen
o Antagonistische pleiotropie
o Beperkt delingsvermogen van cellen
o Apoptose
, - Milieu = omgevingsfactoren, incl. leefstijl en gedrag:
o Mechanische slijtage
o Straling (radioactiviteit, röntgen, UV) → kan erfelijk materiaal beschadigen
o Giftige stoffen (oa uit voedings- en genotmiddelen)
o Overvoeding
o Fysieke en psychische stress
Cellulaire veroudering
- DNA wat in de celkern ligt kan beschadigd worden, waardoor je het minder goed kunt
aflezen
- Je hebt het in elke cel nodig om bijv. enzymen te kunnen produceren
o Enzymen zijn belangrijk voor celfuncties, bevorderen allerlei processen in de cel die
plaats moeten vinden
o Als het DNA beschadigd is, kan het zijn dat de enzymen niet meer goed gevormd
kunnen worden, dat er foutjes in sluipen
- Naar mate je ouder wordt, zou er steeds meer beschadiging op kunnen treden, waardoor cel
functies minder goed plaats kunnen vinden
- Bij het splitsen van de cel kunnen er ook fouten gemaakt worden, en als het maken van
nieuwe cellen minder goed gaat, veroudert het geheel in je lichaam
Verkorting van chromosomen gedurende het leven
- Celdeling is beperkt, omdat het stukje aan het eind van de chromosomen belangrijk is voor
de celdeling (de telomeren)
- Die telomeren worden bij elke deling een stukje korter, dus na een bepaalde periode kan de
cel zich niet meer verder delen
- Bindweefsel cellen kunnen zich 100 x delen, en dan kunnen ze niet meer delen, bij andere
cellen is dat weer anders
Apoptose = sommige cellen zijn voorgeprogrammeerd om zich niet verder te ontwikkelen, als ze niet
gebruikt worden. (geprogrammeerde celdood)
- Is bijv. zo bij het zenuwweefsel
- Als je geboren wordt is er heel veel zenuwweefsel, moet dan een soort snoeiing
plaatsvinden, dat zenuwverbindingen die niet gebruikt worden weggehaald worden, zodat er
meer ruimte is voor zinvolle verbindingen
- Heeft ook een nadeel: er kan minder celweefsel/nieuwe cellen gemaakt worden na
beschadiging bij zenuwweefsel, dus zenuwweefsel kan zich moeilijker herstellen dan bijv.
bindweefsel
Basaalmetabolisme – leeftijd
- Basaalmetabolisme = stofwisseling in rust, liggend, ’s morgens vroeg
o Gaat in de loop vd tijd omlaag, tot jaar of 20 heel hoog, daarna minder
- Heeft ook invloed op temperatuur→ daarom hebben ouderen het vaak kouder
o Doorbloeding in handen/voeten is minder, daarom verwarming hoger
- Totale energieverbruik neemt naarmate men ouder word ook af
- Spierweefsel gaat meer weg uit het lichaam→ spierweefsel is actief weefsel,
produceert/verbruikt meer energie
- Komt meer vetweefsel in lichaam→ lagere energie productie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper imkekaashoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
Laatst bekeken door jou
