DRINGENDE ZORGVERLENING
HOOFDSTUK 1: ADEQUAAT HANDELEN BIJ ALARMERENDE SIGNALEN PER LICHAMELIJK STELSEL
1. CARDIOVASCULAIR STELSEL
ACUUT MYOCARDINFARCT
Symptomen:
Retrosternale pijn Dyspnoe
Thoracale druk Braken, nausea
Pijn tussen schouderbladen Bleek, klam zweterig
Pijn kan uitstralen naar Duizelig
o Linker (rechter) schouder en bovenarm
o Nek, hals en kin
o Maagstreek
Oorzaak: atherosclerose
vernauwing kransslagaders door vetafzettingen IN bloedvatwand
1. Afzetting fatty streak
2. Toename vetafzetting atheroom
(atherosclerotische plaque): binnenbekleding van hart drukt
naar binnen in bloedvat waardoor er een vernauwing
plaatsvindt (stenose)
3. Beschadigingen endotheelwand bloedvat
4. Trombi (bloedstolsels) door procesvorming fibrinogeen … bij
beschadiging
5. Bloedvatwand wordt nog dikker waardoor passage van
bloed daalt
Risicofactoren atherosclerose:
Roken, obesitas, ongezonde voeding, te weinig lichaamsbeweging, hypercholesterolemie,
hypertensie, diabetes, hoge leeftijd, geslacht, familiale voorgeschiedenis
Diagnostiek:
Anamnese
EKG
o Non-STEMI: ST-depressie of T-top inversie Onset = begin van ontstaan klachten
o STEMI: ST-elevatie in meerdere afleidingen (> 1mm)
o Pathologische Q (Q-inversie)
o De afleidingen met ST-elevatie geven de locatie v/h infarct aan
Veneuze bloedafname
o Hartenzymes (troponines, CK-MB …) stijgt pas vanaf 4-6u na onset
RX thorax (bijkomend)
Echo cardio TTE/TOE (oesofageale echocardiogram) (bijkomend)
Behandeling:
Geen inspanningen (hart wordt anders extra belast op moment dat zuurstofnood erg is)
Halfzittende houding (betere ademhaling)
1
, ZO kalmeren
Warmte (koude zorgt dat lichaam veel energie moet leveren)
Voldoende uitleg geven
Preventief lies/pols scheren (mogelijks plaatsing van stent in toekomst)
Preventief defibrillator dichtbij (bij AMI ritmestoornissen)
- TIME is muscle (hart tijd geven om voldoende te rusten)
- MONA (!)
Morfine (bloeddrukverlagend effect)
Oxygen (extra zuurstoftoediening)
Nitraten (vasodilatatie algemene RR-daling)(bv. Minitran klever)
Aspirine (heeft nog andere functie naast pijnstilling: bloedverdunner [gevormde klonter aan
atheroom deels afbreken])
- Toediening anticoagulantia
- PCI (stenting)
- CABG (coronairen die zwaar aangetast zijn met ander bloedvat overkapselen om zo aan die
zuurstofvoorziening te voldoen
Vervolgbehandeling:
Leefstijl aanpassen, medicatie (bloedverdunners, nitraten, bèta-blokkers …), jaarlijkse opvolging
Verwikkelingen AMI:
Hartritmestoornissen (bv. totaal AV-block waarbij defibrillator nodig), hartstilstand, cardiogene
shock, cordecompensatie met longoedeem, harttamponade
ANGINA PECTORIS (ANGOR) 2 soorten:
Stabiele angor
Symptomen:
Zie AMI Bij inspanningen (of bij koude/volle maag)
Minder hevig en is tijdelijk Herstel in rust
Behandeling: Onstabiele angor (stuk gevaarlijker!)
Geen inspanningen Onverwacht
Halfzittende houding Herstelt niet onmiddellijk in rust
Warmte Bij inspanning en/of rust
Kalmeren
Monitoring (toestand hart opvolgen)
Zuurstoftoediening
IV toegang (voor medicatie)
Oorzaak: atherosclerose
vernauwing kransslagaders door vetafzettingen IN bloedvatwand
(zie AMI) Angor
Onstabiele angor: niet tot in laatste fase = bloedvat niet afgesloten AMI
Stabiele angor: fase van fatty streak
2
,Diagnostiek:
Anamnese
EKG
o Stabiele angor: geen wijzigingen
o Onstabiele angor: ST-depressie of T-top inversie
o Als symptomen verdwijnen zal EKG ook weer normaliseren
Veneuze bloedafname
o Hartenzymes (troponines, CK-MB …) geen stijging bij angor
RX thorax
Echo cardio: TTE/TOE (oesofageale echocardiogram)
Behandeling:
Aanpassing leefstijl, medicatie (bloedverdunner, nitraten, bèta-blokkers …), PCI bij onstabiele angor
(ter preventie dat onstabiele angor overgaat tot AMI), jaarlijkse opvolging
SHOCK
= hypoxie door circulatoir falen
verstoring celmetabolisme
te weinig zuurstof komt toe dus overschakeling naar anaërobe verbranding (= verbranding zonder
dat er zuurstof aanwezig is) vorming lactaat (melkzuur)
stijgende hypoxie leidt tot orgaanfalen
Classificatie:
Hypovolemische shock
o Vochtverlies (bv. inwendige bloeding, uitwendige bloeding, brandwonden …)
Cardiogene shock
o Verminderde hartfunctie (bv. na hartinfarct, hartritmestoornissen …)
Obstructieve shock
o Verhinderde bloedflow (bv. zadelembool, spanningspneumothorax …)
Distributieve shock
o Verkeerde verdeling van bloed naar weefsels (bv. anafylaxie [allergie], sepsis …)
(ter informatie, niet kennen, kan helpen)
Symptomen:
tachycardie
Hypotensie
Tachypnoe
Onrust, verwardheid
Gedaalde diurese (< 0,5
ml/kg/u)
Koude extremiteiten
Gedaald BWZ
Spitse neus (huid trekt in door
slechte doorbloeding)
Gemarmerde huid
(leverproblemen: probleem
met stolling)
Bleek, klam zweterig
3
,Algemene behandeling:
VIP
o ventilatoire ondersteuning
Zuurstof
Zo nodig kunstmatige ventilatie
o Infuus
Kristalloïden (zorgt voor goede vulling en belast nieren niet)
Bloedproducten (bij hypovolemische shock)
o Pompfunctie
Inotropica (hart steviger laten pompen)
Vasopressoren
Vermijd onderkoeling
Opvolging urinedebiet
Behandeling hypovolemische shock:
Evt. bloeding stelpen
Vochtresuscitatie
o 2 perifere veneuze katheters (groot lumen) (zo kan je
groter debiet toedienen)
o CVC
o Voorkeur kristalloïden
o Evt. bloedproducten
Monitoring
o Arteriële katheter
o CVD
o Diurese
Hemodynamische ondersteuning
o Vasopressoren
o Inotropica
Behandeling cardiogene shock:
Oorzaak
o AMI MONA
o Hartritmestoornissen ALS algoritmes
Monitoring
o Arteriële katheter
o CVD
o 12-leads EKG
Hemodynamische ondersteuning
o Inotropica
o Vasopressoren
Behandeling obstructieve shock:
Oorzaak
o Trombolyse (medicamenteus trombus wegnemen)
o Embolectomie
o Operatief
Monitoring
o Arteriële katheter
4
, o CVD
o 12-leads EKG
Hemodynamische ondersteuning
o Inotropica
o Vasopressoren
Behandeling distributieve shock (specifiek bij sepsis): (bij elk uur dat passeert: 10% slechtere outcome)
Antibiotica
o Binnen 1u na opname
o Eerst breed spectrum (BA nog niet gekend)
Vochtresuscitatie
o 2 perifere veneuze katheters
o CVD
o Kristalloïden
Monitoring
o Arteriële katheter
o CVD
o Lactaatspiegel (lactaat is indicatie van hoe ver anaërobe verbranding nodig is – bij
toename septische shock = stijging van lactaat)
o Diurese
Hemodynamische ondersteuning
Symptomen anafylaxie:
Koortswerende middelen
Zwelling lippen, tong, keel ( Quincke oedeem)
Behandeling distributieve shock (specifiek bij anafylaxie):
Huiduitslag / jeuk
Adrenaline (Epipen 0.5 mg IM)
Corticosteroïden IV (allergische reactie blokkeren)
Salbutamol (aërosol) (inwerken op zwelling v/d luchtwegen)
H1-antihistaminicum IM (nooit IV: heeft serieuze hemodynamische effecten!)
SYNCOPE
= bewustzijnsverlies door tijdelijk gedaalde perfusie van de hersenen, meestal kortdurend
Symptomen: Spontaan beterschap bij neerliggen
Onwel
Duizelig Benen omhoog voor betere doorbloeding naar
Klam zweterig hersenen
Bleek
Te warm
5
