Samenvatting

VPK OLF3 Specifieke zorgverlening: moeder, pasgeborene en kind samenvatting

Name: VPK OLF3 Specifieke zorgverlening: moeder, pasgeborene en kind samenvatting
SKU: doc_1318124
Rating: 4.50 (4 reviews)
Author: Emmavric

4 beoordelingen

13 keer verkocht

Instelling
Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)

Samenvatting van Specifieke zorgverlening: moeder, pasgeborene en kind hoofdstuk 1-3. Alles is mooi samengevat waarbij alle pathologiëen in hoofdstuk 2 heel duidelijk zijn uitgelegd en aangetoond met extra foto's en schema's zodat dit heel makkelijk te leren valt. Ieder persoon die deze samenvat...

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 132 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 1 oktober 2021
Aantal pagina's 132
Geschreven in 2020/2021
Type Samenvatting

kindzorg en pediatrie
moeder en pasgeborene neonaat
het kind met een chronische aandoening

4 beoordelingen

Door: symoensophie • 1 jaar geleden

Door: elvisvanhee • 2 jaar geleden

Door: marieneirynck • 2 jaar geleden

Door: shdecloedt • 3 jaar geleden

Volgen

Emmavric Lid sinds 3 jaar 112 documenten verkocht

Specifieke zorgverlening: moeder, pasgeborene
en kind
Niet tot in detail  begrijpen en normaal van abnormaal onderscheiden

Pathologie: vooral wat er in de les aan bod gekomen is kennen (lessen zijn opgenomen)

HOOFDSTUK 1: MOEDER EN PASGEBORENE (NEONAAT)
1. De zorg voor de pasgeborene na de bevalling
Goede observatie en vroege detectie van gezondheidsproblemen is cruciaal!
1.1. Warmteverlies voorkomen
Temperatuurverschil bij geboorte!! Tot wel 15°C  lichaamstemp. kan dalen tot 0,3°C/min 
warmteverschil (koude stress) = positieve rol bij op gang komen ademhaling
 Ideale temperatuur: 36,5°C – 37,7°C
 Cave: niet te snel dalen!! (onder 36,5= hypothermie )  melkzuurproductie, metabole
acidose
Mogelijkheden van neonaat tot warmteproductie:
- Vasoconstrictie
- Foetale houding (zo klein mogelijk maken)
- Isolatie door onderhuids vet
- Rillen is nog niet mogelijk!!
Warmteverlies: 4 manieren
- Radiatie (straling)
o temperatuurverschil: warm opp in baarmoeder naar koud opp zonder direct contact
o vooral warmteverlies bij hoofd
o weinig onderhuids vet
o voorkomen?
 Kamertemperatuur aanpassen (min 28°C)
 Pasgeborene aankleden
 Warmtebron aanschakelen
 (Ev. Couveusetemperatuur inschakelen)
- Evaporatie (verdamping)
o huid en slijmvliezen
o versterkt door nat oppervlak
o voorkomen?
 Baby goed afdrogen, meteen na geboorte
 Hoofd bedekken met muts
 Nat linnen onmiddellijk verwijderen
 Warme doeken over de pasgeborene plaatsen (afdrogen)
 Huid-op-huid bij de moeder, met een warme doek over de rug en het hoofd
van de baby.
- Convectie (stroming)
o Koude luchtstroom boven neonaat

1

, oIndien omgevingslucht laag is en luchtstroomsnelheid hoog
oVoorkomen?
 Een tochtvrije ruimte voorzien, deuren sluiten
 Een deken aanbrengen
 Geen ventilatoren in directe omgeving
 Ev. Bij zuurstoftoediening: verwarmen en bevochtigen + lage luchtstroom
instellen in de couveuse
- Conductie (geleiding)
o Afgifte aan grenzend materiaal zoals dekens, matras,…
o Voorkomen?
 Warme onderlaag/doeken bij de opvang
 CAVE: let op kocher rond de navelstreng onder een warmtebron  nooit
tegen de huid van de pasgeborene leggen!!
 Evenwicht tussen warmteproductie en warmteverlies = makkelijk verstoord
1.2. Het vrijmaken van de luchtwegen
Luchtvrij weg = huilen!  normaal binnen 30” tot 1’
Stimuleren?
- Droogwrijven
- Geen standaard aspiratie van mond-keelholte (enkel bij slijmen)
o Vroeger wel
o Geeft onnodige pijnprikkels

1.3. De navelstreng
Kort na geboorte afklemmen op 1 à 1,5 cm van de huid  klem of navelveter (best in buikligging)
- Vroegtijdig: 1min na bevalling
o Bij complicaties
o Correcte pHwaarde
- Laattijdig: na 3min
o Geniet voorkeur
Gelei van Wharton aanwezig in navelstreng  gele kleur
Controle op aanwezigheid van 2 arteriën en 1vene
Beoordeling van de toestand van de pasgeborene
Met behulp van APGAR-score  op 1,5’ en
10’ na geboorte
Beoordeling op 5 aspecten, maximumscore
= 10

Zegt iets over mate asfyxie (tekort aan O²)

- Normaalwaarde: 7-10
- Verontrustend: 4-6 (tussenkomst
kinderarts)
- Actieve reanimatie: 0-3

2

,Evolutie in de score is belangrijk!! Betere score naargelang tijd

1.4. Adaptatie aan het extra-uritiene leven
1.4.1. Veranderingen in de circulatie
1.4.1.1. Foetale circulatie
Film: https://www.youtube.com/watch?v=IsquDnh6Eig

Belangrijkste kenmerken

- Placentacirculatie (gaswisseling in placenta ipv longen)
- Minimale longcirculatie
- Opening tussen long- en lichaamscirculatie (open foramen ovale,
open ductus Botalli

Hoe werkt de foetale circulatie?

- O² en voedingsstoffen via de vene umbilicalis (naverstrengader)
- CO² en afvalstoffen via arterie umbilicalis (navelstrengslagader)

Welke circulatoire
veranderingen vinden plaats bij geboorte?

- Perifere weerstand van longvaten is groot
(bloed via ductus Botalli naar aorta waar het zich
mengt met O²-rijk bloed)
- Shunts van rechts naar links in het hart
(foramen ovale)
- Aorta: zuurstofrijk en vene: zuurstofarm bij
volwassenen. Bij foetus is dit omgekeerd
- Hersenen krijgen enkel relatief zuurstofrijk
bloed (arteriae carores ontspringt in aorta VOOR
inmonding van ductus arteriosus/Botalli

1.4.1.2. Veranderingen in de circulatie na de geboorte

- Zuurstof bereikt longen en avioli ontplooien zich
- Weerstand in longvaten daalt en longcirculatie neemt toe
- Druk in rechter atrium neemt af ten gevolge van toegenomen bloedstroom naar de longen
- Druk in het linker atrium neemt toe ten gevolge van toegenomen bloedstroom vanuit de
longen
- Ductus arteriosus sluit zich langzaam onder invloed van zuurstof (24u na geboorte:
functioneel gesloten, 1maand na geboorte: anatomisch gesloten)
- Druk in linker harthelft hoger dan rachter: foramen ovale sluit
- Navelvaten trekken samen ( na 2-3m anatomisch gesloten)
1.4.1.3. Het hart

Met stethoscoop beluisteren, of voelen bij navelstreng!
Normaalwaarden:
- Diepe slaap : 100 of minder/min

3

, - Huilen: 200sl/min
 Hoge hartfrequentie in rust  iets onderliggend (bij huilen normaal, toestand van
kind is belangrijk!)
 Harttoon best rechts hoorbaar  hernia, rechtsgelegen hart, diafragmatica,
pneumothorax links waardoor hart naar rechts geduwd.
 Hartgeruis of ‘souffle’: persisterende open (nog niet gesloten) ductus arteriosus
 Zichtbare hartpulsaties op de thorax bij prematuren en dysmaturen, niet bij atermen
(cardiale problematiek)
 Liespulsaties zijn normaalgezien goed voelbaar  niet voelbaar: hartafwijking: coarctatio
aortae
 Vernauwing van de aorta
 Ernstig? Dringende levensreddende operatie
 Milde vernauwing  prostaglandines toegediend om ductus open te houden en
vernauwing te omzeilen

1.4.2. Veranderingen in de ademhaling

- Vaginale bevalling versus sectio (keizersnede) of stuitligging
o Longen van foetus zijn met vocht gevuld!
 Sectio: wet lung (tijdelijke respiratoire insufficiëntie met tachypnoe)
 Natuurlijke bevalling: veel vocht uit longen geperst, rest geresorbeerd en
verwijnt via neus en bloed-lymfecirculatie

Elastische thoraxwand veert terug na passage geboortekanaal en lucht wordt aangezogen

Prikkels die leiden tot begin ademhaling

- Stijging stresshormoon
- Stijging koolzuurgehalte (hypercapnie)
- Daling zuurstofgehalte (hypoxie)

Na geboorte  pO2 stijgt snel (60-70mmHg) , pCO2 daalt (37,5 – 52,5 mmHg)  acidose
normaliseren

normaalwaarde 7,35 – 7,45  Zuurtegraad kan tot 7,15 dalen
Normaalwaarde ademhaling neonaat = 30 à 60 AH/min, onregelmatig  minstens 1 minuut geteld

4

,Tachypnoe

- > 60 Ah/min
- Respiratoire of cardiale insufficiëntie
- Passagère tachypnoe na sectio of stuitbevalling
- Toegenomen kans op aspiratie

Apnoe

- Ademhalingspauze
- Diepe rust, meestal enkele seconden (is normaal bij diepe slaap)
- 15-30 sec
- Ernstigere vorm > 30 sec (prematuren)
- Apneuverklikker
 machine die AH registreert en apneu registreert
 wanneer baby 15sec niet reageert = alarm
 wiegendood vermijden
- wat te doen bij apneu?
 Kijken naar baby, hoe is zijn gedrag
 Misschien electrode los?
 Langer dan 30sec, lichte tactiele stimulatie
 Huidskleur observeren

Dyspnoe

- Neusvleugelen  in de gaten houden
- Kreunen  ademhalingsnood
- gebruik hulpademhalingsspieren met intrekking
- respiratoire of circulaire pathologie

1.5. Vitamine K toediening

- Vitamine K = noodzakelijk voor bloedstolling
- Elke pasgeborene na geboorte = vitamine K- profylaxe

Toedieningsmethode?  2 methodes: (verschillende ZH kunnen anders werken)

- IM
 1mg vit K
 goed voor een maand
 wanneer moeder tijdens zwangerschap bepaalde medicatie nam (anti-epileptica,
tuberculostatica
 indien kind geen orale voeding kan innemen
 Geniet niet de voorkeur: pijnprikkel wordt gegeven (wanneer deze vermeden kan
worden wordt dit vermeden)
- Per os - toediening
 2mg vit K vanaf 1w na geboorte tem 3m
 Borstvoeding
 Moeders erop attent maken  niet vergeten (therapietrouw)
 Toegediend in geval van malabsorptie/cholestase

5

,  Niet bij kunstvoeding  geen verder profylaxe

- Indien niet gegeven  gevaar voor bloedingen
- Veel discussies hierover  Nog lopend wetenschappelijk onderzoek
2. Verpleegkundige observaties
2.1. Het gewicht

Gemiddeld gewicht pasgeborene  3k 500 gram

 Door vochtverlies, urineverlies, ontlasting,… verliest baby gewicht tijdens eerste dagen 
mag max 10% van geboortegewicht zijn (onvoldoende gecompenseerd door voeding) 
normaal terug op gewicht na 10-14 dagen

Beïnvloedende factoren geboortegewicht:

 Erfelijkheid
 Eet-/ leefgewoonten van de moeder
 Aantal kinderen (pariteit)
 Geslacht
 Aandoeningen

2.2. De lengte

Gem. 50cm  Hoeft niet meteen na de geboorte gemeten worden, is oncomfortabel van baby 
Rekking van lichaam vermijden (tegen de natuur in, baby is gewoon van foetushouding)

Wel belangrijk = verhouding ledematen  wanverhouding kan wijzen op congenitale afwijkingen

Schedelomtrek

Gem. 35cm  gemeten net boven de oortjes

 Uitzetten op percentielcurves en evolutie opvolgen

2.3. De circulatie

Neonatologie: monitor + verpleegkundige/vroedvrouw (MONITOR VERVANGT NOOIT
AANWEZIGHEID VPK)

3 kinder-electroden met gelkussentjes  rood (rechts), geel (links), zwart/groen (op buik voor AH) 
gele en rode electroden nooit op tepels kleven  vervangen om 3dagen

Beoordelen circulatie:

- Hartritme
 Tussen 120 -150 sl/min na enkele
minuten/dagen
 100-180 slagen/min direct na geboorte
 Hoe meer prematuur, hoe hoger hartslag

6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.