Samenvatting
Samenvatting Inleiding in de psychopathologie, ISBN: 9789036810449 Psychopathologie
- Vak
- Instelling
- Boek
Samenvatting voor inleiding psychopathologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Oefenvragen NCOI Toegepaste Psychologie 2025 - 34 open vragen met antwoorden
-
Inleiding in de psychopathologie - Samenvatting
-
samenvatting ontwikkelingspathologie
1 beoordeling
Door: sisichiara • 1 jaar geleden
Verkoper
Volgen
xcynn
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Leren zelfregie:Boek:
Psychiatrie voor de sociaal werker
Bladzijde 106 t/m 108. Hoofdstuk 3
Borderline-persoonlijkheidsstoornis.
- Staat het meest in de belangstelling;
- De kern van deze stoornis is instabiliteit in interpersoonlijke relaties, zelfbeeld en
affecten.
- Duidelijke impulsiviteit, beginnend op jongvolwassen leeftijd.
Wanneer vijf of meer van de volgende kenmerken aanwezig zijn, spreken we van borderline:
1. Verwoede pogingen om feitelijke of vermeende verlating te voorkomen;
2. Een patroon van instabiele en intense interpersoonlijke relaties gekenmerkt door
afwisselingen tussen extreem idealiseren en kleineren;
3. Een identiteitsstoornis: een duidelijke persisterend (= blijvend) instabiel zelfbeeld of
zelfgevoel;
4. Impulsief op minstens twee gebieden, die de betrokkene in potentie zelf kunnen
schaden (geld verkwisten, seks, middelenmisbruik, roekeloos autorijden, eetbuien);
5. Recidiverende (= terugkerende) suïcidale gedragingen, gestes (= gebaren) of
dreigingen, of automutilatie;
6. Affectieve instabiliteit als gevolg van duidelijke reactiviteit van de stemming;
7. Chronisch gevoel van leegte;
8. Inadequate (= onvoldoende), intense woede of moeite hebben met boosheid te
beheersen;
9. Voorbijgaande, stress gerelateerde paranoïde ideeën of ernstige dissociatieve (=
uiteenvallende) symptomen.
Soms meester in teams te splitsen (splitting): bijvoorbeeld dat ze aan een hulpverlener
vertellen dat ze van hun collega wel bepaalde privileges krijgen, zodat ze dit van hun ook
krijgen.
Zwart-witdenken, kenmerkend voor borderline patiënt, houdt meestal verband met een
opvoedingspatroon van onvoorspelbaarheid en onduidelijkheid. Wanneer bv een man heb
seksueel heeft misbruikt, zijn alle mannen slecht.
Op basis van hun negatieve ervaringen: de wereld ingedeeld in goed en slecht; in voor en
tegen hen; en één negatieve ervaring kan iemand die eerst goed was onherroepelijk tot slecht
maken.
Behandeling.
Psychotherapie bij borderline patiënten:
o Enerzijds op het leren aangaan van een vertrouwensrelatie waarbij de ander ‘goed
genoeg’ mag zijn.
o Anderzijds richt een belangrijk deel van de therapie zich op het corrigeren van de
overtuigingen, de disfunctionele (= onbruikbare) cognitieve schema’s van de
borderline patiënt.
Ongeveer 10% van de gevallen suïcideren borderline patiënten zich.
o Suïcidepogingen en automutilatie komt vaker voor, vaak is de aanleiding een
(dreigende) verlating voor een belangrijke ander.
1|Pagina
, Zelfdestructiviteit in patroon van niet afmaken van opleidingen, ontslag nemen of een baan
laten mislopen, verbreken van relatie.
Houden patroon van instabiliteit in stand.
Borderline gaat vaak samen met verslaving; eetstoornissen; depressie; PTSS;
aandachtdeficiëntie/hyperactiviteit stoornis (ADHD) en andere persoonlijkheidsstoornissen
(co morbiditeit).
Ongeveer 75% van de borderline patiënten is vrouw
Men denkt dat ongeveer 2% van de totale bevolking lijdt aan deze stoornis
In ambulante psychiatrische settingen komt het echter bij ongeveer 10% voor en bij
opgenomen patiënten bij 20-60%.
De borderline-persoonlijkheidsstoornis komt ongeveer vijf keer zoveel voor bij
eerstegraads verwanten van borderline patiënten.
Beloop van de stoornis kan wisselen. Vaak is er sprake van een heftige en chronische
instabiliteit in de vroege volwassenheid, met dan ook het grootste risico op suïcide; ernstige
gezondheidsrisico’s door automutilatie; impulsief en schadelijk gedrag en een groot appel op
de gezondheidszorg.
Bladzijde 112 t/m 119.
Antisociale-persoonlijkheidsstoornis.
Kern van deze stoornis is een veronachtzaming (= nalatigheid) en schending van de
rechten van anderen.
A. Een pervasief (= diep doordringend) patroon van een gebrek aan respect voor en schending
van de rechten van anderen, aanwezig vanaf de leeftijd van 15 jaar, zoals blijkt uit drie (of
meer) van de volgende kenmerken:
1. Niet in staat zich te conformeren (= aanpassen) aan sociale normen over wat volgens
de wet is toegestaan;
2. Onbetrouwbaarheid;
3. Impulsiviteit of niet vooruit kunnen plannen;
4. Prikkelbaarheid en agressiviteit;
5. Roekeloze onverschilligheid voor de veiligheid van zichzelf of anderen;
6. Constante onverantwoordelijkheid;
7. Ontbreken van berouw.
B. De betrokkene is minstens 18 jaar oud.
C. Er zijn aanwijzingen voor een norm overschrijdend-gedragsstoornis, begonnen voor de
leeftijd van 16 jaar.
D. Het antisociale gedrag treedt niet uitsluitend op in het beloop van schizofrenie of een
bipolaire stemmingsstoornis.
Verschil is dat er bij de antisociale-persoonlijkheidsstoornis al op kinderleeftijd
gedragsproblemen geweest moeten zijn.
Misleiding, liegen en manipulatie staan centraal bij deze stoornis.
2|Pagina
,Veel mensen met een antisociale-persoonlijkheidsstoornis:
- Lijden ook aan een angst of depressieve stoornis;
- Vertonen middelenmisbruik;
- Hebben een somatische stoornis;
- Of andere persoonlijkheidsstoornissen uit cluster B.
De antisociale-stoornis komt vaker voor in sociaaleconomische achtergestelde milieus en
steden. Maar ook vaker bij mannen (3% in de gewone populatie) dan bij vrouwen (1%).
- In de GGZ komt de stoornis bij circa 30% van de cliënten voor.
Na hun 40ste jaar worden mensen met een antisociale-persoonlijkheidsstoornis vaak iets
rustiger en is de stoornis minder op de voorgrond aanwezig.
Behandeling:
Cognitieve gedragstherapie lijkt de beste aanpak:
- Mensen leren welke gevolgen hun daden of delicten hebben (gehad) op anderen (delict
scenario beschrijving)
- Beter leren functioneren in de maatschappij;
- Vaak gaat het om het versterken van de cognitieve controle op de impulsiviteit,
waarbij mensen leren dat korte termijn bevrediging vaak lange termijn verlies
betekend. Het fundamentele gebrek aan empathie lijkt hiermee echter
Benadering bij cluster B.
Tot het cluster B persoonlijkheidsstoornissen horen 4 typen: borderline, theatrale, antisociale
en narcistische persoonlijkheidsstoornis.
- Dramatische en emotionele aspect spelen een rol
- Opvallend aanwezig zijn de heftige stemmingswisselingen en/of gedrag, impulsiviteit
en prikkelhonger.
Een consequente en zelfverzekerde houding ten opzichte van de cliënt, met empathie
en begrip, zal bijdragen aan een optimale werkrelatie.
Forward en Frazier (2002) noemen onder andere:
- Verbijstering;
- Zich hulpeloos en gevangen voelen;
- Terugtrekgedrag;
- Schuld- en schaamtegevoelens;
- Alcohol- en drugsgebruik;
- Toenemend isolement;
- Voortdurende waakzaamheid.
Lichamelijke klachten nemen hierdoor toe:
o Zoals hoofdpijn;
o Hoge bloeddruk;
o Maagzweren;
o Kopiëren van borderline gedrag: de familie beweegt zich mee met de
grilligheid van het gedrag van de cliënt.
In de relatie vaak over en weer sprake van onderdrukte woede, verwaarloosde behoeften en
wederzijdse negatieve beïnvloeding.
Kerntaak van een sociaal werken:
- Uitleg en ondersteuning bieden aan familieleden;
3|Pagina
, - Familieleden aanmoedigen om een bijdrage te leveren aan de behandeling.
Sociaalpedagogische aandachtsgebieden cluster B.
Automutilatie:
Factoren die inclo9ed hebben op de mate van zelfbeschadiging (Weber 2002)
- Impulsiviteit;
- Een slecht probleemoplossend vermogen;
- Gevoel van afwijzing;
- Schuld.
Gallop (2002)
- Kenmerk van geestelijke gezondheid is dat mensen zichzelf kunnen troosten.
Een tekort aan zelf troostend vermogen, dat bij veel cliënten uit het B-cluster
voortkomt, kan ertoe leiden dat mensen sneller overgaan op destructief
spanningsverminderend gedrag, zoals automutilatie.
Manipulatief gedrag is een onderdeel van de persoonlijkheidsstoornis.
Splitting.
- Voor cluster-B-cliënten is het moeilijk goed en kwaad met elkaar te verenigen.
- In plaats van ambivalentie (het besef dat er tegelijkertijd meerdere gedachten,
gevoelens of waarden spelen) te verdragen zullen cliënten anderen indelen in óf
helemaal goed óf helemaal slecht. En zullen hun voorkeuren of afkeuren duidelijk
maken.
Vanuit gemis aan liefde en vertrouwen zoeken zij toenadering tot de ‘goede’ sociaal werkers.
Hoe meer liefde hij ontvangt, hoe wantrouwender hij wordt en hoe harder te sociaal werker
gaat werken voor diegene.
- Een conflict is snel geboren als beide partijen elkaar vanuit hun tegen
overdrachtsgevoelens (en de verschillende positief van Redder of Aanklager uit de
dramadriehoek) aanspreken.
Splitting kan onrust in teams veroorzaker. Intervisiebijeenkomsten zijn geschikt om deze
processen uiteen te rafelen en weer op 1 lijn te komen.
- Als het team hierin slaagt, kan dat de cliënt helpen goed én kwaad in zichzelf te leren
verenigen.
Suïcidaliteit.
10% van de cliënten met een borderline stoornis overlijdt als gevolg van suïcide.
Het aantal cliënten met een persoonlijkheidsstoornis die een poging tot zelfdoding doet, is
onbekend, maar vele malen groter.
4|Pagina
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xcynn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen