Psychologische wetenschap: studie naar de geest, het brein en het gedrag
Kritisch denken: is voor wetenschappers belangrijk. Het is het systematisch afvragen en
evalueren van informatie gebruikmakend van goed-ondersteunend-bewijs
→ Studie van mind, hersenen en gedrag
• Moet met de wetenschappelijke methode (evidenced-based)
• Anders zou iedereen bijvoorbeeld bij een algemene uitleg van persoonlijkheid zeggen
dat het bij hem of haar past
Genetische basis
• Kan je zeggen dat een agressief persoon agressieve genen heeft?
1
, - In 1970 zouden mensen zeggen: NEE omgeving
- In 1990 zouden mensen zeggen: JA genen
- En vandaag de dag zeggen mensen GENEN x OMGEVING
Genetische basis
Elke cel bevat een kern. Een menselijke kern bevat 46 chromosomen.
Chromosomen bevatten veel DNA moleculen.
Neuronen: A: adenine, T: Thymine, G: Guanine, C: Cytosine.
Genen
• Betekenisvolle delen van de DNA molecule
• Govern the cell’s functioning by providing instructions for making proteins
o Waar
o Wanneer
o Hoe veel
Elke cel bevat dezelfde genen. Maar hoe komt het dan dat mensen verschillen?
• Gene expression
o whether a gene is turned “on” or “off”; the extent to which a gene is
transcribed into reeks van aminozuren (protein)
We hebben verschillende cellen in ons lichaam en die zijn verschillend door verschillende
proteïne.
o Of een gen tot uiting komt (Genexpressie) in tegen stelling tot iets anders,
wordt direct bepaald door de biochemische omgeving binnen een cel.
▪ De biomedische omgeving in de cel is beïnvloedt door de omgeving
buiten de cel, tijd van ontwikkeling en de algehele omgeving, ervaring
en gedrag
Genotype → de set van genen van een organisme
Fenotype → Het zichtbare gedrag van een organisme. Fenotype is vastbesloten door
genotype x omgeving (ervaring, verleden en heden)
Polygeen – een karakteristiek varieert veel in de omgeving (veel genen en omgeving invloed)
Monozygote (identieke) tweeling hebben dezelfde genotype maar hebben verschillende
(unieke) omgeving.
2
,Waar komen die genen vandaan?
Mama (46) → eicel (23) en papa (46) → spermacel (23)
→ Kind weer 46 chromosomen paren
Elke gen is gepaard met een andere gen (allelen)
→ de paren zijn gelokaliseerd bij gecorrespondeerde posities op paren van chromosomen
→ Allel is een specifieke variant van een geen
• Dominant (wordt geuit op het fenotype)
• Recessief (wanneer allel recessief is wordt het niet geuit op het fenotype)
Homozygote (blonde allelen (2x) dan heb je blond haar) → dezelfde allelen
En heterozygote allelen (blond allel en bruin allel → bruin is dominant dus bruin haar)
• Een specifieke eigenschap of gedrag wordt bepaald door de interactie tussen de
omgeving (verleden en heden) en:
o one gene pair.
o multiple gene pairs: polygenetic inheritance.
De genoom is gevormd door de evolutie over de Jaren → Darwin
Evolutie door natuurlijke selectie
→ Charles Darwin’s (1859) hypothese is dat alle moderne organisme:
• afstammen van een kleine set gedeelde voorouders. Dingen hebben zich aangepast
over een hele lange tijd op de omgeving. Grotere mond, vingers bijvoorbeeld. De ene
had een voordeel en meer kans op overleven, er was dan een grotere kans dat deze
eigenschap zou overleven over de tijd.
• Zijn in de loop van de tijd samengevoegd door het evolutieproces
• Variabaliteit is een essentiële conditie voor evolutionaire verandering
Natuurlijke selectie:
3 condities:
1. Er is variatie tussen indivuen in een populatie
2. Personen met een bepaalde eigenschap overleven en reproduceren met hogere
snelheden dan anderen
3. De eigenschap is geassocieerd met dit voordeel wordt doorgegeven van ouders op
nakomelingen
→ Deze specifieke eigenschap zal beter gerepresenteerd worden in de volgende generatie
Organisme verschillen in genotype en variatie in genotype zijn gepasseerd van generatie tot
generatie
Wat uitmaakt is de overleving van genen, niet de overleving van personen
Het bewijs van de moderne evolutie theorie komen van veel bronnen
3
, • Het fossielenbestand
• De gelijkenis tussen genomen van verschillende organismen
• Pseudogenen (inactief gen)
o Wij moeten vitamine C eten. Maar sommige dieren kunnen ook vitamine C
halen uit glucose
• Verspreiding van soorten over de hele wereld
o Continentale eilanden vs oceanische eilanden
Evolutie door natuurlijke selectie
• It does not follow that evolution
o Verbetert op de een of andere manier organismen
o Kan alleen leiden tot rigide gedragspatronen
Nature vs nurture
de natuur (genen) omgeving, debat. Is niet meer relevant.
→ in plaats daarvan, is er een continuen interactie tussen genen en omgeving.
→ Hoe wij ons gedragen is bepaald door hoe onze genen worden geuit in verschillende
omgevingen.
Voorbeeld: De MAOA geen reguleert enzymen monoamine oxidase en kan belangrijk zijn
bij het uitzoeken van mishandeling, lagen levels van MAOA → zou zorgen voor meer
agressief gedrag.
→ Resultaten: mensen met minder MAOA kregen meer de neiging tot misdaad op latere
leeftijd MITS zij waren mishandelt als kind.
Genen en gedrag
• Gedragsgenetica
o De studie van hoe genen en omgeving interacteren om psychologische
activiteit te beïnvloeden
o Methoden: Tweelingstudies
o Adoptie studies
Erfelijkheid → H = Genetische variantie / fenotype variantie
Epigenetica
→ De studie van hoe omgeving genenexpressie beïnvloed
Hoorcollege 2
Pagina’s 69‐101
Genen x omgeving → fenotype
Het zenuwstelsel bestaat uit:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catharinavandedem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.