19e eeuwse kunst: capita selecta
College 9: kunst en recht monument en monumentale schilderkunst
RECHTSICONOGRAFISCHE VOORGESCHIEDENIS
Recht heeft het nodig om publiek gemaakt te worden maar ook te monumaliseren
Personificatie voor het recht vanaf 500
Relatie kunst en recht;
Naast bijbelse tekenen van het recht hebben we ook verhalende, uit de geschiedenis
Om voorbeeld te geven van goeie rechtspraak, dient om te inspireren
Naast verhalen ook allegorieen (rococo)
19e eeuw: vb Prud’hon strafrecht (won romeprijs) afloop van een moord zichbaar maken, vier
deugden, in deze fase van het kunstwerk staat het oordeel centraal, maar allegorische figuren ook
nog zichtbaar
Gaat evolueren naar een naakt mannelijk slachtoffer, moordenaar loopt richting kijker, gerechtigheid
vliegt samen met de wraak om hem te grijpen -> nadruk nood aan een straf voor een misdrijf, moraal
Schilderij met functie, politiek,
Werk wordt vaak gekopieerd zelfs guernica mss
Link met Cain en abel (broedermoord)
Late 19e eeuw; atypisch, nooit geinstalleerde monumentale werk, gustave klimt voor universiteit
Heel persoonlijke manier, wordt niet aanvaard
Eigen: officiele kunst brengt officiele boodschap
MONUMENT
- Latijnse monumentum, < monere: aanmanen tot (gedenken), herinneren
- Cf denkmal ,(dts) memorial
- Uitbouw nationaal pantheon
o Geheel vaderlandse standbeelden
o // geschreven , geschilderde, pantheons
o Cultus van nationale ‘helden’ > natie legitimeren bij groot publiek
o Selectie van prominenten uit nationale geschiedenis
o Lange nationale verleden aantonen
o Voorbeeldfunctie (bildung)
o Belgie; opdrachtem vanaf 1839
o 1ste : voor slachtoffers van septemberdagen – stichting natie
o Vaderlandse helden en voorvaders, plechtstatig, verheven
o Ca 1870-1914 statuomannie (maurice Agulhon)
o Bekenste monument in gent: patria monument van Louis Roelandt
o Locatie speelt ook belangrijke rol
, CONGRESKOLOM (poelaert)
AANLEIDING
Monumenten hebben vaak een specifieke aanleiding -> revolutiegolf 1849
In 19 eeuw golven van revoluties
Er verandert dan ook heel wat
In belgie heel kalm: kom door de Belgische grondwet = zeer liberaal
INITIATIEF(-NEMER)/OPDRACHTGEVER
Opdrachtgevers algemeen: (Rogier)
- Staat
- Stas/ gemeente
- Kerk(fabriek)
- Ad hoc opgerichte comites
- Particuliere mecenassen/ opdrachtgevers
o Netwerken
o Lokale belangen
- Zegt dat eer een monument moet komen voor de grondwet en zegt dat het de vorm moet
hebben van een zuil
- Hebben al enkele zuilen in europa als voorbeelden( frankrijk 2, in rome, duitsland.._
- Waarom een zuil? Wat symboliseert dat? Stevigheid/ stabiliteit in die woelige periode