College aantekeningen
19e eeuwse capita selecta college 7
Collegedictaat van 5 pagina's voor het vak Capita Selecta Van De Beeldende Kunst aan de UGent (lessamenvatting)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
19e eeuwse kunst: capita selectaCOLLEGE 7: gastcollege Thijs Dekeukeleire
CONGO EN DE BELGISCHE KUNST
1. Inleiding: historische context
a. 1885-1908: Congo Vrijstaat
Congres van Berlijn (1884-85)
- Confo vrijstaat> de onafhankelijke congostaat/ etat independant du
congo
Kunstmatige creatie: gigantisch territorium in centraal-afrika
- Grote geografische en culturele diversiteit met lange geschiedenis:
thuis aan 100’den volken en rijken
- Grote rivier de Congo stroomt erdoor
Uniek geval in Europa, want viel onder persoonlijk beheer van koning Leopold II
- Van bij het begin wel vele Belgen actief: verkennen regio’s als zgn
pioniers en maken carriere in de koloniale rangen
Officiele retoriek: stoppen van arabische slavenhandel en introductie Westerse
beschaving>< praktijk: economische win
- Leopold II is eigenaar van bijna alle grond, met bruiklenen aan
commerciele maatschappijen
- Focus op ivoor, daarna rubber
- Terreurregime: dwangarbeid en lijfstraffen, ziekte en ontbering> kost
miljoenen Congolezen het leven, met totale ontwrichting van het
territorium
(Inter)nationale kritiek groeit rond eeuwwisseling> leidt tot onafhankelijke
onderzoekscommissie
- Leopold II staat met veel tegenzin zijn priveterritorium af aan
Belgische staat
b. 1908 ev: belgisch Congo
15 november 1908: belgische staat neemt beheer congo over> ‘la reprise”
- Ministerie van kolonien: minister Jules Renkin, opgevolgd door Louis
Franck
- Culminatie van breder proces metale toe-eigening van Congo door
Belgische establishment> Congo was steeds dichter bij Belgie komen
te staan
Imagobreuk: restyling van Belgische imperialisme> bevestigd door dood Leopold II en
troonbestijging Albert I
- Beschavingsmissie in nieuw jasje> voogdij (la tutelle) en ontwikkeling
(le development) > Belgische colon als publiek gezicht
Belgen overtuigd van ‘modelkolonie’ >< maar voor modale Congolees verandert er
decennialang erg weinig
- Belgen investeren in economische ontwikkeling, infrastructuur,
gezondheidszorg, lagere scholing, enz
- Gegrond in paternialisme en racisme> dwangarbeid (mijnbouw),
lijfstraffen en raciale segregatie van de maatschappij
, - “nous apportions aux noirs l’initiative, l’experience et la direction qui
leur manquent, et ils nous fournissent le travail” (Louis Franck)
Paul Panda Farnana: uniek parcours
- Studeert in Belgie( handelschool Mons) en vecht in WOI mee in
Belgisch leger
- Ontpopt zich tot Pan-Afrikaans activist en criticus van Belgische
kolonialisme
2. Kunst rond de eeuwwisseling
a. De wereldtentoonstelling Brussel- Tervuren
Gelegenheden voor samenwerking kunstenaars en monarchie/ staat> summum van
koloniale propaganda
- Hoofdorganisatoren: Edmond van Eetvelde en baron Leon de
Bethune> spaarden kosten noch moeite
- “appeler l’art a son aide pour faire penetrer chez un peuple l’amour
d’une colonie… voila qui n’est pas banal… on a sue n dissimuler le
mercantilisme sous les apparences d’un spectacle pittoresque et
infinement agrable pour l’esprit et pour les yeux! (la Belgique
Coloniale, 1897)
Koloniale sectie> kolonienpaleis of palais des colonies in Tervuren
- Eresalon en etnografische hal ontworpen door Art Nouveau architect
Paul Hankar
Eresalon of salon d’honneur
- Geheel van meer dan 80 ivoren beelden van bijna 40 verschillende
beeldhouwers > geleverd aan voordelige voorwaarden
- Heropleving van ‘chryselefantiene” beeldhouwkunst: sculptuur in
ivoor, soms met brons, goud en zilver
- Allegorische tapisserieen aan de muren van het echtpaar de Rudder-
du Menil, in combinatie met Congolese stoffen
- Contrast duisternis >< licht (voor ><na kolonisatie): Barbarij,
slavernij, fetisjisme, polygamie >< beschaving, vrijheid, chistendom,
familie
Etnografische hal of salle d’etnographie
- Etnografie: studie van (vaak niet-Westerse) individuele culturen>
ontwikkelt hand in hand met kolonisatie
- 6 secties gekoppeld aan 6 regio’s: foto’s en maquettes
+krachtbeelden (vroeger ‘fetisjen’ genoemd), handwerk, objecten
a. Vaak buitengemaakt/ gestolen> deel van internationaal
debat over restitutie (teruggave roofkunst)
- Notie schone kunsten was op en top raciaal beladen> prerogatief van
de witte man> cultureel relativisme
a. “la sentiment du beau exprime par la peinture ou la
sculpture est tres vague parmi les noirs”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lizdesmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen