Vaardig met informatie
Opstart, Kritisch denken, Soorten informatie
Doen we al!
NIET: elke informatie sceptisch in vraag te stellen
Je kritisch denkproces bestaat uit 8 elementen
voldoen (of niet) aan bestaande standaard
8 elementen van Kritisch Denken
Doelstelling De doelstelling is wat je of de ander tracht te realiseren.
Vraag De vraag is de kern van het probleem/de kwestie die we
trachten te beantwoorden/op te lossen/te verbeteren.
Perspectief Het perspectief van een persoon is hoe die persoon naar
het probleem/de kwestie kijkt. Verschillende personen
kunnen een verschillende perspectief hebben.
Concepten Concepten zijn de basisideeën die je gebruikt om te komen
te een antwoord.
Informatie De informatie is de gegevens, de data, de ervaringen, de
bewijzen die je gebruikt om tot een conclusie te komen.
Vooronderstellingen De vooronderstellingen en onderbouwingen zijn de
/ impliciete en expliciete redeneringen die je gebruikt om tot
Onderbouwingen een conclusie te komen.
Conclusie De conclusie is het besluit dat je neemt. Dat besluit is het
resultaat van een redenering. Een besluit is gebaseerd op
informatie en vooronderstellingen.
Gevolgen Het gevolg is waar ons denken toe leidt of wat volgt uit ons
handelen.
zorgt voor structuur
9 standaarden
Helderheid Helderheid gaat over duidelijkheid. Wanneer een vraag helder is, is
er geen verwarring.
Accuraatheid Accuraatheid gaat over juistheid. Wanneer iets accuraat is, is het
juist, is het waar.
Precisie Precisie gaat over de mate van detail. Als de informatie precies is,
dan bevat het de noodzakelijke details.
Significantie Significantie gaat over de waarde van de vraag. Als een vraag
significant is, gaat het over een vraag met belang, dan is het
waardevol om de vraag te beantwoorden.
1
, Relevantie Relevantie gaat over bruikbaarheid. Wanneer informatie relevant is,
dan is het bruikbaar om tot een antwoord te komen, dan draagt het
bij aan het antwoord.
Logica Logica gaat over de samenhang. Wanneer iets logisch is, is het
navolgbaar, volgt het één na het ander.
Breedte Breedte gaat over de mate waarin het antwoord omvattend is. Als
een antwoord voldoende breed is, neemt het verschillende
perspectieven mee.
Eerlijkheid Eerlijkheid gaat over oprechtheid. Als een antwoord eerlijk is, omvat
het verschillende relevante gezichtspunten en doet het recht aan
alle betrokkenen.
Diepte Diepte gaat over de complexiteit. Als een vraag of antwoord diepte
heeft, heeft het oog voor de complexiteit.
Soorten informatie
Topsnelheden rukwinden twitter of KMI? Twitter van de KMI
Als Frank iets op Twitter zit is dat veel betrouwbaarder dan als iemand anders die er niets van afweet
dat zou zeggen.
In alle vormen waarin informatie tot bij jou komt, kan goede informatie zitten! (op sommige media
meer slechte informatie)
de drager van informatie is niet noodzakelijk het belangrijkste. Maar als je naar bepaalde dragers
gaat, kan je zekerder zijn dat de informatie juist is!
Populaire literatuur
Facebook, Instagram
Kapperstijdschriften (flair, libelle, Humo)
Kranten: ook De Standaard, De Tijd, De Morgen (ook de kwaliteitskranten)
Criteria: wie schrijft? ‘iedereen’ niet noodzakelijk expert. Voor wie? liefst zo veel mogelijk mensen.
niet gebruiken bij paper!
Bij populaire media is er vaak reclame. Reclame probeert zich vaak te verbergen alsof het geen
reclame is.
Vakliteratuur
Generiek= zeer veel onderwerpen kunnen aan bod komen.
Specifiek= Vb. sterk: specifiek voor mensen met beperking, kinderrechten
Criteria: wie schrijft? Professionals. Voor wie? Professionals mensen in werkveld en opleiding.
Waar zoek je? Mediatheek, Limo-databank, Websites van koepelorganisaties, ministeries,
onderzoeksinstellingen…
Wetenschappelijke literatuur
Wetenschappelijke tijdschriften
Criteria: wie schrijft? Expert met onderzoekservaring. Voor wie? Mensen in werkveld, onderzoekers,
opleiding
Peer reviewed= als je iets opzoekt en dit aanduidt, weet je dat alles wetenschappelijk getoetst is.
Experts hebben hun oordeel geveld over je artikel, dit kan goedgekeurd of afgekeurd worden. Er is
2
, een kwaliteitscheque nog voor het artikel gepubliceerd word.
Waar zoek je? ScienceDirect, Springerlink, Wiley Online Library (via bib school) databanken
Hoe kan je al de literatuur van elkaar onderscheiden?
Wie schrijft voor wie. Als het peer reviewed is, is het sowieso wetenschappelijke literatuur.
Zie kadertje PowerPoint
Zoeken van goede informatie
Theorie achter de oefeningen kunnen uitleggen examen!
Vaardigheden goede informatie
(Op)zoeken
Onderwijscontext
o Meerdere bronnen gebruiken
o verschillende soorten bronnen. Bijzondere vormen van informatie namelijk
wetenschappelijke en professionele bronnen (vakliteratuur).
Kwaliteit (ook beoordeling) afhankelijk
o Aard en waarde van informatie
o Correct inschatten van gebruikte bronnen: inhoudelijk en vormelijk
o Weet waarvoor je welke bron gebruikt
Teaser gebruiken= lokmiddel
Krantenartikel
Is secundaire bron, sociologe googelen. Kijken naar wat achter artikel ligt. Dan kom je meestal aan
vakliteratuur uit. Populaire literatuur is opstapje.
Wat moet je kunnen?
Je kan de verschillende informatiebronnen opsommen en beschrijven.
Je weet wanneer en waarom je een bepaald bron gebruikt.
Je kent de werking van het internet en de bibliotheek.
Je kan zoektermen definiëren en vertalen.
Je bent in staat om opdrachten uit te voeren in zoekmachines en databanken.
Waar zoeken we?
Internet
o Initiatieven gelinkt aan WWW
o Zoekmachines, metasearch engines…
Bibliotheek (ook online toegankelijk!)
o (hand)boeken
o Tijdschriften
o Elektronische databanken
o Gedrukt en digitaal!
Zijn google en Wikipedia goed genoeg?
Wikipedia kan iemand zomaar bewerken, niet juist en betrouwbaar genoeg. Dit is een vrije bijdrage
van de mens. NOOIT gebruiken als bron voor paper! = populaire literatuur.
3
