Handelingsplanning
vanuit het Quality
of life denken
Hoofdstuk 3
23
, 3. Handelingsplanning vanuit het Quality of Life
denken
3.1 Inleiding
Wat moet je weten als je iemand goed wil ondersteunen ? Vertrekken vanuit de
1. wat wil de persoon met zijn leven, welke wensen heeft hij/zij? vraag van de ander
2. Welke ondersteuning heeft zij/hij nodig
Wat wil je bereiken met de ondersteuning die je een persoon biedt?
• Zo hoog mogelijke kwaliteit van bestaan/ leven
• Nadruk op uitkomstgericht werken : werken met een bepaald doel voor ogen
Wat is belangrijk in het leven voor mensen met een beperking?
• Hetzelfde als wat belangrijk is voor iedereen
3.1.1Kwaliteit van bestaan VS kwaliteit van zorg
Kwaliteit van zorg
= de zorg die verleend wordt moet voldoende kwalitatief zijn. Deze zorg kan gemeten en
berekend worden a.d.h.v. een uniforme definitie over wat kwaliteit van zorg is
• Personen : omschreven als ‘consumenten’ van een zorgstelsel ipv burgers
Kwaliteit van bestaan
• Domeinen van Shalock
24
, 3.1.2 Kwaliteit van bestaan
Persoonlijke ontwikkeling
• Indicatoren :
- Opleiding
- Persoonlijke competenties
- Vaardigheden
Zelfbepaling
• Indicatoren :
- Autonomie en persoonlijke controle
- Persoonlijke doelen en waarden
- Zelf keuzes maken
Persoonlijke relaties
• Indicatoren :
- Interacties : relaties/ vriendschappen
- Ondersteuning die je krijgt zowel emotioneel als fysiek
Sociale inclusie
• Indicatoren :
- Integratie en participatie in de samenleving : welke actieve rol kan jij
opnemen
- Rollen in de samenleving
- Sociale ondersteuning/ supports
Rechten
• Indicatoren :
- Humane rechten : respect, waardigheid, gelijkheid,…
- Wettelijke rechten : burgerschap, toegang, rechtvaardig behandeling,…
- Dezelfde rechten als iedereen
Emotioneel welbevinden
• Indicatoren :
- Tevredenheid
- Zelfbeeld
- Vrij zijn van stress
- Geluk
- Vertrouwen in de mensen die voor jou belangrijk zijn
25
,Lichamelijk welbevinden
• Indicatoren :
- Gezondheid : genoeg beweging, welke activiteiten onderneem je,..
- ADL-activiteiten
- Vrije tijd
Materieel welbevinden
• Indicatoren :
- Financiële situatie : geld en eigen spullen
- Werk die je hebt, spullen die je hebt, onderdak,…
Deze 8 domeinen kunnen worden onderverdeeld in 3 factoren
1. Welbevinden
- Hoe beter jouw emotioneel welbevinden, lichamelijk welbevinden hoe hoger
jouw algemeen welbevinden is
2. Onafhankelijkheid
- Persoonlijke ontwikkeling en zelfbepaling : hoe meer jij zelf kan bepalen
hoe onafhankelijker je bent
3. Sociale participatie
- hoe sterker jouw sociaal netwerk, en je rechten hoe sterker de mate van
sociale participatie
een schema ter verduidelijking
voordelen van dit model
1. basis voor meten van kwaliteit van bestaan
2. richtlijnen voor ondersteuning
26
, 3.1.3 QOL volgens Shalock en Verdugo
Enkele kenmerken
• Multidimensioneel
- Het is meer dan maar één domein
• Beïnvloed door persoonlijke-en omgevingsfactoren en interatcie daartussen
- Kan je zijn wie je wil zijn in je omgeving en wordt je hierin ondersteund
• Subjectieve en objectieve indicatoren
- Wat is gelukkig zijn voor mij
- Huisvesting
• Gaat over hetzelfde wat belangrijk is van iedereen
- Ook al is het makkelijker met een aantal domeinen te werken ipv alle 8,
je moet aan alle 8 werken want dat is net hetzelfde voor iedereen
3.2 Het verschil tussen kwaliteit van zorg en kwaliteit van bestaan
Essentiële verschillen tussen kwaliteit van zorg en kwaliteit van bestaan
Focus Kwaliteit van zorg Kwaliteit van bestaan
Perspectief De zorgaanbieder, de De persoon zelf in zijn
organisatie, de professional natuurlijk netwerk
Belang Organisatorisch processen Gewenste resultaten voor de
dienen soepen en efficiënt te individuele persoon
verlopen
Inhoud Management van zorgstelsels : Individuele ondersteuning en
leidt tot grootschaligheid van de effecten daarvan op
groepsdenken iemands persoonlijk leven
Typische criteria van Efficiëntie, doeltreffendheid Op waarde gebaseerde
beoordeling van de kosten, planning, langetermijnresultaten van
gebruikerstevredenheid inclusie, persoonlijke
ontplooiing en zelfbepaling
Structuren De huidige zorgstelsels moeten Ondersteuning moet iemand
slechts verbeterd worden : persoonlijk helpen, zelfs als dit
strakke hiërarchie betekent dat er alternatieve
structuren moeten gevonden
worden. Weinig hiërarchie in
de organisatie : zelfsturing en
coaching
27
, Quality of life stijgt als
• Bij individuele emancipatie
→ Als mensen zelf participeren en beslissingen nemen over hun eigen leven
→ Zelf deelnemen beslissen en betrokken zijn over keuzes die over mijn
leven gaan
• Sociale emancipatie
→ Mensen in de plaatselijke samenleving aanvaard en geïntegreerd zijn
→ Ik hoor erbij, mensen herkennen mij en erkennen mij, dit is de plek waar
ik hoor en aanvaard wordt
3.3 Kwaliteit van bestaan en het VN-verdrag
Centrale waarden in het VN-verdrag
• Menselijke waardigheid
• Participatie/inclusie en toegankelijkheid van de samenleving
• Gelijkheid en gelijke kansen
• Autonomie en zelfbepaling
• Empowerment
• Aandacht voor lichamelijk, emotioneel en materieel welbevinden
De relatie tussen QOL en de artikelen uit het VN-verdrag
• De domeinen van QOL zijn terug te vinden in de artikelen van het VN-verdrag
→ Werk maken en werken aan het bevorderen van kwaliteit van bestaan
van iemand is ook werk maken van de rechten van mensen
→ Uitvoering geven aan de rechten van mensen is ook werken aan en
bevorderen van kwaliteit van bestaan van een persoon
• Sociale inclusie is geen vraag of men het wel of niet doet voor deze persoon,
maar is een opdracht
→ Hoe gaan wij aan de slag met het bevorderen van de sociale inclusie van
deze persoon?
→ Wij hebben de verantwoordelijkheid aan de slag te gaan met rechten van
de mens
28
