Vijfjaarsoverleving= vijf jaar na laatste behandeling nog kanker vrij = genezen
Tumorafhankelijk= sommige tumoren hebben een langere/kortere periode nodig voor overleving na
laatste behandeling
Wanneer moeten we bezorgd zijn? Wat zijn de alarm tekens
Verranderd stoelgangs patroon: onverklaarbaare verrandering in stoelgang (bv mama
opeens niet meer kunnen gaan enkel kleine keuteltjes, weken aan een stuk)
Moedervlekken op de rug, die je zelf niet int oog kan nemen= foto laten nemen om de zoveel
tijd /dermatoloog check
Knobbel in de borst= is vaak ook pijnloos, niet laten aanslepen, is niet altijd direct voelbaar
Onbedoelt vocht of stoelgangsverlies= bv braken-> navraag
Wonde die niet geneest? Diabetes? Iets anders? Onverklaarbaar-> huisarts
Afvallen zonder bedoeling= niet normaal laten nakijken
Langaanhoudende hoest= nalaten kijken , even nagaan of er een oorzaak voor kan zijn?
Preventie
Primaire preventie : proberen voorkomen: vb rookstop, zonne creme smeren
Secundair preventie : vroege detectie: vb screening borstkanker of colonkanker, fob,
uitstrijke geny
Tertiair preventie: voorkomen van recidief= als je het gehad hebt, proberen om niet te
hervallen (voorkomen recidief) bv: educatie
Groenten en fruit hebben een beschermend effect: anti- oxidanten remmen de schade af die
het oxidatieproces veroorzaakt door de productie van vrije radicalen.
Het ontstaan / carcinogenese
Cellen ontsporen in hun groeikinetiek en ontsnappen aan de regulerende processen van het
lichaam
=> Multi hitmodel
1
, Ontsporen: er gebeurt een verandering in de cel (vb door blootstelling aan een carcinogeen) =
initiatie
Promotie: proliferatie op de gewone cel door positieve of negatieve modulatie van de cel
Multi hit ( even googlen)
Stamcel= cel die eender welke cel kan worden , afhankelijk van de initiatie
Modilatie=
Navragen GIO, niet volledig kunnen opschrijven,multihitmodel
Mitose=celdeling/cel aanmaak
Apoptose= natuurlijke cel dood ( als de cyclus van de cel gedaan is, afbraak cellen)
Is normaal in evenwicht
Als dit verstoord is mitose is meer dan apoptose, krijg je teveel cellen , tumor is woekering van cellen
(onbalans in mitose en apoptose) genen sturen dit procces
Oncogenen: KUNNEN de groei in de kankercel stimuleren vb HER2neugen
Tumorsuppressorgenen: remmen de groei van kankercellen => niet of abnormaal
functioneren doet tumor toenemen
DNA herstelgenen kunnen foutieve mutaties in het DNA herstellen ( als deze niet werken kan
dna niet worden herstelt)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninadedecker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.