Samenvatting
Samenvatting Urologie 1e master Geneeskunde KUL
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
samenvatting slides Urologie (volledig!) 1e master GNK KUL
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: Chickennnugget • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
UrologieH1) Semiologie
= leer der tekenen of symptoomleer
Werkdiagnose via anamnese en KO
Juiste aanvullende technische onderzoeken kiezen werkdiagnose bevestigen therapie starten
Typische klachten:
LUTS: lower urinary tract symptoms:
o Man: blaas - prostaat - urethra (lang: kan meer mis mee gaan)
o Vrouw: blaas - urethra
o Anamnese:
Moeite met ophouden: vullingssymptomen (storage):
- Irritatieve mictieklachten
- Toegenomen mictiefrequentie overdag:
Te frequent volgens patiënt of > 8x overdag (pollakisurie)
Moet u overdag (te) vaak plassen? Hoe vaak?
- Nycturie:
Officieel ≥1x per nacht (voorafgegaan en gevolgd door slapen)
in praktijk: ≥2x per nacht: impact op levenskwaliteit erg groot
Moet u ‘s nachts opstaan om te plassen?
- Aandrang (urgency), urine incontinentie:
Plotse en hevige drang tot mictie die niet te onderdrukken is; patiënt kan plas moeilijk
ophouden of moet activiteit noodgedwongen onderbreken om te gaan plassen
Als u voelt dat u moet plassen, moet u dan onmiddellijk gaan?
Moeite met plassen: ledigingssymptomen (voiding):
- Obstructieve klachten
- Hesitatie: patiënt gaat naar wc en straal wilt niet beginnen
- Onderbroken straal: beginnen - stoppen - beginnen - stoppen
- Zwakke straal (plas je op uw schoenen of nog in het toilet?)
- Sproeien
- Persen nodig om urinestraal op gang te laten komen
- Eind-druppelen: lange eindfase van mictie, straal neemt af tot druppelen
Klachten net na plassen: post-mictie problemen:
- Gevoel dat de blaas niet leeg is
- Nadruppelen (meteen na mictie, meestal verlaten van toilet)
2 eerste onderdelen het belangrijkste: kunnen samen voorkomen maar worden anders behandeld
Incontinentie:
o Urgency incontinentie (aandrang):
Pathologische aandrang waarbij je echt schrik hebt dat je in je broek gaat plassen
Anamnese:
- Uitlokkende factoren:
Constipatie
Roken, obesitas
Drankinname (hoeveelheid, caffeïne, alcohol)
- Verlies wanneer je rustig in de zetel zit?
1
, - Verlies ’s nachts?
- Geassocieerde symptomen:
Frequency
Nycturie
Gevoel van onvolledige mictie
- Tijdverloop (hoelang heb je er al last van?): dagen, maanden, jaren
bij urgency komen patiënten al sneller naar dokter dan stress
- Impact op dagelijkse activiteit:
Angst/gevoel te laat te komen?
Stoppen met activiteit?
o Stress incontinentie:
Anamnese:
- Verlies bij hoesten, lachen, bukken, heffen?
Valsava: vooral bij stress incontinentie
- Geen verlies ’s nachts of wanneer je rustig in zetel zit
valsava valt weg
Medische VG/ comorbiditeiten:
- Obstetrische VG
- Prostatectomie
- Obesitas
- Leeftijd
o Gemengde incontinentie: stress + urgency
uitmaken welke van de 2 dominant is door anamnese: die eerst behandelen
o Continue incontinentie: het druppelt continu
Pijn:
o Nierkoliek:
Acute hevige flankpijn
Uitstraling naar lies (ipsilateraal)
Bewegingsdrang
Vagale stimulatie: braken en nausea
Acuut, op en afgaand (kan bv. 15 min duren)
o Pyelonefritis:
Acute doffe flankpijn
Uitstraling naar lies
Geen bewegingsdrang
Braken en nausea
Trager opkomend (uren, dagen)
Ziek, koorts (bacteriële infectie)
o Torsio testis:
Acute hevige pijn scrotaal
vagale stimulatie: braken, nausea
Acuut, blijvend
Cave: buikpijn (als je een jongetje hebt en die komt met buikpijn dan scrotum onderzoeken)
o Acute urinaire retentie:
Acute, hevige pijn onderbuik
Onmogelijkheid te plassen
Uitlokkende factoren:
- Constipatie
2
, - Alcohol
- Decongestieve neusdruppels: α adrenerge agonisten (knijpt prostaat wat dicht)
Typisch BPH patiënt
Behandeling: sonde plaatsen
o Chronische pijn (niet belangrijk):
Gerichte anamnese:
- Plaats/ uitstraling
- Sinds wanneer?
- Uitlokkende/ verergerende/ verlichtende factoren
- Aard (dof/ jeukend/ naalden/ brandend/…)
- Geassocieerde symptomen: gepaard met hematurie, LUTS, incontinentie…?
Soorten:
- Chronische pelvische pijn (CPPS):
Prostaatpijn syndroom
Blaaspijn syndroom
Urethraal pijn syndroom
- Chronische orchialgie
- Neuropatisch vs nociceptief (distributie, paresthesiën)
Pijn langer dan 6 maanden
Na uitsluiten onderliggende organische pathologie
Moeilijk te behandelen, geassocieerd aan IBS, fibromyalgie…
Koorts:
o Opstijgende urineweginfecties
evt. leidend tot urosepsis (potentieel levensbedreigend)
o Koorts bij kind: denk aan urineweginfectie (congenitale vormen die zich kunnen uiten)
Hematurie:
o Valse hematurie:
Rode verkleuring van urine
Vb. rode bieten, medicatie, porphyrines, myoglobulinurie
o Hematurie:
Macro- vs. Microscopische hematurie
macroscopisch: patiënt ziet dat urine rood is
Pijnlijk of pijnloos:
- Pijnlijk: blaassteen (onderbuik), niersteen (flankpijn)
- Pijnloos: blaaspoliep, blaaskanker
Initieel (urethra), terminaal (blaas), volledig (nier)
Niemand komt met hematurie alleen (zie verder)
macroscopisch vs. Microscopisch, pijn/ pijnloos, koorts
- Macroscopische pijnloze hematurie = alarmteken
- Hematurie + pijn: nierkoliek? UTI?
- Hematurie + koorts: UTI?
- Microscopische hematurie: nefrologisch of urologisch?
3
, 3 laatste klachten (pijn, koorts, hematurie): urologische urgentie:
ACTIEF OPSPOREN
Levensbedreigend:
o Urosepsis: infectie uitgaande van urinewegen opstijgend tot in bloedbaan orgaanfalen overlijden
(zeer snel progressief: uren)
o Gangreen van Fournier: vleesetende bacterie
o Trauma
Orgaanbedreigend
bv. torsio testis: taalbal draait rond zijn as bloedvoorziening verstoord acute pijn
(moet binnen 4-6u opgelost worden)
Onhoudbare symptomen
vb. Nierkoliek
Klinisch onderzoek:
ALGEMEEN: als iets acuut gebeurt, doet het pijn – als iets traag opkomt, dan niet
Nierslagpijn:
o Teken van acute hydro-ureternefrose (spanning op kapsel van nier)
o Zacht
o Eerst contralaterale zijde testen
o Geen peritoneale prikkeling
Scrotaal/ genitaal onderzoek:
o Scrotumwand: warm, pijnlijk, hard of zacht, ontstekingstekens
o Scrotum inhoud:
Testis en epididymis
Zaadstreng
Zwelling:
- Pijnlijk/ pijnloos
- Reduceerbaar of niet
- Doorlichting: doorlichtbaar bij vochthoudende structuur
o Voorhuid: normaal decalloteerbaar? Fibrotische ring?
o Glans: rood, pijnlijk, gezwollen, normale meatus
Vaginaal onderzoek:
o Inspectie: vaginale atrofie, caruncula, littekens, zichtbare prolaps, operatielittekens…
o Prolaps:
vinger kan alleen onder de prolaps (voorwand zakt): cystocoele (< blaas)
vinger kan alleen boven de prolaps (achterwand zakt): rectocoele
o Urineverlies bij hoesten of Valsalva? Urethrale hypermobiliteit?
o Bekkenbodem kracht/uithouding/proprioceptie
o Slijmvlies wit, bleek, droog bij mensen met menopauze
vaak geassocieerd met incontinentie
o Caruncula urethrae: uitstulping van roze slijmvlies van urethra
niet noodzakelijk een probleem
o Episiotomie: wit littekenweefsel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lollenGNK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen