Een samenvatting van alle NHG-standaarden die aan bod komen tijdens de cursus MA-107 (update 2021) met daarnaast ook aantekeningen uit werkgroepen en schriftelijke en mondelinge tentamens erin verwerkt.
- Dosisaerosol = met voorzetkamer → advies bij lage FEV en benauwdheidsklachten
- Poederinhalator = diskus
1. SABA (Salbutamol of terbutaline) → werkt 2 uur ongeveer, 10 tot 15 minuten vóór
inspanning
a. Bij ≤2 klachten per week
b. ‘zo nodig’ gebruik (1-4 dd)
2. ICS (Beclometason of fluticason met SABA) → onderhoudsbehandeling (2dd)
a. Bij ≥3 klachten per week
b. Controle na 4-6 weken door apotheker
c. Gebruik 3 maanden, daarna eventueel afbouwen
d. Indien startdosis niet genoeg werkzaam is, dosis verdubbelen
e. LTRA (montelukast) ipv ICS indien te veel bijwerkingen ICS
f. ‘zo nodig’ gebruik SABA (1-4 dd)
3. LABA (Formoterol of Salmeterol met ICS en SABA) → onderhoud indien verhoogde dosering
ICS niet genoeg werkzaam is (2dd)
a. Indien startdosis niet genoeg werkzaam is, dosis LABA maximaal
b. LTRA (montelukast) ipv LABA indien te veel bijwerkingen LABA
c. ‘zo nodig’ gebruik SABA (1-4 dd)
d. Nooit LABA zonder ICS
e. Combinatiepreparaten mogelijk:
i. Beclometason/formoterol (BF)
ii. Fluticason/salmeterol (FS)
f. Prednisolon stootkuur 40 mg 1dd gedurende 5 dagen of 30 mg 1dd gedurende 7
dagen
i. Zn verlengen tot max. 14 dagen
4. Longarts → indien klachten binnen 3 maanden niet onder controle
- NSAID’s verergeren de klachten bij 10% van de patiënten met astma!
- Acetylsalicylzuur en NSAID’s kunnen zorgen voor ernstige astma-exacerbaties
, o Mechanisme bij NSAID niet geheel bekend; mogelijk doordat arachidonzuur niet
wordt omgezet wat zorgt voor verhoogt metabolisme. Dit verhoogde metabolisme
leidt tot verhoogde concentratie leukotriënen → meer bronchoconstrictie!
Binnen nu en 6 maanden zullen stap 1 en 2 worden samengevoegd, daarnaast zal salbutamol en
terbutaline niet meer 1e keuze zijn, maar wordt formoterol 1e keuze (LABA) ivm snellere werking →
dus het zal worden: stap 1: LABA met ICS
- LTRA/Montelukast is minder effectief dan ICS
- LTRA/Montelukast icm ICS is effectiever dan monotherapie ICS
- LTRA/Montelukast icm LABA is minder effectief dan ICS met LABA
- Toevoegen LTRA/Montelukast aan ICS en LABA bij ouderen mogelijk zinvol
,Astma (NHG Astma voor volwassenen, 2020)
Doel: optimale astmacontrole; minimaliseren van klachten, het risico op longaanvallen, beperking
in functioneren
- Stoppen met roken, niet meeroken en afraden e-sigaretten
- Prikkels die klachten uitlokken vermijden
- Dagelijks minimaal half uur matig intensieve beweging
- Gewichtsreductie
1. SABA, of ICS met formoterol (combinatie-preparaat) zo nodig
a. Bij ≤2 klachten per week overdag:
i. SABA zn 1-4 dd → bij inspanningsklachten 10-15 min voorafgaand, 2 uur lang
werking
ii. Formoterol (LABA) met ICS (beclomethason)
1. Formoterol werkt snel en grote therapeutische breedte
b. Indien mogelijk stap 1 overslaan → stap 2
2. ICS onderhoud in lage dosis, of ICS met formoterol (combinatie-preparaat) zo nodig
a. ICS (beclomethason) in lage dosis; 3 maanden
b. Bouw zo mogelijk af naar lagere dosis, maar nooit helemaal staken bij astmadiagnose
(tenzij duidelijk seizoensgebonden klachten)
c. ICS kunnen lokale bijwerkingen geven zoals heesheid en orale candidiasis
i. Kunnen soms verminderd worden door na inname de mond te spoelen
d. Bij hogere doseringen kunnen ICS het risico verhogen op systemische bijwerkingen
zoals hematomen of bijnierschorsinsufficiëntie
3. LABA onderhoud en lage dosis ICS → dus LABA toevoegen
a. Alternatief is een intermediaire dosis ICS zonder LABA
i. Nooit alleen een LABA, want verhoogde kans op ernstige astma-
longaanvallen, ziekenhuisopname en sterfte
ii. LABA kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals tremor van handen, hoofdpijn,
tachycardie en palpitaties
b. Overweeg LAMA (tiotropium) als alternatief voor LABA bij tremor of palpitaties
i. Géén alternatief voor ICS!
ii. Veel voorkomende bijwerking is een droge mond
c. Overweeg bij onvoldoende astmacontrole toevoeging van montelukast (LTRA) 1dd
10 mg
i. Indien na 2 maanden geen verbetering staken montelukast
ii. Kan verschillende bijwerkingen geven!
4. LABA onderhoud en intermediaire tot hoge dosis ICS → dus ICS dosis verhogen
a. Alternatief is een hogere dosis ICS zonder LABA
b. Overweeg bij onvoldoende astmacontrole tiotropium (LAMA) en/of montelukast 1
dd 10 mg toe te voegen of verwijs naar longarts
i. Evalueer na 1 jaar de effectiviteit, staak LAMA indien geen verbetering
ii. LAMA niet als alternatief voor ICS
5. Verwijzing naar longarts
a. Indien binnen 3-6 maanden niet goed onder controle
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tychowilting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
