Samenvatting van de volledige Nederlandse literatuurgeschiedenis
8 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Nederlands
Niveau
VWO / Gymnasium
Samenvatting van de volledige literatuurgeschiedenis, waarbij elke stroming is onderverdeeld in historische context, belangrijkste kenmerken en andere subonderwerpen. Met deze samenvatting heb ik een 8 weten te behalen op mijn toets!
Middeleeuwen (1170-1550)
Historische context
• Historische periode: 500 –1500
• Feodaal stelsel/leenstelsel
o Grond werd door leenheren toebedeeld aan leenmannen (vazallen), in ruil voor
verplichting v persoonlijke trouw, militaire bijstand en belastinginkomsten.
• Middeleeuwen: donkere periode tussen de hoogtepunten v/d beschaving (500 en 1500).
o Vroege Middeleeuwen: opbouw v nieuwe beschaving na val Romeinse Rijk.
o Hoge Middeleeuwen: opkomst v steden.
o Late Middeleeuwen: steeds machtigere burgerij.
• Standenmaatschappij.
1. Geestelijkheid: priesters die konden lezen en schrijven.
2. Adel en ridders: macht door leenstelsel, soms lezen en schrijven.
3. Burgerij
• Geen eenheidstaal, maar taal heeft toch een naam: Middelnederlands/Diets
Algemene kenmerken
• Theocentrisch
o Alles draait om God en de duivel.
• Memento mori
o Gedenk te sterven.
• Aannemen op gezag
o Wat het gezag zegt, valt niet in twijfel te trekken.
• Gemeenschapskunst
o Geen persoonlijke handtekening kunstenaar, want God is schepper v alles.
• Moralistisch
o Ieder kunstwerk heeft een moraal.
§ Gods almacht aantonen.
§ Toehoorders aansporen tot een goed en deugdzaam leven.
Literatuur
• Orale literaire traditie (mondeling)
o Verhalen bedoeld om voorgedragen + beluisterd te worden --> beter onthouden.
o Literatuur werd vertaald/bewerkt naar het Frans of Latijn.
• Codex: boek dat door kopiisten met de hand werd geschreven in een scriptorium.
o 1450: uitvinding boekdrukkunst.
§ Oplagen werden groter + meer behoefte aan boeken.
• Roman: episch (verhalend) gedicht, waarin de lotgevallen v ridders worden beschreven.
1
, Eerste periode (1170 - 1300)
• Ridderlijke literatuur
o Voorhoofse ridderroman (Karelroman)
§ Gaat over Karel de Grote (modelvorst) en zijn vazallen.
§ Ondergeschikte positie + wrede behandeling vrouw.
§ Trouw aan leenheer beloond, ontrouw bestraft.
§ Wreed optreden v ridders, vechten om hiërarchie (rangorde)
§ Sprookjesmotieven
§ (Bloed)wraak
§ Bekend literatuurwerk: Karel ende Elegast
o Hoofse ridderroman
§ Hoofs: aan het hof.
§ Minne: verering v/d jonkvrouw.
§ Moedige en sterke, maar tegelijk slimme ridders.
§ Liefde als centraal thema.
§ Wonderlijke sfeer met sprookjeselementen.
• Geestelijke literatuur
o Levensbeschrijvingen v heiligen + mystieke werken (heiligenlevens)
• Burgerlijke literatuur
o Didactische (onderwijzende) en moraliserende elementen
§ Nut en waarheid staan voorop
o Bekend literatuurwerk: Van den Vos Reynaerde
Tweede periode (1300 - 1430)
• Ridderlijke literatuur
o Abele spelen: oudste wereldlijke toneelstukken.
• Geestelijke literatuur
o Verhalen waarin heilige figuren (legenden) optreden; gebeurt minstens één wonder.
• Burgerlijke literatuur
o Geschiedenisboeken, verhalen over liefde.
o Kluchten/sotternieën: verhalen over rauwe volksleven, vol realistische en erotische
grappen en grollen.
o Balladen: eenvoudige, verhalende gedichten in coupletten.
Derde periode (1430 – 1550)
• Rederijkerskamers: letterkundige verenigingen waar mensen voordrachten, toneel en
poëzie maakten.
• Drie belangrijke soorten toneelspelen
o Mysteriespelen:
§ Geloofsraadselen in toneelvorm.
o Mirakelspelen:
§ Wonderen op religieus gebied.
o Moraliteiten/sinnespelen:
§ Wijze les op zedenkundig of godsdienstig gebied.
§ Allegorische figuren: personificaties v karaktereigenschappen of bepaalde
begrippen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mariecusters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
