5.4) Symptomatologie
- Meeste gevallen ontdekt door vrouw zelf -> pijnloze knobbel in borst heeft gevoeld.
- Huid- of tepelintrekking, oedeem van huid (sinaasappelhuid) of (bloederig) vochtverlies uit
tepel.
Wanneer alarmbel + - Knobbel in borst of zwelling die harder aanvoelt dan de rest van borst
arts raadplegen? - Knobbel of zwelling onder oksel
- Schilfering en roodheid van de tepel of een tepel die opeens ingetrokken is
- Kuiltje of intrekking van het borstoppervlak
- Vocht uit tepel ( bloederig, waterig, groen van kleur of melkachtig)
- Ontstoken, rode, warm aanvoelende borst
- Slecht genezend plekje of wondje + pijn in de borst
Zelfonderzoek? - Kijken: armen naast lichaam, handen id nek, armen id zijde en voorovergebogen
- Voelen: Liggend of staand, vochtverlies uit tepel nakijken.
5.5.) Diagnostiek
- Door klinisch onderzoek -> bevestigd door beeldvorming en histologisch onderzoek
- Mammografie (oncomfortabel) + echografie
5.5.1) Staging: gebeurt volgens TNM-systeem:
T-diameter van de tumor in cm
N-palpabele lymfeklieren
M-metastase
- Tumor metastaseert naar lever, longen en bot.
- Naast evaluatie van lokale status -> RX thorax, bloedonderzoek, botscan en echografie van lever
noodzakelijk
, 5.6) Behandeling
Chirurgische - Vroeger -> mastectomie met uitruiming van de okselklieren.
behandeling - Tumorectomie gevolgd door radiotherapie volstond als primaire behandeling.
- Nu ruime resectie van tumor + sampling van okselklieren (verwijdering schildwacht of
‘sentinel’ okselklier), gevolgd door radiotherapie.
- Indien tumorectomie niet haalbaar blijkt, moet worden overgegaan tot mammectomie
Radiotherapie - Preventie van lokaal recidief kans op overleving verhoogt (achtergebleven cellen)
- Behandeling micrometastasen
Radiotherapie voorgesteld?
Bij invasie van okselklieren
Na mastectomie bij tumoren met max diameter van 5 cm
Bij stadium pT4-tumoren
Na tumorectomie
- Radiotherapie veroorzaakt tijdelijke roodheid van de huid.
Adjuvante - Bedoeling: vernietigen van micrometastasen, om zo de kans op + overlijden door
chemotherapie borstkanker te verkleinen.
- Preop chemotherapie: preoperatieve, neo-adjuvante of primaire chemotherapie is
een optie bij pt met grote borsttumoren. Alle tumoren, te groot voor primaire
borstsparende heelkunde, komen in aanmerking voor preoperatieve chemotherapie.
Hormoontherapi - Groeit onder invoed van oestrogeen en progesterone
e - 2/3 hormoon gevoelig -> kankercellen aan de oppervlakte hormoonreceptoren
hebben. Dat zijn kleine aanhechtingsplaatsen waar vrouwelijk hormoon in bloed zich
kan aan binden. Als dat gebeurt wordt de kankercel gestimuleerd om te groeien.
- Medicatie zorgt dat vrouwelijke hormonen niet meer kunnen inwerken op
kankercellen + hormoontherapie gestart meteen na operatie, tenzij er chemotherapie
nodig is: Tamoxifen, aromataseremmers of LHRH-agonisten.
- Hormoontherapie veroorzaakt kunstmatige menopauze.
Targeted - Valt de kankercel aan door heel specifiek bepaalde sleutelmomenten in hun werking
therapie te verstoren.
- Meest gebruikte GM, meestal combinatie met chemo of hormoontherapie:
Herceptine
- Bij 20% hebben de tumorcellen een uitzonderlijk groot aantal HER/2 neu-receptoren
-> men geeft GM die zich hecht aan die receptoren -> groei en deling van tumorcellen
remt.
Immunotherapie - Behandeling met medicatie die een afweerreactie tegen kankercellen stimuleren.
5.7) Erfelijke borstkanker = autosomaal dominant
- Familiale vorm -> voorkomt in verschillende generaties binnen een familie.
- 5-10% erfelijk : borst- en baarmoederkankers -> door genmutatie, aangeboren fout in DNA die
een persoon geërfd heeft van een van zijn ouders.
- Vrouw met BRCA-mutatie die al borstkanker had -> risico 40-60% op kanker in de andere borst.
- 2 bekende genen: BRCA1 gen + BRCA2 gen.
60-80% kans op borstkanker
20-40% kans op eierstokken
5.7.1) Erfelijkheidsonderzoek:
- Vanaf 18 jaar, maar screening op jongere leeftijd kan in overweging genomen worden.
1) Stamboomonderzoek= patroon van overerving uitgezocht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambareenraza. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.