Gezondheid Blok A (GIBSP.GZ.VW18_1_V)
Alle documenten voor dit vak (5)
2
beoordelingen
Door: TimovanDoorn • 2 jaar geleden
Door: nadiehouwendijk1 • 1 jaar geleden
Verkoper
Volgen
roosbollen
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Inhoud
Myologie.................................................................................................................................................2
Functionele anatomie: origo, insertie, spierfunctie............................................................................2
Opbouw van spieren...........................................................................................................................2
Contractie vormen..............................................................................................................................5
Functionele anatomie/kinesiologie........................................................................................................6
Osteologie..............................................................................................................................................6
Opbouw van het lichaam....................................................................................................................6
Opbouw van bot.................................................................................................................................7
Syndesmologie.......................................................................................................................................7
Soorten gewrichten............................................................................................................................7
Kinesiologie............................................................................................................................................9
Vlakken en assen................................................................................................................................9
Steunpunten, ophangpunten, stabiliteit.............................................................................................9
Krachten en momenten........................................................................................................................10
Krachten en momentsarmen:...........................................................................................................10
Fysiologie..............................................................................................................................................10
Homeostase, biologische regelprincipes..........................................................................................10
Bloedsomloop -> hart, vaatsysteem, bloeddruk...............................................................................13
Energiestofwisseling.............................................................................................................................17
Energiebronnen................................................................................................................................17
3 verschillende energiesystemen:....................................................................................................17
Ademhaling..........................................................................................................................................19
Prikkelparameters................................................................................................................................22
Verschijningsvormen van kracht ..........................................................................................................26
Somatosensoriek..................................................................................................................................26
Houdingsregulatie............................................................................................................................26
Reflexen............................................................................................................................................29
Spierpijn...............................................................................................................................................31
Screening..............................................................................................................................................31
Stappen diagnostisch proces................................................................................................................32
Functieonderzoek en RPS.....................................................................................................................32
Universele preventie............................................................................................................................33
Gezondheid..........................................................................................................................................33
Motorisch leren....................................................................................................................................33
1
,Belasting...............................................................................................................................................35
Verbale- en non-verbale communicatie...............................................................................................35
Soorten vragen.....................................................................................................................................37
E-ex / E-in vragen:.............................................................................................................................38
Metacommunicatie..........................................................................................................................38
Gespreksvaardigheden.........................................................................................................................38
gevoelsreflectie................................................................................................................................38
Aspecten van communicatie.............................................................................................................38
Samenvatten:....................................................................................................................................39
Feedback geven en ontvangen.........................................................................................................39
Gedragsverandering.............................................................................................................................46
Stappenreeks van v.d. Burgt:............................................................................................................46
ASE model:........................................................................................................................................47
Myologie
Functionele anatomie: origo, insertie, spierfunctie
- Origo: beginpunt
- Insertie: eindpunt/aanhechting
- Spierfunctie:
o Agonist: spier die primair verantwoordelijk is voor de beweging.
o Antagonist: spier die verantwoordelijk is voor uitvoeren van tegenovergestelde
beweging.
o Synergist: spier die meewerkt met de beweging.
o Neutraliserende spier: spier die ongewenste bijwerkingen van agonisten en
synergisten verhindert.
o Stabiliserende spier: fixeren van origo of insertie van een (andere) spier.
Opbouw spiercel/spiervezel: Sarcolemma = spiervezelmembraan Celkern
Mitochondriën Myofibrillen Sarcotubulair systeem
Spiervezel is lang gerekte spiercel, bevat 1 celkern, celkernen liggen tegen sarcolemma
(celmembraan) aan. In plasma van spiervezel lopen lang gerekte myofibrillen (structuren) van
ene cel uiteinde naar andere cel uiteinde.
Myofibrillen zijn contractiele elementen van
spier. Aan dwarse streping zijn onderdelen te
2
, onderscheiden: banden, schijven, zones, lijnen. Spiervezel kan alleen groeien in lengte door
myofibrillen te verlengen. Ik breedte ook door meer myofibrillen te bouwen. Korter worden
gebeurd bij immobiliteit of bepaalde sporten.
Bij verder inzoomen zie je in myofibrillen rijen langwerpige eiwitten, myofilamenten. De
dikke filamenten: myosine. De dunne filamenten: actine. Vormen samen contractiele
elementen van spiervezel. Myosine en actine liggen in honinggraat patroon: dikke myosine
omgeven door 6 dunne actinefilamenten. Myosine en actine overlappen elkaar gedeeltelijk,
bij contractie grotere overlapping. Myosine heeft aan de zijkant ‘koppen’ die naar buiten
uitsteken, als zo’n myosinekop een brug vormt met actinefilament, schuiven filamenten langs
elkaar zo ontstaan contractie.
Ruimte tussen 2 Z-lijnen van myofibrillen is sarcomeer. Sarcomeer is contractiele eenheid
van spiervezel. In spiervezel ligt groot aantal sarcomeren achter elkaar (in serie) en naast
elkaar (parallel). Aan weerzijden van Z-lijnen actinefilamenten (sarcomeren in serie
gekoppeld). Elk sarcomeer kan 1 µm korter/langer worden. Maar tien- tot honderdduizend
sarcomeren in serie, dus spier kan flink korter of langer worden.
Voor contractie is prikkeling van spiervezelmembraan (sarcolemma) nodig gebeurd
wanneer prikkel in de vorm van een actiepotentiaal via motorische zenuwvezel de spiercel
bereikt. Voor contractie is brugvorming tussen filamenten nodig. Als de brug (cross bridge)
ontstaat, beweegt myosinekop. Die trekt vervolgens actinefilament langszij (sliding filaments)
de sarcomeer wordt dan korter. Calciumionen zorgen voor ontstaan van de bruggen. Bij de
contractie die daarop volgt wordt ATP (energie) verbruikt. In spiervezel loopt een
buitenstelsel dwars op de membraan: transversale systeem of T-tubuli. In spiervezel zelf, in
celplasma, ligt tweede buitenstelsel: sarcoplasmatisch reticulum. Ligt in lenterichting.
Sarcoplasmatisch reticulum bevat calciumvoorraad. Contractie wordt in gang gezet als prikkel
over spiervezel membraan loopt. Als actiepotentiaal via T-tubuli naar inwendige van
spiervezel wordt voorgeleid , komt calcium vrij uit SR. Deze calciumionen vormen bruggen
tussen myosine en actine, waardoor spierverkorting optreedt.
Contractie fasen:
- Excitatie: Prikkeling sarcolemma (= spiervezelmembraan) door zenuwvezel en
voortgeleiding prikkel langs membranen van de T-tubuli
- Latentietijd: Vrijkomen van de Ca2+-ionen uit sarcoplasmatisch reticulum – diffusie
van Ca2+-ionen naar myofilamenten Binding van Ca2+ aan moleculen op het actine-
filament – deblokkeren bindingsplaatsen
- Contractiefase: Myosine kop vormt brug met actine
(‘cross bridge’) en buigt – actine glijdt stukje naar
binnen ATP nodig - energie komt vrij – m.b.v. enzym
- Relaxatie fase: ATP naar myosine voor loskoppelen. Ca2+-ionen weer naar
Sarcoplasmatisch reticulum. Geen bindingsplaatsen voor myosine meer vrij. ATP
nodig voor opname Ca2+ in Sarcoplasmatisch reticulum (Calciumdepot)
Type spiervezels:
Type I Type IIa type IIb
kleur rood wit wit
wanneer moe heel langzaam langzaam snel
3
, snelheid langzaam snel explosief
vermogenscapacitei laag matig hoog
t
volume dun gemiddeld dik
energievoorziening aëroob aëroob anaëroob
belastingstijd +30 min -30 min minder dan 60 sec
sporten duursport lange duursport middellange sprinten,
afstand afstand, krachttraining
krachttraining
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosbollen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.