Samenvatting Inleiding in de toegepaste biostatistiek - Epidemiologie en biostatistiek 1 (AB_470228)
Alles voor dit studieboek (41)
Geschreven voor
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Health Sciences Master
Methodologie En Toegepaste Biostatistiek (MBT1)
Alle documenten voor dit vak (2)
Verkoper
Volgen
jeaninevanwingerden
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting alle hoofdstukken Twisk Inleiding in toegepaste biostatistiek
H1 Inleiding
1.1 Onderzoeksvormen binnen (medisch)-wetenschappelijk onderzoek
Medisch-wetenschappelijk onderzoek hebben verschillende onderzoeksvormen. Grofweg
kunnen we deze vormen verdelen in twee groepen:
1. Observationeel onderzoek: hierbij wordt alleen maar geobserveerd. Men verricht
een aantal metingen aan de proefpersonen (patiënt) zonder dat dit de betreffende
persoon beïnvloedt. Vervolgens worden de verschillende metingen en resultaten met
elkaar in verband gelegd.
2. Experimenteel onderzoek: hierbij worden de proefpersonen (patiënten) wel
beïnvloedt. De beïnvloeding, wordt vaak interventie genoemd, is het belangrijkste
onderdeel van het onderzoek. Want het doel van het onderzoek is het effect van de
interventie te evalueren.
Nu we de definitie van de twee onderzoeksvormen weten, kunnen we ook deze
onderzoeksvormen weer opsplitsen. Allereerst het observationeel onderzoek.
Observationele onderzoeken kunnen worden onderverdeel in twee hoofdgroepen:
1. Cohortonderzoek: Cohort betekent ‘groep’. Cohortonderzoek betekent dus eigenlijk
plat gezegd groep onderzoek. Hierbij wordt een groep patiënten of proefpersonen
geobserveerd. Binnen observationeel cohortonderzoek onderscheiden we nog 4
verschillende vormen. We onderscheiden deze vier vormen i.v.m. het tijdskader van
onderzoek.
Retroperspectief cohortonderzoek: bij deze vorm van onderzoek verzamelt men
retroperspectief (terugkijkend in de tijd) informatie. retro is terug
Transversaal cohortonderzoek: bij deze vorm van onderzoek verzamelt men op het
moment dat het onderzoek wordt uitgevoerd informatie.
Cross-sectioneel cohortonderzoek: bij deze vorm van onderzoek verzamelt men op
het moment dat het onderzoek wordt uitgevoerd informatie.
Prospectief cohort onderzoek: bij deze vorm van onderzoek wordt het cohort (dus
de groep mensen die wordt onderzocht) gevolgd over een bepaalde tijd.
2. Case-controlonderzoek: bij deze vorm van onderzoek wordt een groep patiënten
met een bepaalde ziekte of aandoening (de cases) vergeleken met een groep
zogeheten controlepersonen (de controles). De controlegroep lijkt over het
algemeen op de cases groep, dus op de patiënten.
VB leeftijd en geslacht.
Wat belangrijk is bij deze groep is dat zij de betreffende ziekte of aandoening niet
hebben. Deze twee groepen worden met elkaar vergeleken op basis van mogelijke
oorzaken in het algemeen over de betreffende ziekte of aandoening. Over het
algemeen hebben deze oorzaken in het verleden plaatsgevonden (anders zijn het
geen oorzaken). We noemen dit soort onderzoek daardoor ook wel retroperspectief
onderzoek (terugkijkend in de tijd onderzoek).
We hebben ook experimenteel onderzoek. Het is belangrijk dat je weet dat experimenteel
onderzoek altijd een prospectief cohortonderzoek is. Dus het is een onderzoek over een
bepaalde tijdsperiode waarbij de cohort, dus de groep proefpersonen of patiënten over een
langere periode wordt gevolgd. Hierbij wordt de cohort, dus de groep proefpersonen of
patiënten (meestal) verdeeld over 2 subgroepen. Waarbij de ene groep de interventie wel
,krijgt en de andere groep niet. De ene groep is dus de ‘case’ groep en de andere groep de
‘controle’ groep. Belangrijk hierbij is dat het dus in tegenwoordige tijd is, dus dat er niet
wordt vergeleken naar oorzaken die in het verleden liggen, maar juist wordt gekeken naar
de impact van de interventie op de groepen.
VB: Onderzoek naar de effectiviteit van nieuwe medicatie. De ene subgroep (de case groep)
krijgt het nieuwe medicijn (de interventie) en de andere subgroep (de controle groep) krijgt
een zogeheten placebo medicijn (ze denken dat ze het medicijn krijgen, maar dat is niet zo).
De cohort, dus de hele groep proefpersonen of patiënten, weten niet in welke subgroep ze
zitten en of welk interventie ze krijgen. Dus of het echte medicijn of de placebo.
1.2 Soorten variabelen
Om statistische analyses te maken uit onderzoek is het niet alleen belangrijk om te weten
welke onderzoeksvormen er zijn (observationeel of experimenteel), maar ook is het
ontzettend belangrijk dat je weet wat de eigenschappen van de uitkomstvariabelen (de
uitkomsten van onderzoek worden variabelen genoemd) zijn.
Uitkomstvariabelen van wetenschappelijk onderzoek zijn meestal continu of dichotoom.
Makkelijk gezegd zijn continue variabelen zijn variabelen die in theorie oneindig veel
verschillende waarden kunnen aannemen. VB, lichaamsgewicht en lichaamslengte. In
theorie kunnen deze een oneindig aantal waarden hebben, maar in de praktijk is dat
natuurlijk afhankelijk van de nauwkeurigheid van het meetinstrument.
VB1: Met mijn weegschaal thuis kan ik mijn gewicht wel meten, namelijk 65kg, maar ik kan
niet meten dat ik misschien eigenlijk 65,3kg weeg. Dus de nauwkeurigheid van het
meetinstrument is hierbij belangrijk.
VB2: met de thermometer in het zwembad in Frankrijk kunnen we wel meten dat het water
26 graden is, maar niet meten dat misschien eigenlijk 26,7 graden is. Daar is de thermometer
dus te onnauwkeurig voor. Dit houdt dus in dat de nauwkeurigheid van het meetinstrument
bepaalt want die oneindige waarden eigenlijk zijn.
Dichotome variabelen zijn totaal anders. Dichotome variabelen kunnen namelijk maar twee
waarden aannemen: wel of niet.
VB1: de patiënt is ziek of niet ziek, de patiënt is hersteld of niet hersteld, de patiënt is dood of
niet dood. Deze soort variabelen komen veel voor in wetenschappelijk onderzoek. Als de
variabele niet uit twee groepen, maar uit meer groepen bestaat, is de variabele categoriaal
(dus een categorie). Dit zijn dus bijvoorbeeld verschillende categorieën binnen de
variabelen.
VB2, een categoriale variabele is bijv. het onderscheidt in gewicht. Namelijk ongezond te licht
gewicht, normaal gewicht, overgewicht en obesitas. Als er in zo’n categoriale variabelen een
bepaalde volgorde zit, noemen we dat ordinale categoriale variabelen (ordinaal=ordening).
Daarnaast hebben we ook nominale categoriale variabelen. Dit is dus een variabele met wel
verschillende categorieën, maar in de verschillende categorieën zitten geen volgorde
(ordinaal).
VB3: verschillende beroepen zoals timmerman, bakker, accountant, advocaat.
1.3 Beschrijvende VS verklarende statistiek
Statistiek kunnen we onderverdelen in twee soorten technieken.
, 1. Beschrijvende statistiek (descriptieve): dit komt eigenlijk neer op het overzichtelijk
samenvatten van de onderzoeksgegevens, zonder te kijken naar mogelijke verbanden
of relaties tussen verschillende variabelen.
2. Verklarende statistiek (inferentiële): deze vorm houdt zich bezig met het schatten
van effecten en relaties, het schatten van de betrouwbaarheid van deze effecten en
relaties en het zo nodig berekenen van de p-waarden.
Voor beide vormen is het van groot belang dat de eigenschappen van de verschillende
variabelen in het onderzoek worden onderzocht. Want deze eigenschappen bepalen voor
een groot deel de statistische mogelijkheden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jeaninevanwingerden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.