Thema 4: Voortplanting bij de mens
Primaire en secundaire geslachtskenmerken
Primaire: al voor de geboorte aanwezig
Secundaire: vanaf de puberteit, door verhoogde productie van geslachtshormonen
- jongens: testosteron
- meisjes: oestrogeen
Geslachtsdifferentiatie
m. en v. geslachtsorganen zijn embryonaal uit eenzelfde basispatroon ontstaan
Tot en met 7de zwangerschapsweek: in alle embryo’s
ongedifferentieerde geslachtsklieren en hun afvoerkanalen aan
Geslachtsdifferentiatie: definitieve geslachtsorganen gaan
zich vormen
Y-chromosoom verantwoordelijk
-> als TDF-gen wordt geactiveerd ontwikkelen zich
teelballen i.p.v. eierstokken
TDF = testisdeterminerende factor
Testosteron doet gangen van wolf ontwikkelen -> transportsysteem zaadcellen
Anti-Müllerhormoon zorgt dat gangen van Müller verdwijnen
Beide hormonen niet in XX- embryo: gangen van Müller tot eileiders, baarmoeder en
bovenste deel van de vagina
Virilisatie: 9de week, bij jongen uitgroei en samensmelting van plooien voor penis en balzak
i.p.v. vagina en clitoris
Aanleiding: binding van testosteron aan een eiwit in de witte bloedcellen
Foetale ontwikkeling (vanaf 3de maand): seksuele ontwikkeling van de hersenen
Genderidentiteit: biologisch geslacht (tertiair geslachtskenmerk)
Functionele bouw van de vrouwelijke voortplantingsorganen
Eierstokken (ovaria)
- Exocriene functie: aanmaak en rijping van eicellen
- Endocriene functie: geslachtsklieren of gonaden, aanmaak van oestrogeen en progesteron
, Follikel: blaasje dat nog onrijpe eicel bevat, omgeven door follikelcellen
voeden en beschermen de eicel <-
produceren vrouwelijke geslachtshormonen <-
Eileiders
- transporteren eicel van de eierstok tot de in de baarmoeder
Baarmoeder (uterus)
Baarmoederwand bevat een spierlaag. De kring- en lengtespieren duwen baby uit
Baarmoederslijmvlies: bindweefsellaag met slijmvliezen
Verandert van dikte en bouw tijdens cyclus
Rijke doorbloeding: - aanvoer van hormonen
-aanvoer van voedingsstoffen embryo
Baarmoederhals produceert slijmprop tegen lichaamsvreemde
cellen of stoffen
Vagina of schede
Wand is rekbaar door bindweefsel
Binnenwand bekleed met slijmvlies in dwarse plooien
- slijmvliesepitheel bevat glycogeen met melkzuurbacteriën
bescherming tegen infecties <-
Maagdenvlies (hymen): sluit schede af
Oögenese of eicelvorming
Vorming van primaire follikels voor de geboorte
Na indifferente periode in schors van ovaria kiemcellen door mitose
-> voorlopercellen van eicellen of oögoniën
Oögoniën starten al voor de geboorte met meiose
Eicel in vorming: primaire oöcyt (2n), omgeven door follikelcellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentehamaekers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.