H6 Mitochondriaal metabolisme: Krebs en ETK
Mitochondriën = “brandstofcentrales van de cel”
De laatste stappen in de verbranding van nutriënten gaan in deze celorganellen door
MITOCHONDRIËN
OPBOUW
In bijna alle cellen mitochondriën = celorganellen die gespecialiseerd zijn in aëroob
katabolisme van diverse brandstoffen zoals pyruvaat, VZ, AZ
Bijna alle O2 die de cellen nodig hebben om te leven worden gebruikt door
mitochondriën
2 lipidemembranen
- Buitenste membraan
o Veel poriën
o Gemakkelijk doorlaatbaar
- Binnenste membraan
o Beperkte doorlaatbaarheid (polaire moleculen via specifieke
transporteiwitten) schermt zo mitochondriale matrix af van cytoplasma
o Sterk golvend, kammen = cristae oppervlaktevergroting
o Bevat eiwitcomplexen van de ademhalingsketen
o Doorlaatbaarheid omzeilen via shuttles
o Veel integrale membraaneiwitten oxidatieve fosforylering (component
van ETK en ATP-synthese)
TRANSPORT VAN NADH IN MITOCHONDRIËN
Transporteiwitten in binnenste membraan
PROBLEEM: veel metabole wegen gaan door in cytosol, uiteindelijke NADH moet in
mitochondriale matrix geraken om verwerkt worden tot ATP
NADH niet zomaar doorheen binnenste mitochondriaal membraan geen
specifieke NADH-transporteiwitten
PROBLEEM: ATP niet enkel nodig in mitochondriën, maar dikwijls in cytosol voor metabole
activiteit
PROBLEEM: binnenste membraan ondoorlaatbaar voor NADH en ATP
Transporteiwitten, Shuttle mechanismen !!
, Twee mogelijkheden:
1) NADH-transport de glycerol-3-fosfaatshuttle
- Elektronen van NADH gebruikt om DHAP om te zetten in glycerol- 3 fosfaat in
binnenste mitochondriaal membraan is een glycerol- 3 – fosfaat dehydrogenase
complex dat glycerol – 3 – fosfaat terug omzet in DHAP als cofactor FAD gebruikt
- Omgezet in FADH2
Elektronen van NADH en H+ onrechtstreeks overgedragen naar FADH2
Zo wordt in het cytoplasma opnieuw NAD+ beschikbaar om gebruikt te worden in o.a. de
glycolyse
In hersenen en spieren
2) NADH-transport: malaat-aspartaat shuttle
- Elektronen ook van NADH via een onrechtstreeks mechanisme binnengebracht in
matrix daar opnieuw overgedragen tot NADH + H+
- Twee transporteiwitten betrokken: glutamaat- aspartaat translocase en malaat-α-
ketoglutaraat translocase
Zo wordt in het cytoplasma opnieuw NAD+ beschikbaar om gebruikt te worden in o.a. de
glycolyse
Elektronen NADH en H+ onrechtstreeks overgedragen tot opnieuw NADH en H+
In lever en hartspier
Zie tabel p. 71
TRANSPORT VAN ATP IN DE MITOCHONDRIËN
Naast bovenstaande shuttles bevat het binnenste mitochondriaal membraan ook nog een
ATP/ADP-carrier kan ATP vervoeren vanuit de matrix naar het cytoplasma, in ruil voor
ADP dat in de omgekeerde richting vervoerd wordt
KREBSCYCLUS OF CITROENZUURCYCLUS
= gemeenschappelijk eindstadium in de verbranding van suikers, VZ en AZ
acetylCoA treedt cyclus binnen en wordt in 9 stappen geoxideerd tot 2 CO 2
o Hierbij ontstaat 1 molecule GTP, 1 FADH2 EN 3 NADH moleculen
Elektronenparen vervolgens afgestaan aan ademhalingsketen = ETK
= cyclische stofwisselingsroute in matrix van mitochondriën
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariedeclercq1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
