Volledige samenvatting van 12 NJI interventies + beschrijving van effectiviteitsonderzoek hiernaar
73 keer bekeken 6 keer verkocht
Vak
4.2 Behandeling
Instelling
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
In deze samenvatting komen de volgende 12 Interventies aan bod:
Internaliserend : VRIENDEN, Denken + Doen = Durven, PratenOnline.
Externaliserend: Incredible Years, Minder Boos en Opstandig, ART.
Preventie: VIPP-SD, Basic Trust, Zorg voor getraumatiseerde kinderen.
VB: Samen stevig staan, Gro...
VB
- Samen stevig staan
- Groeifabriek
- Integratieve therapie voor gehechtheid en gedrag
, Week 1: Internaliserend
VRIENDEN (Effectief volgens sterke aanwijzingen)
Doelgroep
VRIENDEN is voor 3 leeftijdsgroepen: 4 t/m 7, 8 t/m 12 en 12 t/m 16.
Het is bedoeld voor kinderen met een verhoogd risico op een angst- en/of stemmingsstoornis óf
daadwerkelijk al klachten hebben.
Ouders vormen de intermediaire doelgroep. Er zijn 4 ouderbijeenkomsten en ouders krijgen een
oudersupplement.
Contra-indicaties
Preventieprogramma
- Onvoldoende taalbeheersing of cognitieve capaciteiten (VRIENDEN is talige interventie)
- Suïcidaliteit (inzetten van het behandelprogramma VRIENDEN)
- Individuele behandeling t.o.v. groepsbehandeling als er sprake is van:
Gedragsproblemen
Pestproblematiek tussen deelnemers
Niet durven bespreken van gevoelige onderwerpen in een groep
Niet willen deelnemen aan groepen met jongens en meisjes.
- Geen contra-indicaties voor ouders interventie blijft effectief bij lage ouderopkomst
Behandeling
- Onvoldoende taalbeheersing of cognitieve capaciteiten (VRIENDEN is talige interventie)
- Suïcidaliteit (pas na behandeling hiervan VRIENDEN inzetten)
- Bepaalde stoornissen: paniekstoornis, acute stressstoornis, psychotische stoornis,
posttraumatische stressstoornis, pervasieve ontwikkelingsstoornis en obsessieve-
compulsieve stoornis.
- Individuele behandeling t.o.v. groepsbehandeling als er sprake is van:
Ernstige (comorbide) gedragsproblemen
Niet durven bespreken van gevoelige onderwerpen in een groep
Niet willen deelnemen aan groepen met jongens en meisjes.
- Ouders: onvoldoende taalbeheersing of cognitieve capaciteiten en ernstige psychiatrische
problematiek
Doel
VRIENDEN wil angstige en depressieve gevoelens bij kinderen en jongeren voorkomen én
behandelen. Ouderdeelname is gewenst, maar niet noodzakelijk.
Subdoelen kind/jongere
- Verminderen van lichamelijke reacties, behorende bij angst en/of depressies (bv. versnelde
hartslag, kriebels in de buik, kortademigheid, misselijkheid) leren herkennen van
lichaamsseintjes & door het ontspannen van de spieren middels ontspannings- en
ademhalingsoefeningen.
- Verminderen van negatieve associaties en gedachten, zoals negatief tegen jezelf praten en
ambigue situaties als dreigend zien door het herkennen van negatieve gedachten; door
het omzetten van negatieve gedachten naar positieve gedachten & jezelf op een meer
positieve en realistische manier te beoordelen.
- Beschikken over probleemoplossende vaardigheden, waarmee de angst en/of depressie
aangepakt kunnen worden, zoals het maken van een stappenplan en/of ‘probleem oplossen
in zes blokken’ (1. Formuleer het probleem; 2. Bedenk verschillende oplossingen; 3. Bedenk
, welke gevolgen de oplossingen kunnen hebben; 4. Kies de beste oplossing; 5. Zet het plan
om in actie; 6. Ga na of het plan heeft gewerkt).
Subdoelen ouders
- Verbeteren van vaardigheden om het kind te helpen om te gaan met de angst, door het
kind te helpen ontspannen, het kind stimuleren om enge dingen aan te gaan en negatieve
gedachtes te ontkrachten.
Werkwijze
Bijeenkomsten Invulling
FIJN: VRIENDEN! 12x wekelijkse sessies - Vaak in groepsverband
4 t/m 7 jaar van 60 minuten - Kindvriendelijke oefeningen om de
emotionele veerkracht te versterken
Ontspanningsoefeningen
Negatieve gedachtes vervangen
door positieve
Stappenplan maken om met
emoties om te gaan
Rollenspellen om vaardigheden toe
te passen
VRIENDEN voor 10x wekelijkse sessies - Oefeningen uit een werkboek
het Leven van 45-75 minuten - Psycho-educatie gevoelens/gedachtes
8 t/m 12 jaar + 2 terugkom - Lichaamssignalen herkennen
bijeenkomsten - Niet-helpende gedachtes omzetten
+ 2 ouderbijeenkomsten - Stappenplan
- Zichzelf belonen
VRIENDEN 10x wekelijkse sessies Max 12 kinderen en één groepsleider
12 t/m 16 jaar van 45-75 minuten - Inzicht in goede/zwakke punten
+ 2 terugkom - Bewustwording gedachtes/gevoelens
bijeenkomsten - Verschillende vaardigheden leren om met
+ 4 ouderbijeenkomsten angst om te gaan
- Stappenplan leren toepassen
Kinderen van 12 kunnen in beide leeftijdsgroepen komen, afhankelijk van sociaal-emotionele
ontwikkeling of basisschool/middelbare school.
De oefeningen hebben betrekking op de drie gebieden die van invloed zijn op het ontwikkelen en in
stand blijven van angst of depressie: lichamelijke reacties, gedachten, en leer- en gedragsprocessen.
VRIENDEN maakt gebruik van leren in groepsverband en van ervarend leren. Door de oefeningen te
doen leren jeugdigen op zo’n manier om te gaan met gevoelens van angst en depressie dat deze zich
niet tot een stoornis ontwikkelen.
Uitvoering VRIENDEN kan op scholen ingezet worden door leerkrachten ter preventie van angst-
en stemmingsstoornissen. Daarnaast kan VRIENDEN als behandelprogramma ingezet worden bij
GGZ, CJG of het ziekenhuis. Het mag door docenten worden uitgevoerd, maar zij moeten dan wel een
training hebben gevolgd.
Stappenplan van VRIENDEN
1. Voel gevoelens / hoe Voel ik mij?
2. Rust en ontspan jezelf / Relax (ontspan) en voel je goed.
3. Ik kan het! Ik kan het zo goed mogelijk proberen / In jezelf denken.
4. Een plan van aanpak en het stappenplan / Eigen Plan.
, 5. Netjes gedaan, dus beloon jezelf.
6. Doe je oefeningen, niet vergeten. –
7. EN lach! Blijf rustig voor het leven/EN rustig blijven
Ouderbijeenkomsten
Dit biedt voor ouders een steunnetwerk en bevorderd het gemeenschapsgevoel. Ouders wordt
uitgelegd hoe het VRIENDEN programma werkt en hoe ze hun kind kunnen helpen bij hun angsten.
Verder krijgen ouders een supplement met adviezen/strategieën die ouders kunnen inzetten.
Theoretische onderbouwing
- Vroege interventie en preventie is belangrijk omdat het de ontwikkeling van psychiatrische
stoornissen op de volwassen leeftijd kan voorkomen.
- Het theoretisch uitgangspunt van VRIENDEN gaat ervan uit dat angstige en/of depressieve
klachten en stoornissen bij kinderen en jongeren zich ontwikkelen en handhaven in een
samenspel van drie factoren: lichamelijke reacties, gedachten en leer-en gedragsprocessen.
- De invloed van deze drie factoren kan verschillen, afhankelijk van het kind en de situatie.
- VRIENDEN heeft als doelen om lichamelijke reacties middels ontspanningsoefeningen te
verminderen, negatieve associaties en gedachten middels cognitief herstructureren te
verminderen en probleemoplossende vaardigheden middels stappenplannen en exposure te
versterken. Hiervan is aangetoond dat die effectief zijn in het verminderen van angst en
depressie.
Empirisch bewijs uit onderzoek
Nederland
1. Quasi-experimenteel (interventie n=339 en geen interventie n=157). Gericht op preventie
depressie en angst. 8-13 jaar, milde klachten. Meetmomenten: voor, na, 6 maanden erna en
12 maanden erna.
12 maanden na de interventie rapporteren kinderen nog steeds afnemende
angst/depressieklachten
Geen interventie-effecten gerapporteerd door leerkracht
2. Experimenteel RCT (individueel n=62 en groepsverband n=65). Gericht op behandeling angst.
Gecontroleerde inzet van de behandeling (via protocol). Meetmomenten: voor, na en 1 week
erna. 8-12 jaar.
Van de kinderen die hierna geen angststoornis meer hadden kwam 48% uit
individuele behandeling en 41% uit groepsbehandeling (beide behandelvormen
effectief)
3. Veranderingstheoretisch onderzoek. Gericht op de invloed van preventie angst bij ouders op
interventie bij kind. Individueel vs groep RCT (n=127 kind en n=51 adolescent).
Meetmomenten: voor en na.
Bij de kinderen is er geen verband gevonden tussen het voorkomen van een angst- of
stemmingsstoornis bij (een van) de ouders en de behandeluitkomst.
Voor 45% van de kinderen was de interventie succesvol.
Buitenland
Er zijn circa 30 studies uitgevoerd naar FRIENDS. Meest recent:
1. Australië. Experimenteel RCT (interventie en wachtlijst n=263). Gericht op FUN FRIENDS
(kleuters). Meetmomenten: voor, na en 12 maanden erna. 4-6 jaar.
2. Experimenteel RCT (interventie en wachtlijst n=71). Meetmomenten: voor, na en 12
maanden erna.
3. Quasi-experimenteel (interventie en care as usual n=594). Toegepast in enkele klassen
vergeleken met de overige klassen. Meetmomenten: voor en na. 10-13 jaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madelieflambregts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
