, 1 Dysartrie
1.1 Definitie
Dysartrie = een verzamelterm voor een groep spraakstoornissen
t.g.v. een verstoring in spiercontrole over de spraakmechanismen
door schade aan het centraal of perifeer zenuwstelsel.
Puur motorische stoornis.
Veroorzaakt problemen in de orale communicatie de spraak.
Daarom valt dysartrie onder de motorische spraakstoornissen.
Het komt tot stand door paralyse, zwakte of dyscoördinatie van de
spraakmusculatuur.
Onderscheiden van spraakapraxie en afasie.
Spraakapraxie: problemen met het plannen en programmeren van bewegingen, hetgeen nog
voor het motorische komt.
Afasie: inefficiënte verwerking van linguïstische eenheden
Perifere zenuwen: spinale (12) en craniale (hoofd)zenuwen (16).
Centraal zenuwstelsel: grote, kleine hersenen, hersenstam tot aan ruggenmerg.
1.1.1 Spraakcomponenten
- Ademhaling: type, volume, beheersing
- Fonatie: kwaliteit, toonhoogte, luidheid
- Resonantie
• Hyper- (te veel lucht door de neus naar buiten), hyponasaliteit (te weinig lucht
door de neus naar binnen), gemengd, nasale emissie (hoort de lucht door de
lucht naar buiten gaan.
• Velofaryngale incompetentie of insufficiëntie
- Articulatie/mondmotoriek: hyper-, hypotoon
- Prosodie
• Melodisch (verwijst naar zinsmelodie, vraag of mededelende), dynamisch (de
klemtoon luider, stiller in een zin) en temporeel (sneller en trager spreken)
accent
1.2 Neuromusculair
Bezenuwing spraakspieren zijn gelegen in:
- Centraal zenuwstelsel (CZS)
- Perifeer zenuwstelsel (PZS)
We spreken bij een beschadiging aan het CZS of PZS van een musculaire stoornis.
Bij CZS: Centrale dysartrie
Bij PZS: Perifere dysartrie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisevansteenkiste. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.