Bevat een heel uitgebreide samenvatting van het nieuwe vak orthopedagogiek dat sinds 2019 gegeven wordt. Document bevat alle colleges en veel bijgevoegde notities. Zowel theorieën, werkvelden als doelen
ORTHOPEDAGOGIEK
Theorieën, Werkvelden en doelgroepen
HANNE BOONS
2E BACH PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
2019-2020
,College 1: inleiding
1 Individu-context denken
1.1 Modellen
Individu-context denken is het eindpunt van een heel lang traject
1.1.1 Medisch model
Functiebeperkingen werden lange tijd sterk vanuit een medisch model bekeken
• Het medische stelt de vraag: “Van waar komt dat?”
• Diagnostiek gericht op het individu
• Het zit in die persoon dus we gaan die ene persoon behandelen
• Oorzaak: neurobiologisch mono-causaal defect (“ik kan er zelf niets aan doen”)
• Connotatie van permanentie
• Behandeling = individuele therapie
→ Stoornisgericht en reductionistisch denken
Maar …
• Verscheidene vragen rond het medisch model
o Vb. Waarom is het dat sommige mensen de veerkracht tonen en waarom is het dat
andere mensen een depressie vertonen voor ze weer een doel vinden in hun leven?
o Veerkracht is een belangrijke factor maar er is geen plaats voor veerkracht in het
medisch model
• Individuen met dezelfde genetische afwijking vertonen grote verschillen in cognitief en
sociale functioneren
• Mate van functioneren is niet te voorspellen op basis van medische afwijkingen alleen
• Hangt af van andere kenmerken dan enkel de persoon zelf
• Medisch model is heel waardevol maar dat brengt maar een deel van het verhaal, we
moeten dus iets bedenken dat rekening houdt met de context errond
→ Medisch model moet aangevuld worden
1.1.2 Burgerschapsmodel
• Mensen met een beperking zijn gewone burgers, we mogen ze niet in hokjes steken
• Die dankzij ondersteuning kunnen deelnemen aan alle aspecten van de samenleving
• Geen reden tot afzonderlijke woon-, vrije tijd, werk- of relatieomgeving
→ Inclusief denken
→ Handicap als sociaal construct: “Il n’y a pas de “personnes handicapées”; il y a seulement des
personnes en situation d’handicap” (“er bestaat niet zoiets als een handicap, het wordt maar een
probleem als de context niet wordt afgestemd op de persoonskenmerken van het individu”)
1
,1.1.3 Handicapcreatiemodel (Fougeyrollas)
• Vb. persoon met handicap van de onderste ledematen wordt een probleem in een aula waar
enkel trappen zijn want de context is daar niet op afgestemd. Bij een aula waar je
gemakkelijk geraakt met de rolstoel is er geen handicap want de context is erop afgestemd
• Vb. Een persoon met ADHD heeft het moeilijk om zijn aandacht erbij te houden
(persoonskenmerk). Hij heeft pas een handicap als de situatiekenmerken geen rekening
houden met de persoon, dus als het een examen is van 3u in een aula van 250 studenten. De
persoonskenmerken en situatiekenmerken zijn dus tegenstrijdig. Hij heeft geen handicap als
de situatie is aangepast naar de persoon of andersom. De situatie kan aangepast worden
door hen meer tijd te geven met het examen of het examen te laten doorgaan in een
afzonderlijk lokaal. De persoon kan zich aanpassen door medicatie te nemen.
2
, 1.1.4 Biopsychosociaal model (Engel)
• Die drie factoren gaan samen bepalen waarom de ene persoon wel veerkracht vindt na een
ongeluk met motorisch gevolg en waarom de andere persoon moeite heeft met het vinden
van die veerkracht
Werking
• De werking van het geheel is meer dan de som van de delen
• Je kan de werking van een hoger systeem niet reduceren tot werking van lagere systemen bv.
persoon tot depressie of tot neurotransmitter
• Geen lineair-causaal deterministisch model maar een ecologisch model
→ Het medisch model is verlaten en wordt vervangen door het biopsychosociaal model
• Er is een grote variatie van factoren die je mee in rekening moet nemen om een
problematiek te begrijpen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hanneboons1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
