Sociaal werk in internationaal perspectief
1. Els Hertogen 11 11 11: van liefdadig naar rechtvaardig
Wat wil Els zeggen met ‘van liefdadig naar rechtvaardig?’
- Rechtvaardigheid, gaat niet over liefdadigheid. (= je doet iets voor de ader maar dekt niet
alles)
- Het lijkt uit goede wil te komen, veel hangt af van ‘geven’. Doordat je op deze manier kijkt
naar ontwikkelingssamenwerking, heb je het idee dat onze ontwikkeling de beste manier is.
- Het draait om mensen geven waar ze recht op hebben, geen liefdadigheid
Vier pijlers
1. Multilaterale, internationale verdragsorganisaties (vb: VN)
2. Nationale overheden die bijvoorbeeld aan ontwikkelingssamenwerking doen
3. NGO’s
4. Burgerinitiatieven
Doel 11 11 11
- Structurele oorzaken van onrecht aanpakken
Wie moet meer kunnen wegen op het beleid?
- Jongeren en lage inkomenslanden
De politieke rol van het middelveld
1. Politieke rol = vies
- Visie samenleving: middenveld mag niet bezig zijn met politiek
- Visie middenveld: wij zijn niet politiek
- Vanwaar komt dit?
Door de enge invulling van politiek
politiek begrijpen als het politieke besluitvormingsproces en de
instellingen die hiervoor zijn opgericht: Parlement, politieke partijen,
kabinetten, administraties (beleidsvoorbereidend werk), …
2. Politieke rol = breed
- Politieke rol gaat over maatschappelijke veranderingen
- Bijdragen tot keuzes die wij samen maken in onze samenleving
3. Politieke rol = nodig
- Gezonde democratie heeft nood aan
Ruimte voor debat
Burgers en actoren die deze rol overnemen
- Middenveld heeft 3 rollen
1. Dienstverlening: voorbeeld vakbonden die werkloosheidsuitkeringen geven, .
of buurtverenigingen die kinderopvang organiseren daar waar er
onvoldoende plaatsen zijn
1
, 2. Sociale cohesie: mensen die bijeen komen, gewoon omdat het gezellig is (vele
Femmagroepen)
3. Politieke rol: Greenpeace (expliciet), vakbonden, Hart boven Hard, …
- MAAR!
o Deze rollen lopen door elkaar!
o Femma: sociale cohesie, maar ontmoeting om tot maatschappelijke
verandering te komen (praten over combinatie privé-werk), …
o Vakbonden: dienstverlening, maar vooral ook politieke rol
- Uitdagingen
o Ideologie?
- Onszelf in vraag blijven stellen
- Wat is ons kompas?
- Hoe vertalen we dit naar de hedendaagse realiteit?
o Veranderende context
- Nieuwe kwesties
- Nieuwe vormen
- Andere positie in de samenleving
- Nooit af – blijven inzetten
4. Politieke rol = divers
- Vormen (hoe kan je politieke rol opnemen?)
o Deliberatie
- Burgers samenbrengen om te spreken over problemen
- Dialoog organiseren, waar allerlei perspectieven bij elkaar
worden gelegd
o Leefstijl politiek
- Campagne voeren gericht op gedrag van consumenten
- Ieder van ons heeft hefbomen in handen. We maken altijd
keuzes over hoe we ons leven willen inrichten
- Vb: dagen zonder vlees (mensen kiezen zelf om een maand geen
vlees te eten)
- Zelf tonen hoe het anders kan (Femma – 11.11.11 met
dekolonisering)
o Alternatieven van onderuit
- In groep beslissen om te tonen hoe het anders kan
- Vb: volkstuinen mensen uit dezelfde wijk die niet meer naar
de supermarkt willen, maar lokaal geproduceerde producten
verkiezen. Ze produceren zelf hun voedsel op een
laagdrempelige manier.
2
, - Vluchtelingenwerk: soepbedeling, van daaruit mensen educeren,
mobiliseren, maar ook overheid tonen waar noden zijn en dat
menselijke opvang kan (dialoog)
o Confrontatie
- Conflict is gezond
- Mobiliseren
- Vb: Youth For Climate, Cleane kleren
o Strategisch procederen
- Bedrijven of overheden voor rechtbank dagen
- Vb: klimaat
o Belangenbehartigen
- Lobbywerk problemen identificeren van mensen waarmee je
in contact komt
- Expertise opbouwen, Adviesraden,
Consultatieprocedures, Directe lobby, Infiltratie,
Netwerken/coalities
o Mobiliseren en communiceren
- Draagvlak opbouwen én tonen: cruciaal voor politieke druk
- Online communicatie cruciaal in deze tijden, maar fysiek
mobilisatie blijft nog erg krachtig
- Perswerk
- Framing
- Politieke campagnes
- Mensen op straat/online krijgen (likes, filmpjes delen,…)
o Educatie
- Mensen moeten weten hoe en waarvoor ze moeten bewegen.
- in onderwijsinstellingen het debat aangaan
- binnen jeugdbewegingen
Wat betekent dit concreet?
- Signaalfunctie:
o Collega’s
o Beleid
- Structurele oplossingen zoeken – (zelf)kritisch:
Hoe betekenen we het meest voor mensen?
- Durven out-of-the-box denken – tonen dat het anders kan
- Samenwerken
- Verhalen vertellen – beeldvorming – denkbeelden uitdagen
- Bewaken dat jouw organisatie niet ‘opgeslorpt’ wordt door subsidies aanvragen,
administratie, …
- Als professional en als (actieve) burger geef je de samenleving mee vorm
- Zorg goed voor jezelf !
3