DEEL 1. STRAFPROCESRECHT................................................................................................................... 4
1. Doelstellingen .............................................................................................................................. 4
2. 2 fasen van een strafproces ........................................................................................................ 4
3. Hoofdrolspelers ........................................................................................................................... 4
3.1. De verdachte ........................................................................................................................... 4
3.2. Het openbaar ministerie (parket)............................................................................................ 5
3.2.1. Structuur .......................................................................................................................... 5
3.2.2. De rol van het O.M. in strafzaken.................................................................................... 5
3.3. Het slachtoffer ......................................................................................................................... 6
3.4. De rechters in een strafproces: ............................................................................................... 6
3.4.1. Onderzoeksrechters ........................................................................................................ 6
3.4.2. Onderzoeksgerechten ..................................................................................................... 6
3.4.3. Vonnisrechters/vonnisgerechten .................................................................................... 6
3.4.4. Strafuitvoeringsrechtbanken/strafuitvoeringsrechters .................................................. 6
3.5. Justitiehuizen ........................................................................................................................... 7
4. Verloop van een strafproces ....................................................................................................... 8
4.1. Bij de politie ............................................................................................................................. 9
4.1.1. Klacht, aangifte, ambtelijke vaststelling ................................................................................ 9
4.1.2. Verdere afhandeling .............................................................................................................. 9
4.2. Bij het Openbaar Ministerie .................................................................................................... 9
4.2.1. Seponering........................................................................................................................... 10
4.2.2. Buitengerechtelijke afhandeling ......................................................................................... 10
4.2.3. Leiden van een opsporingsonderzoek ................................................................................. 11
4.2.4. Vorderen van een gerechtelijk onderzoek .......................................................................... 11
4.3. Bij de onderzoeksrechters ..................................................................................................... 11
4.3.1. Bevel tot huiszoeking .......................................................................................................... 11
4.3.2. Bevel tot inbeslagname ....................................................................................................... 12
4.3.3. Bevel tot medebrenging ...................................................................................................... 12
4.3.4. Bevel tot aanhouding (= plaatsing in voorlopige hechtenis) ............................................... 12
4.4. Bij de Raadkamer................................................................................................................... 13
1
, 4.4.1. Controle op de voorlopige hechtenis .................................................................................. 13
4.4.2. Regeling der rechtspleging .................................................................................................. 13
4.5. Bij de kamer van inbeschuldigingstelling (= de onderzoeksgerechten) ............................... 15
4.5.1. Inbeschuldigingstelling ........................................................................................................ 15
4.5.2. Hoger beroep tegen beschikkingen (beslissingen) van de raadkamer................................ 15
4.5.3. Houdt toezicht op de onderzoeksrechter ........................................................................... 15
4.5.4. Controle op de regelmatigheid van de onderzoeksverrichtingen ....................................... 15
4.5.5. Beslissen over eerherstel..................................................................................................... 15
4.6. Bij de vonnisrechter............................................................................................................... 16
4.6.1. Materiële bevoegdheid van de vonnisgerechten in strafzaken .......................................... 16
4.6.2. Het verloop van de terechtzittingen bij de vonnisrechter .................................................. 16
4.6.3. Mogelijke beslissingen van de vonnisrechter...................................................................... 17
5. Grondige wijzigingen op til? NK ................................................................................................ 19
6. Belangrijke juridische termen ................................................................................................... 20
DEEL 2. MATERIEEL STRAFRECHT .......................................................................................................... 24
1. De algemene bestanddelen van een misdrijf ............................................................................ 24
1.1. Het materieel bestanddeel van een misdrijf ......................................................................... 25
1.2. De wederrechtelijkheid ......................................................................................................... 25
1.3. Het zedelijke of morele bestanddeel van een misdrijf.......................................................... 26
1.4. De strafwaardigheid .............................................................................................................. 27
2. Wettelijke indeling van de misdrijven ....................................................................................... 28
2.1. Criterium van onderscheid: zwaarte van de straf ................................................................. 29
2.2. Belang van het onderscheid .................................................................................................. 29
2.2.1 Bevoegde rechtbank............................................................................................................. 29
2.2.2. Verjaringstermijn van de strafvordering ............................................................................. 29
2.2.3. Verjaringstermijn van de strafuitvoering ............................................................................ 29
2.2.4. Recidive ............................................................................................................................... 29
2.2.5. Poging .................................................................................................................................. 30
2.2.6. Deelneming ......................................................................................................................... 30
2.2.7. Samenloop ........................................................................................................................... 30
2.2.8. Internering ........................................................................................................................... 31
3. De reacties op een misdrijf........................................................................................................ 32
3.1. De straffen ............................................................................................................................. 32
3.3.1. Essentiële kenmerken van een straf ................................................................................... 32
3.1.2. De straftoemeting ............................................................................................................... 33
2
, 3.1.3. De strafuitvoering ................................................................................................................ 33
3.1.4. Indeling van de straffen in hoofd-, bijkomende en vervangende straffen ......................... 33
3.1.5. De ‘klassieke’ vrijheidsstraffen: gevangenisstraf, opsluiting en hechtenis ......................... 34
3.1.6. De geldboete ....................................................................................................................... 36
3.1.7. De werkstraffen .................................................................................................................. 36
3.1.8. De straf onder elektronisch toezicht (ET) ............................................................................ 37
3.1.9. De autonome probatiestraf ................................................................................................. 37
3.1.10. De bijkomende straffen ..................................................................................................... 37
3.1.11 Kunnen uitgesproken straffen achteraf kwijtgescholden worden? ................................... 38
3.2. Administratieve sancties ....................................................................................................... 39
3.2.1. Algemeen............................................................................................................................. 39
3.2.2. Gemeentelijke administratieve sancties ............................................................................. 39
3.3. Burgerrechtelijke sancties ..................................................................................................... 41
3.3.1. De schadevergoeding .......................................................................................................... 41
3.3.2. Gerechtskosten.................................................................................................................... 41
3.3.3. Teruggave ............................................................................................................................ 41
3.4. Bijdrage aan het slachtofferhulpfonds .................................................................................. 41
3.5. Internering ............................................................................................................................. 41
3.6. Jeugdsancties.............................................................................................................................. 41
4. Belangrijke termen ........................................................................................................................ 42
3
, STRAFRECHT
DEEL 1. STRAFPROCESRECHT
1. Doelstellingen
Dubbele bedoeling:
1) Waarheid ontdekken
2) Individuele grondrechten van de betrokken partijen beschermen
➔ Kunnen elkaar in de weg staan. Moeilijke evenwichtsoefening.
2. 2 fasen van een strafproces
1) Fase van het vooronderzoek
2) Fase van de terechtzitting of fase van het onderzoek ten gronde
Vooronderzoek Terechtzitting
Bij O.M. of onderzoeksrechter Bij vonnisrechter (politierechtbank,
correctionele rechtbank, Hof van Assisen)
Doelstellingen - Verdachte identificeren Uitspraak over 2 vragen
- Nagaan of er voldoende bezwaren - Heeft de verdachte het misdrijf
bestaan om hem voor de inderdaad gepleegd?
vonnisrechter te brengen - Zo ja, welke straf?
Kenmerken Inquisitoir: Accusatoir:
- Geheim - Openbaar
- Niet-tegensprekelijk - Tegensprekelijk
3. Hoofdrolspelers
3.1. De verdachte
• De verdachte in ruime zin = alle personen tegen wie een strafzaak loopt.
• Verschillende statuten van verdachte, afhankelijk van de fase van het strafproces → verschil
in rechten!
o Tijdens vooronderzoek:
▪ Verdachte in strikte zin = de persoon tegen wie een vooronderzoek loopt. Vaak
onbekende.
▪ Inverdenkinggestelde = bijzondere verdachte aan wie officieel is meegedeeld dat
hij wordt verdacht van een misdrijf.
o Tijdens terechtzitting:
▪ Beklaagde = verdachte die voor de politierechtbank/correctionele rechtbank
moet verschijnen
▪ Beschuldigde = verdachte die voor het Hof van Assisen moet verschijnen. Werd
in beschuldiging gesteld door de Kamer van Inbeschuldigingstelling. Moet
eindoordeel nog krijgen. (≠schuldige: pas helemaal op einde van strafprocedure
want zolang procedure nog bezig is geld vermoeden van onschuld).
▪ Veroordeelde = persoon die door het vonnisgerecht uiteindelijk schuldig werd
bevonden en werd veroordeeld tot een straf. Kreeg eindoordeel.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Amber2029. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,34. Je zit daarna nergens aan vast.