DOELGROEPEN 3 1920
1. KINDEREN EN JONGEREN MET GEDRAGS - EN EMOTIONELE PROBLEMEN
1.1 OMSCHRIJVING
1.1.1 OMSCHRIJVING VAN GEDRAGS - EN EMOTIONELE PROBLEMEN
1.1.1.1 WANNEER SPREKEN WE NU VAN GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN?
• Scholte: gaat ervan uit dat we over probleemG kunnen spreken wanneer ouders, leerkrachten en
andere personen dit G beschouwen als strijdig met de door hen én SL gehanteerde normen en regels
en/of wanneer deskundigen dit G als problematisch beoordelen op basis van valide kenmerken van
psychische (on)gezondheid
• Continuüm van G:
o Heel veel verschillende uitingsvormen van heel ernstig tot minder ernstig van heel dringend
aanwezig tot heel kort voorkomen
• Verschillende banamingen om de kinderen en jongeren aan te duiden
• Zichtbaar ongewoon of abnormaal G:
o Storend G (woedebuien, hyperkinetisch G…)
o Emotionele problemen (angst, depressie…)
o Somatoforme stoornissen (hoofdpijn, buikpijn… maar komt door andere oorzaak bv gepest
worden)
▪ Belangrijk eerst uitsluiten of er geen echte klachten zijn
• Externaliserend probleemG (naar buiten gericht):
o Storend G
• Internaliserend probleemG (op zichzelf gericht):
o Emotionele problemen
o Somatoforme stoornissen
• Term Gprobleem is geen diagnose, het is een symptoom dat weergeeft dat er een onderliggend
probleem is → ijsbergtheorie
o G ‘hier en nu’ moet altijd geplaatst worden tegen achtergrond van vroeger G; en omgekeerd,
het functioneren voordien krijgt vaak andere betekenis in licht van huidige kennis
• Aanmelding externaliserend probleemG:
1
, o Meest voorkomende klacht bij consultatie is agressie
o Hypotheses van waarvan deze Gproblemen vandaan komen:
▪ Ernstige psychiatrische stoornis
▪ ADHD
▪ Oncontroleerbare impuls bij ticsyndroom
▪ Uiting van onmacht bij ASS
▪ Uiting van onderliggende depressie
▪ Auto agressie (verstoord gevoelsleven)
▪ Middelenmisbruik
▪ Lichamelijke ziekte
▪ …
1.1.1.2 WAT IS HET ONDERSCHEID TUSSEN GEDRAGS - EN EMOTIONELE PROBLEMEN EN
GEDRAGSSTOORNISSEN?
• Binnen continuüm Gproblemen onderscheid tussen:
o Lichte, tijdelijke problemen als reactie op nieuwe situaties
▪ In bepaalde situaties of bij bepaalde personen
▪ Gingen die leeftijds- of fasegebonden zijn
o Ernstige, langdurige problemen
▪ = Gedragsstoornissen
• Gstoornissen:
o Minder situatiegebonden dan Gproblemen
o Alle Gstoornissen maken deel uit van grote groep Gproblemen, maar niet alle Gproblemen
zijn ernstig genoeg om als Gstoornis benoemd te worden
o Als diagnose zijn kinderpsychiatrische stoornissen waarbij symptoom Gproblemen zijn
▪ Echter van aard dat stoornis gekaderd kan worden binnen oppositioneel opstandige
Gstoornis (of antisociale Gstoornis)
o → Gproblemen kunnen dus symptoom zijn van onderliggende Gstoornis
1.1.1.3 WANNEER MOGEN WE DAN SPREKEN VAN EEN ANTISOCIALE GEDRAGSSTOORNIS OF EEN
OPPOSITIONEEL OPSTANDIGE GEDRAGSSTOORNIS?
• Oppositioneel G:
o Verzetten zich tegen ouders
o Houden zich bijna nooit aan regels
o Prikkelbaar en opvliegend G
o Incasseringsvermogen is klein
o Snel gefrustreerd en voelen zich vlug beledigd
o Zoeken schuld voor hun G bij anderen en niet bij zichzelf
o → kan worden beschouwd als gemengde stoornis van zowel G als emotie
• Antisociaal G/ normoverschrijdende Gstoornis:
o Normen en rechten worden overtreden
o Gpatroon dat zich hardnekkig blijft herhalen
o Fundamentele rechten van anderen of belangrijke bij de leeftijd passende normen en regels
worden geweld aangedaan
o Vaak gepaard met problematisch functioneren op verschillende domeinen zoals thuis, school
en vrije tijd
o Vaker middelenmisbruik en risicovol seksueel G
o Verhoogd risico op ontw. crimineel G
2
, • → wanneer diagnose Gstoornis gesteld wordt binnen kinderpsychiatrie moet G beantwoorden aan
diagnostische criteria die je kan terugvinden in classificatiesysteem van DSM 5 (niet kennen)
1.1.1.4 WANNEER SPREKEN WE DAN VAN DELINQUENT GEDRAG?
• = Continuüm van Gingen waarbij inbreuk gepleegd wordt op regels, normen en wetten en/of schade
berokkend wordt aan individuen of maatschappij
• Jeugddelinquentie = delicten door minderjarigen
• Manier van kijken vanuit justitie naar jongeren met Gproblemen
• Voorzieningen binnen jeugdzorg maken onderscheid tussen jongeren uit PLS, VOS en MOF → kunnen
wel in zelfde organisaties terecht komen
• Men gaat meestal opzoek naar manieren tot bescherming en heropvoeding
1.1.1.5 WAT VERSTAAN WE ALLEMAAL ONDER STRAFBARE FE ITEN OF DELICTEN?
• Delicten worden onderverdeeld in:
o Geweldsdelicten:
▪ Vb: agressie, moord, zedendelicten…
o Eigendomsdelicten:
▪ Mensen die dingen ontvreemden van anderen
▪ Vb: vandalisme, stelen…
o Statusdelicten:
▪ Feiten die strafbaar zijn omwille van status of leeftijd
▪ Vb: spijbelen, weglopen, drug- of alcoholgebruik
• → delinquent G is vaak zelfde als wat we omschreven zien bij normoverschrijdende Gstoornis
o Alleen gaat jeugdrechter zeggen dat er feiten zijn gepleegd en gaat kinderpsychiater zeggen
dat er een Gstoornis is
1.1.1.6 ZIJN GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN?
• Gproblemen en Gstoornissen zijn GEEN ontw.stoornissen
o Bij ontw.stoornissen verloopt ontw. in 1 of meer domeinen vertraagd of verstoord
o Vertonen wel vaak G- en emotionele problemen → ook hier: symptoom dat aanleiding kan
geven tot diagnostisch onderzo kinderpsychiatrie?
• G- en emotionele problemen zijn GEEN synoniemen voor kinderpsychiatrische stoornissen
1.1.1.8 KUNNEN GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN OOK EEN UITING VAN
OPVOEDINGSPROBLEMEN ZIJN?
• Termen Gproblemen en Gstoornissen geven soms ten onrechte indruk dat er uitsluitend of in eerste
plaatd met kind wat mis is
• Vaak worden probleemGingen echter uitgelokt of versterkt door omgeving
• Soms beter te spreken van opv.problemen dan Gproblemen
1.1.1.9 DEFINITE GEDRAGSPROBLEMEN
• = Gingen van bepaald kind, die op bepaald moment in de tijd, door bepaalde personen uit omgeving
van kind in welbepaalde socio-economische en culturele context opgemerkt en storend, ongewenst of
ongewoon worden genoemd
• Maar: rekening houden met enkele criteria:
3
, 1.1.2 BIJKOMENDE AANDACHTSPUNTEN BIJ HET OMSCHRIJVEN VAN GEDRAGS - EN EMOTIONELE
PROBLEMEN
• Ijsbergtheorie kan instrument zijn om G en G- en emotionele problemen beter te begrijpen
o G: topje ijsberg
o Ijsberg onder water: belangrijkste, onzichtbare deel
o → afvragen als orthopedagogisch begeleider waar zichtbare G vandaan komt
• Criteria (hieronder) gebruiken om topje van ijsberg (waarneembare G) in kaart te brengen
1.1.2.1 HET ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF
• Hoe oud is het kind
• Wat is gepast voor zijn/ haar leeftijd
o Andere verwachtingen bij kinderen met VB
• Gepast (lastig, maar past bij ontw.leeftijd waarin kind zit):
o Nachtelijk huilG baby 6m
o Koppig G 2j
o Woedebuien kleuter 5j
o ProtestG puber 13j
• Niet gepast:
o 5j die altijd hevig tegenstribbelt als hij naar school moet
o Baby 1j die ‘s nachts blijft doorhuilen
o …
• → kennis van normale ontw. kinderen is noodzakelijk om G in te schatten (ontw.psychologie)
1.1.2.2 DE CONINUÜMGEDACHTE
• Alle kinderen stellen wel eens Gproblemen
• Gproblemen: verschil in ernst, duur en frequentie
1.1.2.3 DE CONTEXT
• Context waarin Gprobleem zich voordoet:
o Soms 1 situatie:
▪ Vb: thuis of op school of bij 1 persoon of bij leeftijdsgenoten…
▪ Kan verschillende oorzaken hebben:
• Vb: opv.probleem, op school hard best doen en thuis enkel zichzelf zijn dus
ontploft daar…
o Soms meerdere situaties (pervasief)
1.1.2.4 DE INFORMANT
• Wie meldt de Gproblemen
o Soms verschil in perceptie:
▪ PHfactoren
▪ Andere band/relatie met kind
▪ G kind verschild echt
1.2 EPIDEMIOLOGIE VAN GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN
• Epidemiologie = studie naar de prevalentie en de verspreiding v/e ziekte of toestand in een populatie
• Populatie = bevolkingsgroep
• Prevalentie = voorkomen op bepaald moment in de tijd v/e ziekte of toestand in een populatie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaponsaers4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
