Een volledige samenvatting met alle inhoud van de cursus + extra dingen die tijdens de lessen werden verteld + de ppt's + extra documenten.
deze samenvatting bevat foto's van uit de cursus/ppt.
DEEL 1: celleer
1. Bouw en functie van de cel
o Organismen -> bestaat uit: cellen
Er zijn duidelijke overeenkomsten en onderlinge verschillen
Elke cel: begrenzing (= celmembraan)
Gelachtige inhoud -> nuclëinezuren, belangrijke stoffen
= DNA (= desoxyribonucleïnezuur)
1.1. Bouw
o Eencellige organismen (vb. bacteriën) - meercellige organismen
o Cellen met zelfde vorm en functie -> liggen bij elkaar in weefsel
o Organen
Voeren taken uit
Bestaan uit verschillende soorten weefsels
Meestal verbonden tot organenstelsel
(Vb. maagdarmstelsel, zenuwstelsel, hormoonstelsel)
Hebben eigen taak
o Cellen
Organellen -> moleculen -> atomen
1.1.1. Celschema
o Algemeen bouwplan -> ook verschillen
Doordat elke cel zijn eigen functie heeft en daaraan is
aangepast
o Cellen bevatten: cytoplasma (omgeven door celmembraan)
Bestaat uit: grondplasma en organellen
Grondplasma = geleiachtige stof + eiwitten, vetten,
suikers, mineralen
Organellen = celkern, mitochondriën, lysosomen, …
Plantaardige cellen: celwand + bladgroenkorrels
(Chloroplasten)
Dierlijke cellen: celwand + bladgroenkorrels
1.1.2. Celorganellen en hun functie
1
MVW
,Biomedisch kader
Celkern:
o Eurkaryote cellen prokaryote cellen
o Chromosomen
Verantwoordelijk voor: erfelijke eigenschappen
Bevat: DNA en eiwitten
Als cel niet deelt: chromatine (lange dunne draden)
Celdeling: draden rollen zich op tot staafjes
Nucleolus aanwezig (kernlichaam)
Zorgt voor aanmaak v/d ribosomen
o Kernplasma
Rond -> kernmembraan (dubbelmembraan)
In -> gaatjes, de kernporiën -> grote moleculen in en uit celkern te vervoeren
Mitochondriën:
o I/d eukaryote cellen
Energie uit voedsel wordt omgezet in ATP (batterijtje)
(= adenosinetrifosfaat)
o ATP moleculen -> gemaakt i/d mitochondriën ->
ook “kerncentrale’ genoemd
o Bestaat uit:
Dubbelmembraan, grondplasma, DNA en veel enzymen
Grondstoffen voor ATP = ADP (= adenosinedisfosfaat) & P
(fosfaat)
Ribosomen en endoplasmatisch reticulum (ER):
o Ribosomen vertalen informatie uit de celkern in eiwitten
o I/h cytoplasma komen de ribosomen voor als losse bolletjes of gebonden a/e
systeem van membranen = ER
Taak: transport van stoffen binnen de cel (vb. aanmaak koolhydraten en lipiden)
Ruw-ER = veel ribosomen + maakt eiwitten voor golgi-apparaat
Glad-ER = veel enzymen + maakt lipiden en stereoidehormonen
Golgi-systeem en de lysosomen:
o Golgi-apparaat = organel -> bestaat uit op elkaar gestapelde membranen
Taak: stoffen bewerken en opslaan
Transport -> via de blaasjes
= een fabriek waar stoffen binnenkomen, worden bewerkt en weer worden afgevoerd
Voor de bewerking zijn er enzymen aanwezig
o Lysosomen = blaasjes met enzymen die stoffen kunnen afbreken
Proces: exocytose -> worden ook “opruimers” genoemd
Cyto- of celskelet:
o Krijgt vorm en bewegelijkheid door
eiwitdraden
Kan cellen heel lang maken (bv.
zenuwcellen)
2
MVW
,Biomedisch kader
1.2. Functie van de cellen
2. Celmembraan
o Vormt de grens tss cytoplasma en de buitenwereld
o Voortdurende uitwisseling van stoffen
o Houd stoffen tegen
o Staat in contact met andere cellen
o Bevat veel eiwitten
Lichaamseigen – lichaamsvreemd
o Cellen kunnen op elkaar reageren (vb. een afweerreactie die op gang wordt gebracht)
o Leiden soms tot een gemeenschappelijk doel
3
MVW
, Biomedisch kader
2.1. Dubbele fosfolipidenlaag
o Alle membranen hebben dit
o Celmembraan bevat eiwitten, cholesterol
o Fosfolipiden bestaan uit glycerolmolecuul met 2 vetzuren, een fosfaatgroep en een
aminozuur (choline)
Choline en fosfaat = hydrofiel
= ze kunnen water aantrekken en vet afstoten
Vetzuren = hydrofoob
= ze kunnen water afstoten en vet aantrekken
2.2. Membraaneiwitten
o = want i/d plasmamembranen komen veel eiwitten voor
o Ze dienen als receptoren, kanalen, dragerstoffen of als herkenning
o Receptoreiwitten =
Gevoeliger voor specifieke extracellulaire stoffen -> wordt de activiteit v/d cel
gewijzigd
Vb. door binding v/h hormoon insuline gaan cellen meer glucosemoleculen per
tijdseenheid opnemen
o Kanaaleiwitten =
Zorgen ervoor dat water, ionen en andere opgeloste stoffen het membraam
kunnen omzeilen
Vb. verplaatsing v calciumionen door deze kanalen is noodzakelijk voor
spiersamentrekking en voortgeleiding van zenuwimpulsen
o Dragereiwitten =
Binden zich aan opgeloste stoffen + vervoeren deze
Bv. dragereiwitten brengen natrium- en kaliumionen de cel in en uit
o Herkenningseiwitten =
Maken a/h immuunsysteem kenbaar of de cel al dan niet lichaamseigen is en
of deze afwijkend of gezond is
2.3. Transportfunctie van het celmembraan
o = doorlaatbaarheid of permeabiliteit
= bepaalt welke stoffen het cytoplasma in/uit kunnen gaan
o Impermeabel = als er niets door een membraan heen kan
o Selectief permeabel = sommige stoffen kunnen vrij passeren, andere niet
Dit wordt bepaald door de omvang, de elektrische lading, de vorm v/h
molecuul en de oplosbaarheid
o Passief transport = kost geen energie
o Actief transport = kost energie -> ATP
4
MVW
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margauxvanwettere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.
