Uittreksel (korte en bondige uitwerking van de cursus Ethologie van de huisdieren) gegeven aan de 1e bachelor diergeneeskunde op de UAntwerpen. Hier wordt kort en bondig de belangrijkste punten besproken van de gehele cursus
Hoofdstuk 8: Paard
- Het paard bestond 4 miljoen jaar geleden al. Hij werd vrij laat (6.000 jaar geleden)
gedomesticeerd.
- Een paard was solitair in bossen, door domesticatie sociaal in weide.
- De veiligheid van de groepen paarden komt door de grote aantallen, er is vaak gedeelde
waakzaamheid.
- Paarden zijn prooidieren geven weinig signalen van angst, pijn of ongemak.
- Ze bewegen heel veel en rusten in korte blokjes. Tijdens eten lopen ze ook (trickle feeders).
- In brein delen die negatieve ervaring onthouden anticiperen beter hogere
overlevingskansen
Verwilderde paarden
- In ijstijd stierf paard in Amerika uit. Europeanen namen paarden mee naar Amerika en nu zijn
er in Amerika weer paarden.
- Primaire kuddes (familiegroepen) vormen secundaire kuddes (meerdere familiegroepen).
Sociale organisaties
- Harem:
o 1 volwassen hengst
o 1-5 volwassen merries
o Nakomelingen van max. 3 jaar oud ouder dan drie is optyfen.
- Multiple male band:
o Meerdere volwassen hengsten (2-6). Slechts 1 dekhengst, de rest satelliethengsten.
o 4-10 volwassen merries
o Directe nakomelingen van de merries
o Merries maar 6 uur klaar voor ontvangst zaadcel
- Bachelor of vrijgezellen band:
o Jonge hengsten.
o Op 7 a 8 jaar opzoek naar merrie vanaf dan solitair.
- Langzame acceptatie vreemden. Zijn wel hechte groepen.
- Kuddes hebben een home-range
,- Hengsten maken dungpiles nuttige informatie uit stront.
Sensorische systemen en basiscommunicatie
Zicht
- Grote zijdelings geplaatste ogen
o Zien aan beide kanten met oog van die kant
o Slechts klein gedeelte gezichtsveld overlapt.
- Groot mono-oculair veld en klein bi-oculair veld
- Voor diepte moeten ze hoofd bewegen.
- Blinde plek recht vooruit en onder neus
- Corpus nigra (zonneklepje) beschermt oog tegen zon. Zowel direct als via grond.
- Ogen strak in oogkas ogen kunnen niet rollen.
- Paarden hebben tapetum lucidum, dit weerkaatst niet-opgevangen licht. Minder scherp zicht
in donker.
- 2 brandpunten ziet dichtbij en ver scherp
- Paarden nemen snel beweging waar.
- Kunnen geen groen licht zien vandaar hebben paarden vaak geen rijbewijs.
o Contrast tussen tinten groen makkelijker te zien.
o Staaf : kegel = 20:1.
o Paarden kunnen geel, wit, zwart, blauw en grijs onderscheiden
o Paarden kunnen groen, rood en grijs NIET onderscheiden.
Gehoor
- Paarden hebben beweegbare oorschelpen goede localisatie bron.
- Hinniken is sterk geïndividualiseerd.
Gevoel
- Voelen met tastharen onder mond, op neus en boven ogen.
o Haren omgeven door bloedvat bed, dit geeft sensatie van gevoel.
o Belangrijk voor ruimtelijke oriëntatie
Reuk
- Communicatie door feromonen opgevangen door vomeronasaal orgaan (bovenkant
onderlip)
, - Feromonen belangrijk bij voortplanting kan testosteron remmen minder competitie
- Krijgen feromonen binnen door flehmen
Communicatie
- Paarden bij elkaar communicatie olfactorisch
- Groeten met neusblazen op bepaalde hoek bekijken achterbenen achter staart ruiken.
- Precocial= zintuigen goed ontwikkeld bij geboorte
Primaire verdediging
- Doel= niet opgegeten worden
- Middel = sociale communicatie en alertheid op predatoren.
- Ezels tonen geen pijn
o Tonen ze pijn is het flink mis
Sociale communicatie
- Horizontale relaties = sociaal en goede band
- Verticale relaties= economie, wie mag eerst.
- Affiliatiegedrag = spel, allogrooming en (anti)parallel staan.
- Dier in nabijheid is actieve acceptatie
- Krauwen voor lichaamsverzorgen
o Ook verlaagt het op romp de hartslag en cortisol ontspannend.
- plexus stellatus op romp parasympatisch deel hersenen
- dreigen hengsten: hoofd laag, oren plat in nek drijft de merrie ermee aan.
- Submissie is veulenbekken (gestrekte nek en luchthappen).
o Dier geeft aan dat hij niet goed sociaal is en geen erge straf verdient.
o Watje
Sociale hiërarchie
- Dominantie bij 1 op 1 relaties.
- Alles met hoofd= offensief ---- met achterbenen= offensief OF defensief
- Dominantie duidelijk met weinig resources.
- merrie leidster in groep. Leidt groep van A naar B
- sterke sociale facilitatie leidster wordt qua gedrag gevolgd.
- Hengsten letten meer op groep en omgeving. Merries op zaken in de groep.
- Hengsten en merries voeden beide kinderen op.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper youri4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.