100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Aardrijkskunde, portus berkenboom, sterrenstelsel €5,49   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. TSO
  4.  
  5. TSO
  6.  
  7. Aardrijkskunde

Samenvatting

Samenvatting Aardrijkskunde, portus berkenboom, sterrenstelsel
 11 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Instelling
  • TSO

volledige samenvatting van een eigen cursus door portus berkenboom. volledig in word en met afbeeldingen.

Voorbeeld 4 van de 31  pagina's

Document informatie

  • 15 november 2021
  • 31
  • 2020/2021
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

  • Middelbare school
  • TSO
  • Aardrijkskunde
  • 5
Alle documenten voor dit vak (8)

Verkoper

avatar-seller
fleurdegraaf

Voorbeeld van de inhoud

Hoofdstuk: sterren en
sterrenstelsels
1.Wat zie ja aan de sterrenhemel?
Waarnemingen
 Hemellichamen blote oog: maan, sterren, zon, planeten, vallende sterren,
kometen en de Melkweg
 Hulpmiddelen: telescoop, ruimtesonde: toestel in ruimte dat allerlei gegevens
en foto’s naar aarde stuurt
 Bekende sterrenbeelden: kleine beer, grote beer, ram, …

Sterrenbeelden
Wanneer en hoe zijn sterrenbeelden ontstaan?
 Oudheid -> sterrenhemel ingedeeld in gebieden
 Sterren met zelfde helderheid werden verbonden
 De ontstane figuren kregen namen uit goden- en dierenwereld

Zijn sterrenbeelden nu nog bruikbaar?
 Rangschikking sterren -> niet evident
 Sterren uit eenzelfde sterrenbeeld staan niet altijd op zelfde afstand
 Een heldere ster van op aarde kan in werkelijkheid zeer ver weg staan
 Sterrenbeelden nog gebruikt voor -> oriëntatie, plaatsbepaling in de ruimte

De positie van de sterrenbeelden in de ruimte
 88 sterrenbeelden, vanaf noordelijk halfrond -> driekwart te zien, 52
sterrenbeelden
 Schijnbare veranderingen tijdens het waarnemen is door de draaiing van de
aarde
 Doordat de aarde rond een denkbeeldige as draait en wij op het noordelijk
halfrond leven, lijken sterren rondom een bepaald punt in het noorden te
draaien
 Vlakbij dat punt staat de poolster
 In de winter zien we andere sterrenbeelden dan in de zomer doordat de
aarde rond de zon draait in 1 jaar

De grote en de kleine beer
 Zijn sterrenbeelden die in het noorden het hele jaar te zien zijn
 De poolster behoort tot de kleine beer
 De 7 helderste sterren van de grote beer vormen de bekende
steelpan
 3 sterren vormen de staart en 4 sterren vormen het dijbeen

,Eigenschappen van de sterren
 Zijn hete gasballen, stralen veel energie en licht uit
 Ze zijn ver weg dus lijken klein
 Kan helderder zijn dan een andere ster doordat ze ofwel dichterbij staat of
omdat ze meer energie uitstraalt

Hoe wordt de helderheid van een ster uitgedrukt?
 Schijnbare helderheid van een ster aan de hemel = magnitude
 Hoe kleiner het getal, hoe groter de helderheid van een ster
 Zeer heldere sterren -> negatieve magnitude

Is de poolster de meest helderste ster?
 Sirius -> helderste ster, heeft een negatieve magnitude
 Poolster is veel zwakker
 Hoe helder we een ster zien wordt mee bepaald door haar afstand
 Alle sterren met een magnitude tot 6 zijn zichtbaar in een donkere omgeving

Waarom hebben sterren een verschillende kleur?
 De kleur is afhankelijk van hun oppervlaktetemperatuur
 Lage oppervlaktetemperatuur -> rood
 Gemiddelde oppervlaktetemperatuur -> geel
 Hoge oppervlaktetemperatuur -> wit
 Zeer hoge oppervlaktetemperatuur -> blauwwit

Lichtjaar
 Lichtjaar: is de afstand dat het licht aflegt in 1 jaar met een snelheid van
300 000 km/sec

Waarom maakt men gebruik van de term ‘lichtjaar’?
 De getallen in km zijn zeer grote getallen
 Met de term lichtjaar weten we onmiddellijk hoe lang het duurt vooraleer het
licht van die ster bij ons arriveert

Waarom kijk je in het verleden als je naar het heelal kijkt?
 Hoe verder een hemellichaam zich bevindt, hoe langer het licht ervan
onderweg is naar de aarde
 Omdat het licht van sterren in andere sterrenstelsel heel lang onderweg is,
zien we de sterren zoals ze waren toen het licht vertrok
 Sterren doven uit dus je ziet sterren die nu niet meer bestaan
 Omgekeerd zijn er sterren die al miljoenen jaren geleden geboren zijn, maar
die we nu nog niet zin omdat het licht ervan ons nog niet heeft bereikt

,2.Sterrenstelsels
De Melkweg
 Als we van op aarde naar de sterrenhemelkijken -> zien we lichtende band
waar veel sterren geconcentreerd zijn = zien deel van het sterrenstelsel waar
we toe behoren
 Sterrenstelsel: een verzameling van sterren met daar tussen stof en gas
 De zwaartekracht houdt de elementen van een sterrenstelsel bijeen
 Ons sterrenstelsel -> de Melkweg of het Melkwegstelsel
 Melkwegstelsel bestaat uit: de zon + 200 miljard andere sterren
 Melkwegstelsel heeft een spiraalvormige structuur
 Zijaanzicht -> platte schijf met in het midden verdikte lichtgevende vlek, waar
meeste sterren zicht bevinden
 Bovenaanzicht -> zien we dat de schijf bestaat uit spiraalarmen
 Zon bevindt zicht eerder op de buitenkant op een van de armen
 Ander sterrenstelsel met blote oog te zien -> andromeda sterrenstelsel

Bewegingen
 Sterren draaien rond de as van het melkwegstelsel
 Zon maakt die beweging 1 keer in 225 miljoen jaar, snelheid van 800 000
km/uur
 De Melkweg beweegt naar het dichtstbijzijnde sterrenstelsel, de
Andromedanevel
 Ze botsen binnen een paar miljard jaar, maar ze schuiven mooi in elkaar er is
genoeg ruimte tussen de sterren

Clusters
Wat is een cluster?
 Groepen van sterrenstelsels die bij elkaar blijven door onderlinge aantrekking
 Ons melkwegstelsel vormt samen met 53 andere sterrenstelsel een cluster, de
lokale groep genoemd
 Heeft een diameter van 2 miljoen lichtjaren, eerder kleine groep ook
reuzeclusters met meer dan 1000 sterrenstelsels
 Tussen de sterrenstelsels van eenzelfde cluster zijn er honderdduizenden
lichtjaren
 Doorsnede bedraagt 100 000 lichtjaar
 Heelal bestaat uit miljarden clusters

Superclusters
 Nog grotere structuur: clusters vormen samen een supercluster
 De lokale groep behoort tot de virgosupercluster
 Is 200 miljoen lichtjaren groot
 Grootste -> meer dan 1 miljard lichtjaren
 Ook in de supercluster is de zwaartekracht verantwoordelijk voor het
bijeenhouden van de hemellichamen

, Hoofdstuk 2
1. De zon
 1 van de sterren in ons melkwegstelsel, zoals alle sterren is het een
gigantische bol van extreem heet gas die energie uitzendt
 1 van de kleinste sterren, staar dichter bij dan andere sterren, veel helder en
een gemiddelde temperatuur

Structuur van de zon
 5 miljard jaar gelden ontstaan
 Kern -> zeer hoge druk + zeer hoge temperatuur (15 miljoen graden),
hierdoor wordt waterstofgas omgezet in heliumgas
 Deze chemische reactie is een kernfusiereactie waarbij zeer veel
energie vrijkomt
 Wordt uitgestraald onder verschillende vormen van
elektromagnetische straling: infraroodstraling, Uv-straling, zichtbaar
licht, röntgenstraling, gammastraling
 Zo al 5 miljard jaar stabiel licht + warmt, nog genoeg voor nog 5 miljard jaar
Hoe ziet het zonoppervlak eruit?
 Oppervlak zon -> fotosfeer
 De temperatuur op de fotosfeer -> 6000 graden
 Op het zonoppervlak donkere vlekken met lagere temperatuur ->
zonnevlekken
 Protuberansen -> bogen heet gas die we boven de fotosfeer waarnemen
 Gasslierten worden in de ruimte geslingerd maar keren terug naar de
zon en vormen lussen
Uit welke delen bestaat de atmosfeer van de zon?
 De atmosfeer van de zon bestaat uit 2 lagen
 Laag dichts bij de zon -> chromosfeer
 Buitenste laag -> corona
 De corona reikt vele kilometers ruimte in + gemakkelijk
5 keer zo groot als zon zelf
 Corona is extreem heet ( 2miljoen graden)
 Corona is te zien bij …
Wat is het poollicht?
 Gassen die elektrisch geladen zijn verlaten de zon + stromen de ruimte in als
zonnewind
 Wanner deze langs de aarde komt kunnen er hoog in de atmosfeer, vooral bij
de polen, gekleurde lichtgordijnen ontstaan = totale zonsverduistering

2. De planeten
 De zon die 99% van de totale massa van ons zonnestelsel vormt, houdt 8
planeten in een baan rond zich gevangen

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurdegraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49
  • (0)
  Kopen