Samenvatting
Samenvatting van alle verplichte boeken van Karl Verstynge
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Deze samenvatting bevat alle lesnotities en de hoofdstukken van de bijhorende boeken samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Filosofie enethiek vanaf 25/03 en alle boeken
,Filosofie en ethiek van technologie/media (les Yoni – 25/03)
Wat is technologie(filosofie)?
Filosofie gaat op zoek naar antwoorden op grote vragen wat is iets?
Dus wat is technologie? En wat maakt technologie nu net een technologie?
o Je hebt een apparaat, maar het loopt altijd uit in een netwerk van dingen dus je kan het
nooit terugbrengen naar 1 welomschreven ding
o Technologie stelt ons in staat iets te doen dat anders ookwel kon maar veel moeizamer.
o Technologie maakt iets makkelijker, sneller, goedkoper,… er is altijd een soort van winst
o Dingen gaan met technologie op een optimale manier en dat is de grond van een
technologie
“we hurtle two tons of metal down the freeway while sitting in comfort listening to Mozart of
the Beatles”
o Vb vrachtwagen: we kunnen nu heel gemakkelijk een grote vracht vervoeren met behulp
van een vrachtwagen
Er komt een versterking, er wordt iets mogelijk gemaakt typeert technologie
MAAR helft van het verhaal want het maakt iets mogelijk maar er gebeurt ook iets anders
o De winst die je boekt is nooit zuiver, het moet van ergens komen en er gaat altijd wel
iets verloren
o Centrale karakteristiek van techniek: er wordt iets gewonnen maar er gaat ook iets
verloren
o Bv auto: je komt snel op een plaats, maar je vervuilt wel de lucht
Een grote vraag: bepaald technologie de mens of bepaald de mens de technologie?
- Klassieke perspectieven
o Instrumentalisme
Dominante kijkwijze
Mens die de technologie bepaald want de technologie is niet meer dan een middel
tot een doel
Technologie is neutraal en wij hebben deze volledig onder controle
Meer utopische visie: technologie zal bestaande en nieuwe behoeften vervullen en
de wereld verbeteren
Bv: technologie gaat bepaalde problemen rond de klimaatopwarming
oplossen
Technical fix: we lossen dingen op met technologie
Auguste Compte en Karl Marx
Ernst Kapp : orgaanprojecties : de technologie is een middel tot doel
Je arm kan je zien als een bijl
o Determinisme
Technologie bepaald de mens, technologie doet alles
Technologie determineert de mens
Andere term: essentialisme
Technologie gaat ons in de vernieling storten, het wordt beschouwd als een kracht
die uiteindelijk het ganse leven gaat doordringen
Jacques Ellul: moderne technologie is een totaal fenomeen voor de beschaving
geworden, een bepalende kracht van een nieuwe sociale orde waarin de efficiëntie
niet langer een optie is maar een noodzaak die aan alle menselijke activiteit wordt
opgedrongen
o Middenweg
Hedendaagse filosofie van de technologie
Empirical turn
Zit tussen instrumentalisme en determinisme (beide zijn op zekere hoogte juist)
Technologie is ambivalent
- Nieuwe perspectieven
, o Fenomenologie: het hier en nu
Verschijnselen leren kennen hoe ze zich aan ons voordoen
Hangt samen met het cartesiaans dualisme: object en subject
Object: lichaam en alles wat een ruimte inneemt
Subject: de geest, het denken
Mensen zijn beiden een beetje, maar vooral een subject die tegenover een
objectieve wereld staat
De mens is intrinsiek in de wereld, de mens is de wereld
Postfenomenologie
Tegen instrumentalisme
o Technologie is meer dan een middel tot een doel, technologieën
doen iets
Tegen determinisme
o Specifieke technologieën doen iets op specifieke manieren
Mens en technologie co-constitueren elkaar
o Historisch perspectief: sociale constructie – tijd
Principe van symmetrie
SCOT (Social Construction of Technology)
Actor-network Theory
Tegen instrumentalisme
o Een tool is nooit zomaar een tool, het loopt altijd over in iets anders
Tegen determinisme
o We kunnen netwerken in kaart brengen door de actoren te volgen
Technologie is een actor en een netwerk
o Politiek economisch perspectief:
Technologie is politiek
Hoe worden middelen verdeeld
Hoe ziet een maatschappij er politiek economie uit
Feenberg: technologie kan zijn en is geconfigureerd op zo een manier dat weinigen
kunnen regeren over velen (kapitalisme
Maar we staan niet volledig machteloos
o Kritische theorie van technologie
Tegen instrumentalisme
Technologie is niet neutraal, maar materialisering van machtsverhoudingen
Tegen determinisme
Technologie is resultaat van sociale constructie, we kunnen technologie
aanpassen
Technologie is ambivalent (in politieke zin)
Marshall McLuhan en “media-ecologie” (Yoni: les 01/04)
McLuhan : gebruikt term media en mediatechnologie vaak door elkaar als synoniemen.
Vertrekken vanuit common sense perspectief
o Media: pers, journalisten,…
o Technologie: computers,…
Media verzendt info van de ene kant naar de andere
Media is ook technologie want ze zijn verweven met elkaar, er is een technologische
infrastructuur nodig om info te kunnen verzenden
o Bv internet of things (slimme apparaten die informatie doorsturen combinatie van
media en techniek)
De grenzen vervagen en media en technologie kunnen door elkaar gebruikt worden
McLuhan deed dit al maar in een ander gezichtsveld
o Transportation: het is een transportmiddel
o McLuhan zegt dat het meer is dan dat, media is meer dan we dachten dat ze waren
, o Ze transformeren iets
o Het is transportatie en transformatie
Technologie extendeert de mens
- Bv. kleding is een extensie van onze natuurlijke staat kleding maakt het mogelijk om in
klimatologisch niet zo ideale omstandigheden te overleven
o Kleding is een extensie van de huid
- Elektrische technologie (telegraaf, televisie) is een extensie van het centraal zenuwstelsel
- Computer kan een extensie zijn het ven integraal bewustzijn
- Extensies zijn eerst onbewust
- Extensies gaan gepaard met een amputatie van het bewuste zintuig of lichaamsdeel
Medium is the message
- De inhoud is niet hetzelfde als de vorm
- In begin: we percipiëren de inhoud maar we negeren de vorm
- De vorm zorgt voor het effect van het medium
- Effecten manifesteren zich eerst en vooral op zintuigelijk niveau
Hot vs. cool media
- Hoe meer participatie of invulling er vereist is, hoe cooler het medium is
- Hoe minder participatie of invulling er vereist is, hoe hotter het medium is
- Media interageren met elkaar als in een media-ecologie
- Historische evolutie van media van cool naar hot en terug
o Tribal: tot de Renaissance voornaamste zintuig: oor auditory
o Literate: tot 19e eeuw voornaamste zintuig: oog visual
o Neo-tribal: nu voornaamste zintuig: alle zintuigen in interplay = tastzin
Centrale tegenstellingen
- Phonetic literacy en boekdrukkunst
o Moderne westerse maatschappij is gebaseerd op uniformiteit, fragmentering, individualisme
en visueel perspectief
- Electric technology
o Tribale condities van simultaneïteit, onmiddellijkheid, involvement in elkaars leven, auditory-
tactile interacties
Global village
- De elektronische communicatiemedia verbinden alle delen van de wereld met elkaar
- Niet zozeer een verwijding maar een samentrekking van ons wereldbeeld
Samenvatting: Mens en media (hoort bij lessen 25/03 en 01/04)
1. Marshall McLuhan als techniek- en cultuurfilosoof
1.1. McLuhan als filosoof
McLuhan geen diploma van de wijsbegeerte, maar van Engelse Literatuur, vanaf jaren 50-60 ging hij zich
voltijds bezig houden met de studie van communicatiemedia
Proefschrift (1943): komt tot de conclusie dat dialectiek de retoriek en grammatica is gaan domineren en
overvleugelen. Het is een machtsstrijd die hij later zal herkennen in de spanning tussen visuele en auditief-
haptische culturen, in de hand gewerkt door bepaalde communicatiemedia
Boeken van McLuhan: het zijn eerder collages met talrijke en soms zeer langgerekte citaten, met min of meer
obscure commentaren en in sommige gevallen overvloedig geïllustreerd met typische sixties-grafieken
Hij putte uit heel veel bronnen, ook uit de wijsbegeerte maar niet op de systematische en logisch
verantwoorde manier zoals het hoort volgens de orthodoxie van het academisch bedrijf
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lorekathagen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,20. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen