Ethiek: wat wel mag of moet en wat leidt tot een goed leven
3 vragen:
1) Wat mag ik doen? (permissiviciteit)
2) Wat moet ik doen of wat mag ik absoluut niet doen? (legaliteit)
3) Wat zal mij uiteindelijk tot een meest gelukkig/meest afgelijnd persoon maken?
INLEIDING: GEDACHTE EXPERIMENT
JE MAAKT VANAVOND EEN BOSWANDELING (ZONDER EERST MET DE WAGEN NAAR HET BOS TE RIJDEN, NATUURLIJK) EN JE HOORT HULPGEROEP. ER WAS EEN
GRONDVERZAKKING EN VIER MENSEN ZITTEN GEVANGEN IN EEN GROT. JE KAN ZE REDDEN DOOR ZE ÉÉN PER ÉÉN UIT DE GROT TE TREKKEN, MAAR ER DREIGT EEN
VOLGENDE VERSCHUIVING. HOE LANGER JE BLIJFT, HOE MEER KANS JE HEBT OM ZELF OM TE KOMEN. HET GAAT OVER: (1) EEN GENEESKUNDIGE DIE ENKELE WEKEN
STAAT VAN EEN VACCIN VOOR COVID19; (2) EEN POLITICUS, EEN WARE LEIDER, DIE HET VOLK SAMEN HOUDT DOORHEEN DE CRISIS; (3) EEN AANTREKKELIJKE,
JONGE, ZWANGERE VROUW; (4) EEN JONGE, BELOFTEVOLLE, BEBAARDE, NIET-CONVENTIONEEL AANTREKKELIJKE FILOSOOF.
IN WELKE VOLGORDE, EN HOEVEEL, RED JE DE MENSEN?
1. HOE EVALUEREN WE SPONTAAN?
* ‘Altijd verliezen’
- Je kan niet iedereen redden
- Je moet een keuze maken → best mogelijke handeling → Maar hoe?
* We zoeken een principe/reden om te beslissen
2. UTILITARISME (UT)
* = consequentialisme
* Belangrijke figuren:
- Historisch: Jeremy Bentham (1748-1832) en John Stuart Mill (1806-1873)
- Vandaag: Peter Singer (1946)
* Achtergrond
- Moral sentimentalism (Francis Hutcheson) → morele theorie die bestond in 18e E → net
zoals we 5 externe zintuigen hebben, hebben we ook 5 interne zintuigen
§ 1 hiervan = moreel zintuig → positief geprikkeld bij goede morele handelingen en negatief
geprikkeld bij slecht morele handelingen
§ Stel dat een man uit middenklasse ergens 1000 euro steelt → intuïtief is dit fout, maar
stel een arme man 1000 euro steelt van een super rijke man → veel minder erg
* Korte samengevat: Greatest Happiness Principle (GHP)
- “Actions are right in proportion as they tend to promote happiness, wrong as they tend
to produce the reverse of happiness.”
- De juiste handeling is die handeling die het meeste geluk voor de meeste mensen
produceert (levende mensen en toekomstige generaties)
- Je bent moreel verplicht de handeling te doen waar het meeste mensen gelukkig van
worden
47
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sarah105. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.