Hoofdstuk 1: Gezondheid, gezondheidsindicatoren en volksgezondheid
1.1 Visies op gezondheid
Verschillende visies op gezondheid herkennen en uitleggen:
- Medische, monocausale visie op gezondheid: afwezigheid van ziekte of lichaamsgebrek
Klassieke/professionele benadering: gezondheid= afwezigheid van ziekte en
lichaamsgebrek. Dus iedereen is gezond die geen ziekte of lichaamsgebrek heeft.
Monocausale benadering: ontstaan van ziekte heeft 1 oorzaak.
Is oorzaak aanwijsbaar = persoon ziek. Oorzaak niet aanwijsbaar= gezondheid.
- Biologische visie op gezondheid: continu aanpassing van menselijk lichaam aan externe
omstandigheden >> deze interne processen en reacties worden door lichaam constant
gehouden.
Overleving van individu wordt bepaald door mate waarin lichaam in staat is om inwendige
milieu binnen nauwe grenzen constant te houden bij steeds veranderende omstandigheden.
Vb: lichaamstemperatuur, zuurgraad van bloed,..
Constant houden van interne milieu = homeostase.
Biologische visie: gezondheid= als lichaam in staat is onder wisselende externe
omstandigheden zijn intern milieu constant te houden.
- Psychologische visie op gezondheid: gezond= zelf gestelde doelen in leven behalen en in
geestelijke behoeften voorzien. Ziek= persoon die niet aan zijn geestelijke behoeften kan
voldoen.
Psychologische visie op gezondheid legt accent op de geestelijke dimensie.
>> benadering is heel persoonlijk (= individuele benadering van gezondheid)
- Sociale visie op gezondheid: gezond= als mens sociale rollen in maatschappij kan vervullen
binnen geldende waarden en normen. Ziek= niet in staat zich aan te passen en te gedragen
naar waarden en normen van zijn cultuur.
>> deze visie op gezondheid kent sterk sociologisch inkleuring van gezondheid >> accent
hierbij ligt op sociale dimensie.
- Humane, multicausale visie op gezondheid: toestand van volledig fysiek, sociaal en mentaal
welbevinden en niet alleen ontbreken van ziekte of zwakte, multicausale/multifactoriële
benadering.
- Dynamische visie op gezondheid:
*veranderende gezondheid
*aanpassingsvermogen van mens aan zijn omgeving
*leiding houden over zijn gezondheid
*Gezondheid= vermogen zich aan te passen aan psychische, sociale en fysieke
factoren. Niet het gezondheidsprobleem staat centraal, maar het vermogen om zich
aan te passen aan wisselende invloeden.
*evenwicht draaglast-draagkracht is belangrijk.
*ziekte= ‘uit balans zijn’
*gezondheid= ‘in balans zijn’
>> verstoord evenwicht draaglast-kracht (subjectief en objectief)
,Gezondheid= vermogen van mensen om zich aan te passen en eigen regie te voeren in licht van
fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Huber/
1.2 ICF, International Classification of Functioning, Disability and Health
Afkorting, gebruik en oorsprong van ICF benoemen
ICF= International Classification of Functioning, Disability and Health.
= is een classificatie van gezondheid en gezondheid gerelateerde domeinen.
Geeft weer hoe mensen omgaan met hun gezondheid en neemt het gezondheidsprobleem van pt of
groep als vertrekpunt.
In ICF wordt gezondheid bekeken vanuit bio-psychosociaal model (holistisch).
Bio-psychosociale factoren staan in relatie met fysieke en maatschappelijke omgevingsfactoren.
Vanuit een gezondheidsprobleem wordt gekeken naar stoornissen en participatieproblemen die
voortkomen uit het gezondheidsprobleem.
ICF maakt dagelijks functioneren van pt mogelijk.
ICF is het WHO-kader voor meten van gezondheid en gezondheidsproblemen, zowel individueel als
op populatieniveau.
Binnen dit kader wordt gemeten hoe vaak gezondheidsproblemen voorkomen.
De ICF wordt gebruikt als planningsinstrument voor nemen van beslissingen in de gezondheidszorg.
Vb: als aantal pt met chronische gezondheidsproblemen toeneemt, zijn er aanpassingen nodig in zorg
en in planning van medische zorgvoorzieningen.
ICD= International Classification of Diseases
Het ICD-systeem helpt om de sterfte- en ziektepercentages wereldwijd te monitoren en voortgang
van milleniumdoelstellingen van WHO te meten.
1.3 Gezondheidsindicatoren en volksgezondheid
(Niet zelfde als gezondheidsdeterminanten!!)
Meest voorkomende gezondheidsindicatoren herkennen, opnoemen en uitleggen:
Gezondheidsindicatoren=
- Geven aan welke gezondheidsproblemen veel voorkomen
- Geven aan welke gezondheidsproblemen leiden tot hoge sterfte
- Laat zien hoe ‘gezond’ de bevolking is
= objectieve en meetbare grootheden van gezondheid en ziekte
, 1.4 Epidemiologie
Wat is epidemiologie en het belang ervan:
Epidemiologie= vakgebied dat zich bezighoudt met het inzichtelijk maken van gezondheidstoestand
van de bevolking.
Voorbeelden;
- HIV: mate van spreiding onder bevolking, welke verschijnselen hiermee samenhangen zoals
leeftijd, sekse en seksueel gedrag.
- Cardiovasculaire gezondheidsproblemen: de mate waarin cardiovasculaire factoren (hoge RR,
abdominale obesitas, verhoogde cholesterol en verhoogde glucosewaarden) onder specifieke
leeftijdsgroepen verspreid zijn en eventuele verbanden met het bewegingsgedrag.
Epidemiologie heeft aantal factoren:
Etiologische factoren: bepalend voor ontstaan van gezondheidsprobleem en ziekte
vooraf (vb: erfelijke aanleg voor hoge RR)
Prognostische factoren: factoren die het al aanwezige gezondheidsprobleem verergeren
of stopt. Hebben invloed op het verloop. Vb: rookgedrag bij COPD of invloed van milieu
(fijn stof) op ontstaan of verergeren van longproblemen.
Diagnostische factoren: maken duidelijk of er sprake is van bepaald
gezondheidsprobleem. Adhv deze factoren is het mogelijk kom ziekte op te sporen.
Vb: verandering in moedervlekken die kan duiden op huidkanker.
In epidemiologie zoekt men naar deze 3 factoren die verband hebben met deze ziekten en
aandoeningen.
Ze bieden mogelijk aangrijpingspunten voor verbetering van gezondheid en kunnen later voorkomen
of verminderen van de (gevolgen van de) ziekte of aandoening.
1.5 Epidemiologisch onderzoek:
Epidemiologie wordt uitgevoerd in vorm van epidemiologisch OZ.
Vb:
Relatie tss beweging en cardiovasculaire aandoeningen
Relatie tss voedingsgewoonten en ontstaan coloncarcinoom
Cohort= groep mensen die nauwkeurig kan worden omschreven.
Ze worden gevolgd van in begin, er wordt gekeken of individuele personen uit de groep een bepaalde
ziekte wel of niet krijgen.
Bedoeling om mensen op te sporen bij wie aandoening aanwezig is en een relatie aantonen met de
aanwezigheid van bepaalde verschijnselen.
Epidemiologie bestudeert dus het VOORKOMEN van een bepaald gezondheidsprobleem onder de
bevolking.
Het gezondheidsprobleem is het startpunt van epidemiologisch OZ.
Ook bestudeert de epidemiologie de aanwezigheid of afwezigheid van verschijnselen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janavermote. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,89. Je zit daarna nergens aan vast.