Deze samenvatting bevat 69 pagina's. H6 zit achter H7. Ik behaalde voor dit vak een 15/20 samen met toxicologie in eerste zit. (H6 van Dooms was onduidelijk en heb het zo goed mogelijk proberen samen te vatten).
Farmacon = stof die een biologisch systeem beïnvloedt (interactie aangaat) of de werking ervan kan
aantonen. Het omvat GM, giffen en diagnostica.
GM
- Preventief = op voorhand→ vaccinatie
- Curatief = om gezondheid terug goed te maken
o Symptomatisch = symptomen onderdrukken zodat men er minder last van heeft,
uiteindelijk verdwijnt de ontsteking → hoestsiroop
o Causaal of etiologisch = oorzaak aanpakken, werken in op de oorzaak van die
symptomen → AB
GIFFEN OF GIFTEN
Giffen = stoffen die in lage dosis (< 1mg) toxisch werken. Voorbeelden: arseenverbindingen (worden
nog gebruikt bij dieren om ze te vergiftigen en het geneest syfilis) en digitalisglycosiden (digitoxine
wordt gebruikt bij hartfalen. Zowel gif als GM).
DIAGNOSTICA: MERKSTOFFEN
- Radio-actief gemerkte tracers → om de tumor op te sporen
- Bariumpap voor radiografie
- Kleurstoffen
Stoffen die uit het lichaam zelf komen kunnen we niet farmaca noemen. Bijvoorbeeld creatinine: om
te kijken of de nieren goed werken. Indien het in de urine terecht komt dan werken de nieren goed
→ volume bloedplasma (in ml) dat door de nieren per minuut wordt ontdaan van de door het
lichaam geproduceerde stof creatinine, een afvalproduct van de stofwisseling in de spieren (80-
140ml/min).
ANDERE GENEESWIJZEN = NIET CONVENTIONELE GENEESWIJZEN
- Homeopathie
o Niet hetzelfde als genezen met kruiden!
o Meer en meer beschouwd als GM
o Genezen met dezelfde stof waarmee je ziek bent geworden → veel verdunnen
o Voorbeeld: allergie aan pollen bestrijden door grote verdunning van pollen in te
nemen (1D = 1 keer 10x verdund)
- Acupunctuur
o Prikken met naalden op zenuwknooppunten (meridianen of energiebanen)
o Er komt een NT vrij en gaat signaal geven
1
, - Kraken
o Osteopathie: manipulatie skelet in de gewrichten
▪ Erkenning als osteopathie op spieren en zenuwstelsel als
eerstelijnsbehandeling
▪ Mogen geen medisch voorschrift uitschrijven
▪ Behandeling soms voor klein deel terugbetaald
▪ Universitaire opleiding (master in de osteopathie) of voortgezette opleiding
o Chiropraxie: handgrepen aan wervelkolom (spinale ganglia) om volledige
gezondheidstoestand te verbeteren
▪ Erkenning als eerstelijnsbehandeling vnl nek- en rugklachten
▪ Werkgroep erkenning osteopathie: uitvoering Wet-Colla ivm niet-
conventionele behandelingswijzen; homeopathie, acupunctuur, chiropraxie
en osteopathie
- Aromatherapie
o Geneeswijze op basis van aroma’s
HERKOMST VAN GM
- Plantaardige stoffen: taxon
- Dierlijke grondstoffen: insuline
- GM afkomstig van de schimmelwereld: penicilline
- GM afkomstig van de bacteriënwereld: botox, enterol (gist)
- Synthetische grondstoffen
o Volledig synthetisch → paracetamol
o Half synthetisch → codeïne in hoestsiroop <-> morfine
▪ Codeïne is de minst zware pijnstillers in de categorie van de zwaarste
pijnstillers. Codeïne is ook minder verslavend.
DEFINITIE FARMACOLOGIE OF GENEESMIDDELENLEER
- Omvat hele geschiedenis ivm GM
- Dit omvat dus:
o Farmacognoisie: studie van plantaardige en dierlijke GM
o Farmacodynamie: studie van de inwerking van GM op levende wezens
o Farmacokinetiek: studie van snelheid van GM verwerking door lichaam
o Farmacografie: het voorschrijven van GM
o Farmacie of artsenijbereidkunde: bereiding van GM
o Farmacotherapie: behandelen van ziekten mbv GM
ONTWIKKELEN VAN FARMACA
- Dierenexperimenten (eerst)
o Toxiciteit
o Werkingsmechanisme
o Farmacokinetische aspecten (ADME)
- Humaan farmalogisch onderzoek (na experiment)
o Fase 1: lage dosis aan gezonde vrijwilligers
2
, o Fase 2: therapeutische werkzaamheid in vergelijking met placebo
o Fase 3: grote schaal – statistische analyse
o Fase 4: opvolgen nevenwerkingen
SOORTEN FORLUMERINGEN
- Vaste formuleringen
o Tabletten
o Gelules
o Suppositoria
- Halfvaste formuleringen
o Zalven = vettig, niet waterig
o Crèmes = niet vettig, wel waterig
o Gels = vettig en waterig
- Vloeibare formuleringen
o Oplossingen
o Siropen
o Emulsies = vloeistof in een vloeistof
o Suspensies = vaste deeltjes die kunnen uitzakken na verloop van tijd in een vloeibare
fase
HET GM-VOORSCHRIFT
Vanaf juni 2019: elektronisch voorschrift!! Bewijs van elektronisch voorschrift wordt meegegeven.
WAT MOET DE PATIËNT DOEN?
Betaalt slechts het remgeld op de afgeleverde producten indien aan alle voorwaarden is voldaan =
derdebetalersregeling.
FARMACEUTISCHE SPECIALITEIT
- Specialiteit
o Vb: VOLTAREN® 75mg 60co PP 13,86 euro
- Generiek
o Vb: DICLOFENAC® EG 75 mg 60co PP 10,97 euro
- Kopie
o DICLOFENAC® TEVA 75mg 60co PP 10,94 euro
- VOS: voorschrift op stofnaam scheikundige naam verplicht op voorschrift
3
, 2: BEGRIPPEN IVM FARMACOKINETIEK EN -DYNAMIE
INLEIDING
- GM → bepaalde weg + aantal “hindernissen” → inwerking
- TIJD nodig, dus NIET dadelijk effect
- Welke weg? Welke hindernissen? Afhankelijk van het GM en de individuele verschillen
KINETIEK VS DYNAMIE
Dispositie en kinetiek
- hoe, hoeveel en hoe snel gaat een GM vanuit de buitenwereld naar de plaats van werking
- Wat doet ons lichaam met een farmacon?
- De weg die een GM aflegt vanaf het ogenblik van inname tot en met de uitscheiding
Dynamie (GGR)
- Groepen GM met de werking, de bijwerkingen en de interacties
- Wat doet een farmacon met ons lichaam?
- De wisselwerking tussen het lichaam en het GM
Farmacokinetiek (ADME)
Absorptie/Resorptie = opname in bloed
Distributie = verdeling in het bloed en vanuit het bloed naar organen/weefsels/cellen, een tijdje later
komt het terug in het bloed
Klaring:
- Biotransformatie/metabolisatie = GM wordt omgezet tot iets anders in het lichaam door de
lever
- Excretie = GM wordt via de nieren, gal of zweet of traanvocht uitgescheiden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fbt2018. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,49. Je zit daarna nergens aan vast.
