1. Geef (minstens) 5 verwikkelingen van wondheling (oorzaak, klinisch voorkomen en aanpak)
Hypertrofisch litteken
- Brede wal, rood jeuken en warm, binnen de oorspronkelijke wonde
- Meer bij vrouwen
- Oorzaak: eventueel door tractie op de wonde
Keloied
- Tumorachtige woekering buiten de oorspronkelijke wonde
- Incidentie beïnvloed door
o Ras → meer bij zwarten
o Leeftijd → kinderen
o Plaats → hals, deltoideus
o Huidplooien → tegen lijnen van Langer
- Oorzaak: stoornis in metabolisme van collageen, door tractie op wonde?
- Aanpak
o Huidlijnen respecteren
o Preventieve drukkleding op risicoplaatsen
o Creme of gel (Cicacplast®)
o Inspuitingen met corticoïd preparaat
o Excisie litteken → grote kans op recidief, zeker bij tractie weefsels
Atone wonde
- Niet of slecht helende wonde door slechte algemene toestand of lokale wondstoornis
o Ulcus neuroparalyticum na verlamming, sectie zenuw
o Malum performans pedis (verzwering hiel)
o Stralingsulcera
o Pseudoarthrose als onderliggende factor → niet genezende botfractuur
o Decubitus
Wonddehiscentie
- Wondloslating wanneer de suturen de wondranden niet kunnen bijeenhouden tot voldoende
heling
- Oorzaak
o Vaak infectie en te grote tractie
o Absorbeerbaar sutuurmateriaal met vroegtijdige afbraak
o Slechte suturen
o Slechte knooptechniek
Kutiswonde
1
, - Subepidermaal opengaan van wonde na verwijderen van totale naald
- Te voorkomen door aanleggen van dubbele laag (dermis en epidermis)
Wondbreuk of incisionele hernia
- Partiele interne ruptuur van wondlagen
- Leidt tot uitpuilen van reponeerbaar weefsel
- Al dan niet bedekt met huid → eventratie vs evisceratie
Wondinfectie
- Incidentie 2-5% afhankelijk van type ingreep
- Oorzaak: gebruik van niet steriel materiaal, weefseltrauma, natuurlijke of polyfilament
sutuurmateriaal
Steek of naadabces
- Klein abces met etter op percutane draad
- Minder bij monofilamenten
Sutuurgranuloma
- Laaggradige infectie als reactie op een draad
- Minder bij monofilament
Sinus
- Holtevorming in de sutuur gevuld met bruinachtig slijmerig granulatieweefsel
- Als reactie op achtergebleven niet-resorbeerbaar sutuurmateriaal
Vergroeiingen of briden
- Vergroeiingen in sereuze holten ten gevolge van vroegere operatie, infectie, trauma, vreemd
voorwerp, pleurodese
- In de buik kan dit aanleiding geven tot subobstructie of strangulatie van darmen met necrose en
perforatie
Gestoorde wondheling kan zich voordoen in alle weefsels
- Huid
o Hypertrofisch litteken, keloid, contractuur
- Weke delen
o Verstijving van spieren, pezen en gewrichtskapsel
- Holle organen
o Stenose van darm, luchtweg, bloedvat
- Beenderen
o Hypertrofische callus of pseudarthrose
- Parenchym
o Langdurige lekkage → lever: gallek; long: luchtlek; nier: urinelek
2
,2. Leg de 3 verschillende vormen van wondheling uit (niet stadia), met hun klinische indicaties,
verloop en hoe dit je dit kan versnellen
Heling per primam intentionem
- Hierbij zal de heling verlopen met minimale ontstekingsreactie en littekenvorming
- Door goede appositie van de wondranden
- Zonder aanwezigheid van vreemd materiaal, necorse of bijbesmetting
- Type voorbeeld: snijwonde of chirurgische incisie
- Appositie van de wondranden kan geholpen worden door hechtingsmateriaal
Heling per secundam intentionem
- Spontaan verlopende wondheling van openstaande wonde in 3 fasen
o Inflammatie
Trekt WBC aan
Zorgt voor biologische reiniging
o Granulatie
Groei capillairen met endotheel en fibroblasten
o Epithelialisatie
Bedekking van huid/slijmvlies door groei vanuit de randen
- Wondoppervlakte zal geleidelijk verkleinen door optreden van wondretractie
- Heling is minder ideaal aangezien er meer littekenweefsel gevormd wordt door proliferatie van
bindweefsel
o Maar kan soms niet vermeden worden → bv bij infectie van wonde
Heling per tertiam intentionem
- Intermediaire vorm van wondheling
- Eenmaal gezond granulatieweefsel is ontstaan, kunnen de wondranden geapproximeerd worden
via een uitgestelde wondheling
o Secundaire sutuur
- Overtollig granulatieweefsel kan worden weggesneden of weggekrabd met curette
- Laattijdige sutuur zal spontane heling per secundam intentionem van lange en diepe wonden
versnellen
- Kan ook nuttig zijn 10-20 dagen nadat een primaire sutuur is opengevallen door bv infectie
Wondheling kan beïnvloed worden door volgende factoren
- Bevorderende factoren
o Lokale warmte
3
, Hyperemie met vasodilatatie, diapedese WBC
o Lokale rust → immobilisatie
o Wondhechting en lokaal verband
o Anabole hormonen, proteïnerijke voeding, calorieën, verbeteren algemene toestand
- Verstorende factoren
o Infectie en trombose
o Weefselnecrose
o Vreemde lichamen → glas, metaal, hout, niet resorbeerbaar hechtingsmateriaal
o Oedeem
o Opstapeling van vocht en bloed in achtergebleven holtes → drainage!
o Te grote wondspanning met verminderde circulatie
o Algemene gezondheidsfactoren
Atherosclerose
Cachexie
Bloedziekten
Metabole ziekten
Bindweefselziekten
Ontstekingsremmers
Vitamine en mineralen tekort
3. Geef 5 soorten speciale infecties die heelkunde nodig hebben en geef hun ontstaan, klinische
tekens en behandeling
Empyeem
- Etterophoping in voorafbestaande holte zoals borstkas en buikholte
o Pleuraal empyeem → bv na doorgemaakte pleuro-pneumonie
o Peritoneaal empyeem → bv bij uitgebreide appendicitis
o Galblaasempyeem → na cholecystitis kan dit
- Ontwikkeling verloopt vaak in 3 stadia
o Exsudatief stadium
Ophoping van vocht met kenmerken van exsudaat
o Fibrineus stadium
Vorming fibrine en etter
o Georganiseerd stadium
Met vorming van een fibrotisch litteken rond de organen die de normale functie
kan belemmeren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper angvb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.