1. Inleiding
Waarom leren we op schooltaal?
a) Om allerlei situatie in de wereld beter te kunnen aanpakken (= communiceren)
= cultuurgebonden ontwikkeling (de ander)
b) Om eigen gedachten, gevoelens en ervaringen te kunnen verwoorden
(=conceptualiseren)
= persoonsgebonden ontwikkeling (ik)
2. Een chronologische kijk op taalverwerving
Het is noodzakelijk dar een leraar weet hoe een ‘normale’ taalontwikkeling verloopt:
- Om de taalontwikkeling van kleuters te kunnen opvolgen
- Om problemen te herkennen
- Om de taalontwikkeling te kunnen stimuleren
Het is gebaseerd op gemiddelden: tempoverschillen
- Aanleg
- Taalaanbod
- Karakter
Babybrein (gehaktbroodje):
- Een gehaktbroodje stelt de grootte van de hersens van een baby voor.
- Hersencelletjes van een baby wegen +- 350 gram.
- De hersencellen moeten verbinden met elkaar dus er ontstaan takjes en pootjes die
ze verbinden.
- De takjes beginnen zich te vormendoor interactie hierdoor worden de cellen
geprikkeld.
Praten tegen de baby
Strelen
Kijken
- Prikkels die heel vaak terug komen zorgen voor dikkere takjes.
- Sommigen hebben een groot gehaktbrood omdat ze veel interactie hebben gekregen
- Baby’s zijn afhankelijk van hun ouders
Taal
Emotie
Lichamelijk
Hebben ze allemaal nodig om te overleven
, Kleuterjuffen zijn ook heel erg belangrijk voor kleuters. Als kleuterjuf moet je
als zoveel prikkels geven zodat hun hersentjes groeien
- Kinderen die geen taal hebben gekregen tussen hun 0-6 jaar = wolfskinderen
(Ze kunnen enkel nog klanken nabootsen)
De taalgevoelige fase (van 0-6 jaar)
2.1.De prelinguale fase (van 0 jaar tot ongeveer 1 jaar)
Dit zijn betekenisloze klanken
Spreken: klanken produceren
Luisteren: klanken onderscheiden
Taalontwikkeling = hersenproces
Bestaat uit de verzorgstaal
Begint al van voor de geboorte
Het kind kan klanken en geluiden van elkaar onderscheiden & experimenteren met
klanken
Het vermogen luisteren is ook al van voor de geboorte aanwezig
Baby’s spreken met lichaamstaal (kijken, bewegen, voelen, luisteren)
Één eigen tweelingen imiteren niet enkel elkaar maar ook volwassenen. Hierdoor hebben
sommige een geheime taak
Child directed speech (CDS)
- Taal van volwassene in een 1-1 interactie met het kind
- Anders dan gewone taal
- Taal van volwassen speech in een 1-1 interactie met het kind
- Verandert mee met (en loopt voor op) de taalontwikkeling van het kind
Betekenis geven aan klanken
Dingen benoemen
Vagen stellen
Vocaal spel:
- Niet gebonden aan 1 taal
- Experimenteren met klanken en geluiden die niet of nauwelijks in onze taal komen
Repetitief brabbelen:
- Steeds herhalen van dezelfde combinaties
Gevarieerd brabbelen:
- Afwisselen van verschillende klankcombinaties
2.2.De vroeglinguale fase (van 1 jaar tot 2 jaar en 6 maanden)
De fonologische ontwikkeling gaat verder
2 andere pijlers:
- Semantiek: stap van brabbelen naar betekenisvol taalgebruik
- Syntaxis: peuter evolueert van losse woorden tot combinaties van woorden of
meerwoordzinnen
Labelen:
- Ze koppelen woorden dus aan concrete dingen uit de omgeving. Kinderen in deze
fase vinden het heel leuk om prentjes te bekijken en voorwerpen of dieren te
benoemen.
- Aanwijsboekjes zijn hiervoor geschikt
Categoriseren:
- Ze leren spontaan dat een woord niet alleen verwijst naar één specifiek object, maar
naar een ruimer object.
- Het kind kan woorden ook in andere contexten gaan gebruiken
, Overextensie:
- Het gebeurd soms dat kleuters eend zeggen tegen alle vogels of bal tegen alles wat
rond is. Ze gebruiken het woord dus verkeerd.
Child directed speech (CDS)
- Verandert mee met de taalontwikkeling van het kind
Benoemen wat het kind doet
Vragen stellen
Eenvoudige, korte zinnen gebruiken en losse woorden aanvullen tot zinnen
Herhalen , corrigeren en uitbreiden
Eigennamen gebruiken i.p.v. verwijswoorden
Syntactische ontwikkeling
- Peuter evolueert van losse woorden tot combinaties van woorden of
meerwoordzinnen
- Éénwoordfase (+- van 1j – 18 maanden)
Losse zelfstandig naamwoorden en verwerkwoorden
Context en intonatie nog nodig om te begrijpen
Veel vervorming: reduplicatie, klanknabootsing, klanken vervangen/weglaten
- Tweewoordfase (+- tussen 18 & 24 maanden)
Combinatie van 2 woorden
Minder vervorming
Veel vragen
- Meerwoordfase
Zinnen tot 5 woorden
Werkwoorden niet vervoegde
Bijvoorbeeld:
Mama: Wat wil Anna eten?
Anna: Ja
Mama: Een banaan of een appel
Anna: Naan
Mama: Een banaan. Mama zal de banaan in stukjes doen
2.3.De differentiatiefase (van 2 jaar en 6 maanden tot 5 jaar)
Morfologische ontwikkeling
- Werkwoorden regelmatig vervoegen
- Naamwoorden verbuigen
- Meer woordsoorten, zoals verwijswoorden
Bv: gezwemd, koeitjes, zakdoeks
Betekenisrelaties:
- Tussen woorden en woorden los van concrete ervaring om de betekenis van nieuwe
ervaringen te omschrijven
- Een kind die in deze fase vraagt “Wat is dit?” vraagt niet meer naar één woord, maar
na de betekenis die erachter steekt
Syntactische ontwikkeling
- Langere zinnen met onderwerp en vervoegd
Vraagzinnen met vragende voornaamwoorden
Samengestelde zinnen met ‘en’
Samengestelde zinnen met andere voegwoorden, zoals ‘want’ of ‘omdat’
Semantische en lexicale ontwikkeling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper staceyhuysentruyt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.