Samenvatting
Samenvatting De CLercq VRH 3B
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting van 56 pagina's voor het vak Verpleegkundig Redeneren En Handelen 3b aan de HoGent (De CLercq VRH 3B)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING VPKRH DAVID DE CLERCQVPK AANDACHTSPUNTEN BIJ HET GEBRUIK VAN
PSYCHOFARMACA
ACUTE SITUATIE VERSUS MEDICATIE
In praktijk zien we de vpk een rol spelen op vlak van medicatiewijzigingen o.a. in volgende
situaties:
o Acute opwindingstoestand door psychose, manie, delier
o Het optreden van katatonie
o Het optreden van bijwerkingen van medicatie, intoxicatie of onthouding van
middelen
KATATONIE
Prevalentie 10 % vd pt in psychiatrie
Diagnostiek
o Katatonie = syndroom gekenmerkt door motorische symptomen, inactief gedrag
‘terugtrekgedrag’, opwinding en bizar (zich herhalend) gedrag
o Kan optreden bij psychiatrische en lichamelijke ziekten
o Wordt ondergediagnosticeerd en onderbehandeld
Oorzaak katatonie
o Kan versch oorzaken hebben
o Blootstelling aan sommige toxische stoffen en gebruik van bepaalde medicijnen
o Treedt vaakst op bij depressie
o Kan ook ontstaan bij andere psychische aandoeningen, zoals autisme, bipolaire
stoornis, PTSS
o Ook bij neurologische- en stofwisselingsziekten
Symptomen
o Verschillende vormen katatonie
Hypoactief of stuporeus
Motorische verschijnselen en terugtrekgedrag
Hyperactief
Opwinding en bizar gedrag
Mengvormen
o 4 groepen symptomen bij katatonie
1. Motorische verschijnselen
Onbeweeglijkheid, rigiditeit, katalepsie (verstijving hele lichaam) en
flexibilitas cerea (wasachtige buigzaamheid = ledematen blijven id stand
staand waarin iemand anders deze gebogen heeft
, 2. Terugtrekgedrag
Inactiviteit, mutisme (niet praten), negativisme (weigeren van
opdrachten, staren
3. Opwinding
Overmatige motorische activiteit, impulsiviteit, ongerichte agressie,
autonome instabiliteit (= verstoorde lichaamsfuncties zoals temp,
hartslag en AH)
4. Bizar, zich herhalend gedrag
Echolalie/echopraxie (napraten of nadoen), grimasseren (vreemde
gelaatsuitdrukkingen), stereotiep gedrag, overdreven mee- of
tegenwerken
Behandeling katatonie
o Hoge dosissen benzodiazepines
o Na paar dagen geen effect elektroconvulsietherapie (ect)
o Stuporeuze pt: zelfverzorging niet meer vanzelfsprekend dreigend gevaar van
deydratatie, ondervoeding, zelfverwaarlozing en contracturen door lang in een
vreemde houding te staan
Vpk zorg:
Herstel vochtbalans en voeding
Huidverzorging
Voorkomen contracturen
Wil pt niet eten of drinken? half uur voor eten parenteraal lorazepam (1-2
mg) geven
BIJWERKINGEN ANTIPSYCHOTICA
EXTRAPIRAMIDALE SYNDROMEN (EPS)
Diagnostiek
o EPS kunnen geïnduceerd worden door gebruik van antipsychotica blokkeren van
dopaminereceptoren
o Verschijnselen: zowel in begin behandeling als in de loop daarvan optreden
o Risicomomenten: opstart van AP of bij dosisverhoging
o Jonge mannen en Aziaten: verhoogd risico
Symptomen
o Onnatuurlijke aandoende bewegingen zoals spiertrekkingen in het gezicht (bv
rollende ogen), extreem = acute dystonie
o Krampachtige strekking van het lichaam
o Spierstijfheid
o Moeizaam op gang komen na stilstaan of stilzitten
o Juist niet in staat zijn om langdurig stil te staan of te zitten
, o Trillende vingers en handen
o Maskerachtige uitdrukking van het gezicht
Behandeling
o Anticholinerg middel toedienen of AP stopzetten
o Stoppen van medicatie symptomen verdwijnen meestal vanzelf
o NOOT: symptomen EPS w soms verkeerdelijk toegeschreven aan het ziektebeeld (bv
schizofrenie)
Tardieve dyskinesie
Bij langdurig gebruik kan EPS hierin overgaan
Soms niet meer terug te draaien
Symptomen:
o Onwillekeurige bewegingen gelaat, mond, hals, romp of ledematen
Acute dystonie
Symptoom van EPS (extreem)
Diagnostiek acute dystonie
o Bijwerking van AP medicatie
o Altijd ontstaat aandoening enkele dagen na beginnen met dopamineblokkerend
middel, na aanzienlijk verhogen vd dosis, na injectie AP of na verlagen van medicatie
die extrapiramidale nevenwerkingen bestrijdt
o Kan in alle spiergroepen optreden, vnml ih hoofdhalsgebied
o Versch vormen dystonie
Abnormale houdingen van hoofd, nek, romp of ledematen
Spasmen van de kaakspieren
Grimasseren
Slikmoeilijkheden
Slecht gearticuleerd spreken door dikke of uitpuilende tong
o Dystonie verergert bij activering van een of meer spiergroepen, bv tijdens lopen
o = zeer beangstigende, soms pijnlijke ervaring
o Als het optreedt bij behandeling vd eerste psychose kans op slechte
therapietrouw
o Risico op acute dystonie hangt sterk af van eventueel aanwezige risicofactoren:
Lage leeftijd
Mannelijk geslacht
Cocaïnegebruik
Voorgeschiedenis van acute dystonie
Behandeling acute dystonie
o Meteen AP stopzetten
, o Parenterale toediening anticholinergica of antihistaminica werkt binnen 20 min
Behandeling anticholinergica moet na verdwijnen dystonie nog 24 tot 48 uur
w gecontinueerd om recidief te voorkomen
Profylaxe
o Toevoegen van een anticholinergicum aan het antipsychoticum
o Nadeel profylaxe: anticholinerge bijwerkingen droge mond, obstipatie, wazig zien
en soms geheugenstoornissen
Maligne antipsychoticasyndroom (MAS)
Vroeger neurolepticasyndroom (MNS) genoemd
Epidemiologie
o Zeldzame levensbedreigende bijwerking van gebruik van alle AP
o Ontstaat meestal binnen 1ste maand na starten AP
o Kan ook ontstaan na langdurig gebruik, inspuitingen of wnr dosering AP snel w
opgehoogd
o Risicofactoren: uitputting en dehydratatie, beschadigingen CZS (bv epilepsie, trauma,
alcoholisme)
o Meest bij jonge mannen
Diagnostiek en klinische symptomen
o Diagnostische criteria/ 3 karakteristieke kenmerken MAS
Hyperthermie (> 38 graden)
Spierrigiditeit
Verhoogde spiegels van creatinekinase (CK > 1000 U/I)
o Bijkomende symptomen
Wisselende RR
Snelle, opp AH
BWZ verandering en globale verwardheid
Verhoogde transpiratie
Versnelde hartslag
Tremoren
Leukocytose
Verstoorde leverftie
Verstoorde plasftie
als de 3 karakteristieke symptomen of 2 karakteristieke en 4 bijkomende
symptomen aanwezig zijn wss sprake van MAS
Behandeling
o Snelle herkenning
o Onmiddellijk stoppen AP
o Arts verwittigen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkedebleye1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen