100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Volledige samenvatting OMI €9,99   In winkelwagen

Samenvatting

Volledige samenvatting OMI

 5 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting van het volledige vak: powerpoint, cursus en notities + voorbeelden.

Voorbeeld 4 van de 87  pagina's

  • 6 december 2021
  • 87
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (116)
avatar-seller
brittverheyden
Semester 1


Orthopedagogische methoden en
interventies
PSYCHODYNAMISCH ONTWIKKELINGSMODEL VAN DÖSEN

1. Inleiding

Anton Dösen  kinderpsychiater en hoogleraar

Jaren ’70: Hij stelde vast dat mensen met een verstandelijke beperking
kans hebben tot het ontwikkelen van gedrags- en psychiatrische
problemen.
 Klassieke diagnostische instrumenten schieten daarbij tekort (bv
DSM).
 Ontstaan ontwikkelingsdynamische en integratieve benadering van
Dösen

2. Uitgangsprincipes
2.1. Integratieve benadering

 Multidisciplinaire aanpak: Hij gebruikt info vanuit neurologie,
biologie, …
 Zicht krijgen op 4 dimensies van de persoon
- Biologische dimensie
- Sociale dimensie
- Ontwikkelingsdimensie
- Psychologische dimensie
 Verandering in 1 dimensie kan veranderingen veroorzaken in de
andere dimensies (kettingreactie)

Doelgroepoverschrijdend
• Universeel erkend
• Vroeger enkel voor kinderen met een verstandelijke beperking, nu
voor iedereen.
• Steeds meer toegepast bij kwetsbaren doelgroepen:
– In psychiatrische instellingen
– In de jeugdzorg
– In scholen
– Bij ouderen

2.2. Ontwikkelingsdynamisch model

= Zicht op het ontwikkelingsaspect wordt belangrijk gezien voor het
stellen van een diagnose.



1

,Semester 1

 Ontwikkeling duurt levenslang, maar vroege ontwikkeling is het
belangrijkst!
 Schaal Emotionele Ontwikkeling (SEO) = Om schatting te maken van
emotionele problemen bij mensen met een verstandelijke beperking.



2.3. Sociaal emotionele ontwikkeling en sensitieve responsiviteit

Sensitieve responsiviteit = Gevoelig zijn (sensitief) voor de signalen
van het kind, door goed te kijken naar het kind en te begrijpen wat die
bedoeld. Belangrijk om adequaat te reageren (responsief) en in te werken
op de signalen van het kind.

 ‘Antennes’ op het hoofd van zorgfiguur
 Op termijn: gevoel van veiligheid en ontwikkeling basisvertrouwen

Kinderen met een beperking
 Moeilijke afleesbaarheid
 Moeilijk voor ouders om signalen te interpreteren
 Ouders in eerste levensmaanden onder grote druk
 Ouders gaan door ‘rouwproces’

2.4. Ontstaan van geestelijke gezondheidsproblemen

Wanneer er discrepantie bestaat tussen socio-emotionele ontwikkeling en
de cognitieve ontwikkeling.  Vooral sociaal emotionele ontwikkeling gaat
stagneren




Dynamisch gegeven: Er kan harmonie zijn tussen het sociaal emotioneel
en cognitief functioneren. Maar door gebeurtenissen een
terugval/regressie naar lager ontwikkelingsniveau.
 Terugval van korte duur = geen geestelijke gezondheidsproblemen
 Daar weer terugval zich niet meer herstelt = ontstaan psychiatrische
problemen

3. Fases van emotionele ontwikkeling
3.1. Fases van emotionele ontwikkeling


2

,Semester 1

In het model wordt ervan uitgegaan dat de emotionele ontwikkeling een
fasisch verloop heeft.
 Het ‘fasische verloop’ krijgt kritiek omwille van de simplificatie van
toch wel heel complexe materie.
MAAR…
- Maakt de complexe theorie overzichtelijker
- Stadia onderscheiden zich van elkaar door verschillende
fysiologische en psychosociale kenmerken

Kinderen met een verstandelijke
beperking
 Volgens Dösen dezelfde fasen in de
persoonlijkheidsontwikkeling als
normale kinderen.
 Verwerking en inprenting verloopt
anders
 Niveau: afhankelijk van biologische
en omgevingsfactoren




3.2. Persoonlijkheidsontwikkeling en persoonlijkheidsstructuren

Ontwikkelingsprocessen tezamen leiden tot organisatie van informatie in
een coherent psychosociaal systeem 
‘persoonlijkheid’


In iedere fase ontstaat een
persoonlijkheidslaag of fasespecifieke
persoonlijkheidsstructuur (PS)

 PS zorgt voor nieuwe aanpassing
aan omgeving op hoger niveau
= adaptatie
 HV stelt ondersteuning af op best
ontwikkelde fase

Iedere PS gekenmerkt door karakteristiek gedrag met
‘gedragstrekken’ = adaptief gedrag




In ongunstige situaties zijn er de trekken van het maladaptief
gedrag


3

, Semester 1



 De trekken van het maladaptief gedrag zijn niet kwalitatief, maar
kwantitatief anders dan de trekken van het adaptief gedrag: door de
hoge intensiteit van de maladaptieve trekken kan de persoon zich
niet aanpassen aan de omstandigheden en kan hij zich niet verder
adequaat psychosociaal ontwikkelen




4. Emotionele ontwikkelingsfasen
4.1. Adaptatiefase (0 - 6 maand)

Homeostase <-> disregulatie

– Fysiologische aanpassing
– Sensorische integratie via zintuigen
– Ontdekken van structuren van ruimte, tijd en personen
– Bereiken van ‘homeostase’ = het in evenwicht van alle
functies van het lichaam
– Disregulatie: lichamelijke ontregeling
– Innerlijk spanningsniveau snel ontregeld
– Hypo- of hyperarousal

Volgens Dösen: diep verstandelijke beperking (IQ <20)

A. Begeleidingstips

• Samen ZIJN
• Beschikbaarheid: wat ze niet zelf kunnen of psychisch niet
aankunnen wordt overgenomen door de begeleider.
• Nabijheid en responsiviteit
• Ingaan op de primaire behoeften (psychofysiologisch evenwicht)
• Bieden van veiligheid

 Individueel per cliënt kijken wat men nodig heeft om tot een
minimaal evenwicht te komen. Het tempo van de cliënt wordt
gevolgd.

Typisch in deze fase
- ‘Hangen’ aan de begeleiding
- Niet in staat zichzelf te kalmeren

B. Structuur en grenzen

• Voorspelbaarheid, regelmaat, herkenbaarheid en duidelijkheid

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittverheyden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,99
  • (0)
  Kopen