Zorg voor vrouw met pijn
Definitie
- Analgesie = toestand van gedeeltelijke of gehele afwezigheid van pijn
- Anesthesie = afwezigheid van gevoel, gevoelloosheid, verdoving
- Epidurale analgesie = afwezigheid van pijn/gevoel door inbrengen van anestheticum in epidurale ruimte
- Spinale anesthesie = afwezigheid van pijn/gevoel door inbrengen van anestheticuù in subarachnoïdale ruimte
rond ruggenmerg
Inhalatie analgesie
- Wordt in België niet meer echt gebruikt
- Voordelen:
o Onmiddellijk effect na paar AH
o Effect verdwijnt snel na stoppen
o Verhoogde zelfcontrole
o Geen nadelig effect op apgar of neurologisch
o Geen aanwezigheid arts, relatief goedkoop
- Nadelen:
o Duizeligheid, misselijkheid en braken
o Matig zwak pijnstillend
o Moeilijke afstemming met cties
- Randvoorwaarden:
o Zorgverlener continue aanwezig
o Monitoring AH, kleur, bewustzijn paturiënte
o Harttonen foetus om de 15min checken
o Niet toedienen tijdens persen
o 5 min voor actief persen STOP + 5min extra zuurstof
Epidurale anesthesie
- Voorwaarden
o Voorafgaand verloskundig onderzoek
o Toelating gynaecoloog
o Geen contra indicaties
o Moet in ZH en door anesthesist
o Voldoende bloedplaatjes
- Indicaties
o Slecht vorderende, pijnlijke arbeid, uitputting
o Inductie
o Angstige zorgvrager
o Risico patiënten: bv hypertensie, meerling, stuitligging, MIU
o Sectio
o Falen van andere methoden
- Contra-indicaties
o Infecties of lokale huidaandoening
o Bloedstollings stoornissen:
Anticoagulantia 12 u voordien stoppen
o Niet gecorrigeerde hypovolemie en hypotensie
o Allergie voor lokale anesthesie
o Neurologische aandoening bv MS
o Vroegere operaties aan ruggenmerg of misvormingen
o (vroegere operaties aan uterus, bv sectio)
o Onwil van de zorgvrager
o Ondeskundig personeel
- Voordelen
o Meestal pijnloze ontsluiting en uitdrijving
o Verbeterde placenta circulatie
o Relatief veilige pijnverdoving
o Geen stijging rugklachten op korte of lange termijn t.o.v. de controle groep
o Geen lagere Apgar score t.o.v. controle groep
o Relatief korte inwerkingstijd (CSE 5’ en EDA 20’)
1
, o Minder neonatale acidose t.o.v. controle groep
o Minder nood aan extra pijnstilling
o Lange duur pijnstilling (initieel 120 min tot 3-4u)
o Zelfcontrole door PCEA pomp
- Nadelen
o Passieve vrouw, beperkte mobiliteit, meer bij EDA dan bij CSE
o Moeilijker onderscheid in verschillende fase van ontsluitingstijdperk
o Continu foetale monitoring nodig
o Urine retentie : verblijfsonde plaatsen
o Eventueel verminderde contracties en nood tot bijstimulering, langere uitdrijvingsfase (16’)
o Meer risico op vaginale kunstverlossing (niet op sectio)
o Meer risico op temperatuur stijging
o BV opgang komen en volhouden is volgens ene studie niet weerhouden terwijl andere studie dit wel
rapporteert, dus nog in dubio
o Hypotensie bij parturiënt
- Preventie verwikkelingen
o Preloading om hypovolemie en hypotensie te voorkomen
o Regelmatige controle van de BD
o Continu CTG
o Ervaren anesthesist
o Vrvr met kennis en kunde
o Prenatale voorbereiding
o Contracties moeten aanwezig zijn
- Techniek
o epidurale anesthesie: verdovende medicatie ingespoten in de epidurale ruimte buitenzijde van het
harde ruggenmergvlies (dura mater).
o spinale anesthesie: anestheticum in de lumbaalzak(subarachnoïdale ruimte) tussen de 4e en 5e
lendewervel ingespoten.
o CSE: combinatie
spinaal anestheticum ingespoten
epidurale katheter opgeschoven om, op de nodige momenten, extra medicatie bij te geven.
Meest gebruikte methode in de verloskunde
- Verwikkelingen
o T.g.v. techniek:
Dural tap:
Platte bedrust
Evt. bloodpatch bij aanhoudende hoofdpijn
Aanprikken bloedvat
Totale rachi verdoving = total spinal blok
Eenzijdige verdoving
Afbreken van katheter
Knik in de katheter
Infectie
o T.g.v. producten:
Anafylactische shock:
Dyspnoe, hypotensie, brady foetus, tachy moeder
Arts roepen en op medisch voorschrift handelen
Hypotensie:
Bleek, draaierig, duizelig, geeuwen, zweten
LI zij, infuus open, ctg, bd, desnoods arts verw. en GM bv Ephidrine toedienen
Te hoge dosis:
Duizelig, plaatselijke verdoving mond en vingers, verward, convulsies
Arts verwittigen en CPR
Jeuk
Trillen
Geen spontane mictie (sondage)
Rugpijn (warmte, houding afwisselen)
- Aandachtspunten
2