Biologie thema 5: evolutie van soorten
1. Het begrip soort
a. Wat is een soort?
Biologische soort
-> groep individuelen die morfologisch sterk op elkaar gelijken
-> kunnen zich onderling voortplanten met vruchtbare nakomelingen
-> zijn reproductief geïsoleerd van andere soorten
(er is een voortplantingsbarrière tussen 2 verschillende soorten,
waardoor tussen 2 verschillende soorten geen uitwisseling van
genen kan gebeuren)
Niet makkelijk te definiëren, maar door recente vorderingen is er een
grote hoeveelheid nieuwe kennis beschikbaar gekomen
VB. ze zijn erachter gekomen dat de Afrikaanse olifant niet 1 soort is
maar 2 soorten met grote genetische verschillen
b. Geografische ondersoorten
Geografische ondersoort
-> wanneer een populatie van een soort geografisch gescheiden is van
de rest en er ook duidelijk van te onderscheiden is
c. Rassen
Binnen elke soort is er een groet variatie aan eigenschappen
-> populatie die een beetje afwijkt van andere populaties binnen de
soort
= Ras
2. Evolutietheorie van Jean-Baptiste de Lamarck (lamarckisme)
o Evolutie wordt gestuurd door het ‘innerlijk sterven’ van organismen
o Theorie bestaat uit 2 elementen:
Principe van gebruik en onbruik van lichaamsdelen
Lichaamsdelen die sterk gebruikt worden, worden gaandeweg groter
en sterker
BV. Een houthakker die jarenlang met zijn bijl zwaait zal sterke biceps
ontwikkelen
Lichaamsdeel dat nauwelijks gebruikt wordt zal zwakker worden
BV. Ruimtevaarders die een tijd in de ruimte verblijven, verliezen
botweefsel en spiermassa omdat ze door gewichtloosheid nauwelijks
aan fysieke inspanning doen
, Idee dat verworven eigenschappen erfelijk zijn
De houthakker geeft zijn gespierde biceps door aan zijn kinderen
& de kinderen van een pas teruggekeerde ruimtevaarder zullen
enigszins slapjes op de wereld komen
Klassiek voorbeeld = de giraf
-> stammen af van een dier met kortere
hals die hun nek steeds meer moesten
uitstrekken om aan voedsel te komen
Door levenslang hun nek te rekken, was
die langer geworden en hadden de
jongen van de ‘halsrekkers’ ook een
langere hals gekregen
-> de verandering die een modificatie
was, zou dus erfelijk zijn
Zijn theorie was niet bevredigend
-> gaf geen verklaring voor het mechanisme
achter de evolutie
-> baseerde zich op veronderstellingen, die
onjuist bleken te zijn
3. Evolutie volgens Charles Darwin
a. Darwins reis met de Beagle
Als 22-jarig werd Darwin uitgenodigd om als natuuronderzoeker een
wereldreis te maken
-> te danken aan zijn groeiende reputatie als planten- en dierenkenner
Voornaamste taak
-> kustlijnen van Zuid-Amerika in kaart brengen
Terwijl de cartografen hun werk deden, ging Darwin de lokale fauna
en flora bestuderen
, b. De darwinvinken van de Galapagoseilanden
Hij deed hier de belangrijkste verkenningen
Vulkanische archipel in de stille oceaan, 1000km ten westen van
Ecuador en pal op de evenaar
-> hij trof allerlei vreemde planten- en diersoorten die nergens anders
voorkwamen (soms was de verspreiding maar op 1 eiland v. Archipel)
Verzamelde een aantal vogels die later gorzensoorten bleken te zijn
-> darwinvinken
o Darwinvinken van elk eiland waren verschillend, vooral het
snavelmodel
Verschillen waren te danken aan het specifieke voedselaanbod op de
verschillende eilanden
-> de darwinvinken hadden zich geleidelijk aangepast aan de
verschillende omstandigheden
-> door de geografische scheiding waren er gaandeweg verschillende
soorten ontstaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JoniSpruyt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.