Samenvatting
Samenvatting: inleiding in de pedagogiek hoofdstuk 1,2,3,6 + paragraaf 4.5
- Vak
- Instelling
- Boek
Samenvatting: inleiding in de pedagogiek hoofdstuk 1,2,3,6 + paragraaf 4.5
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Begrippenlijst inleiding in de pedagogiek
-
Verslag Basispedagogiek
-
Samenvatting Inleiding in de pedagogiek - Inleiding in de pedagogiek
Verkoper
Volgen
loishelmers02
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding in de pedagogiek samenvattingBecker, A. (2018/2021).
Hoofdstuk 1. Het begrip opvoeden
1.2 Beschrijving begrip pedagogiek
Pedagogiek houdt zich bezig met de opvoeding van kinderen en jeugdigen van 0 tot 18 jaar. Andere
woorden voor pedagogiek zijn: opvoedkunde, opvoedingsleer of opvoedingswetenschap. Toch
verschillen de begrippen enigszins van betekenis:
1. Opvoedkunde: richt zich op de vaardigheden van de opvoeder;
2. Opvoedingsleer: richt zich op het vergaren van kennis over opvoeden;
3. Opvoedingswetenschap: richt zich op het ontwikkelen van theorieën over en methoden met
betrekking tot opvoeden.
Pedagogiek is een opvoedingswetenschap met eigen theorieën en methoden. De pedagogiek
ontleent zijn theoretische gegevens ook aan andere wetenschappen. In de meeste gevallen maakt
men gebruik van de psychologische, sociologische, filosofische, technologische en andragogische
wetenschappen: deze worden door pedagogen hulpwetenschappen genoemd.
Definitie opvoeden
Opvoeding is alle omgang tussen ouder en kind waarbij gericht een relatie wordt aangegaan. In deze
omgang biedt de ouder het kind liefde, geborgenheid, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen,
instructie, ondersteuning en controle. Hierdoor zal het kind tot zelfontplooiing komen en over het
nodige zelfvertrouwen, zelfstandigheid en zelfredzaamheid beschikken om richting te geven aan zijn
verdere leven.
Naar aanleiding van de definitie kan gesteld worden dat er sprake is van opvoeding als de volgende
drie punten spelen in de omgang tussen de ouder en het kind:
1. Er is sprake van wederzijds respect;
2. Het kind ervaart voldoende veiligheid bij, heeft vertrouwen in, kan rekenen op, voelt zich
geaccepteerd door en krijgt ondersteuning van de ouder;
3. Het kind wordt door de ouder uitgedaagd om eigen beslissingen te nemen en te
experimenteren met nieuwe dingen, waardoor hij vertrouwen krijgt in zijn omgeving.
1.3 De vier basisdimensies van opvoeden (belangrijk!)
Wat ouders doen als ze een kind opvoeden, kan worden gesplitst in vier basishandelingen, namelijk:
1. Ondersteuning bieden’;
2. Instructie geven;
3. Controle uitoefenen;
4. Grenzen stellen.
1.3.1 Ondersteuning bieden
Ondersteuning is als het opvoedgedrag van de ouder dat liefde en zorg voor het kind uitdrukt en dat
zich richt op zijn fysieke en emotionele welzijn, waardoor het zich begrepen en geaccepteerd voelt.
Voorbeelden ondersteunend opvoedgedrag: bemoedigen, accepteren, helpen, samenwerken,
affectie tonen en liefdevol omgaan met het kind, aandacht en interesse tonen voor de handelingen,
gedragingen en signalen van het kind en adequaat daarop reageren, vertrouwen in het kind laten
blijken.
Als het kind ondersteuning van de ouder ervaart, zal het de wereld om zich heen met vertrouwen
tegemoet treden. Het kind ervaart deze ondersteuning door de emotionele betrokkenheid, ‘warmte’
en affectie van de ouder te voelen. Gebrek aan warmte en affectie in samenhang met harde fysieke
1
,straffen blijken goede voorspellers te zijn voor agressieve, vandalisme en delinquentie bij het kind tot
ver in de volwassenheid.
Responsiviteit: ouder is gericht op de signalen die het kind uitzendt. De signalen worden door de
ouder opgemerkt (sensitief) en wordt adequaat op gereageerd (responsief). Dat kan bijdragen tot
een positieve ontwikkeling van het kind.
De ondersteuning die de ouder het kind biedt, kan zichtbaar gemaakt worden in de vorm van
belonen of straffen. Een beloning kan bestaan uit een knuffel, kusje, opgestoken duim,
schouderklopje of knipoog (psychische of emotionele beloning), of extra zakgeld, stickerboekje of iets
dergelijks (materiële beloning).
Straf wordt ter ondersteuning van het gewenste gedrag aan het kind opgelegd. Ook kan de ouder het
gedrag van het kind negeren. Door ongewenst gedrag te negeren zal het kind er uiteindelijk mee
ophouden.
1.3.2 Instructie geven
Instructie geven houdt in duidelijk maken aan het kind wat de bedoeling van iets is en welk gedrag
verwacht wordt. Het kind leert hierdoor strategieën ontwikkelen om zijn eigen problemen op te
lossen en verantwoordelijkheid te dragen voor zijn beslissingen. Als kinderen overladen worden met
instructies van de ouder kan het volgende gebeuren:
- Het kind zal geen eigen initiatieven durven ontplooien;
- Het kind zal te veel bezig zijn met wat de ouder zal denken van de acties.
1.3.3 Controle uitoefenen
Controle kan op een positieve manier worden uitgeoefend, bijvoorbeeld door het kind uitleg te
geven waarom iets moet of niet mag, door een beroep te doen op zijn verantwoordelijkheid en
zelfstandigheid, en informatie en aanwijzingen te geven. Deze vorm wordt autortitatieve controle
genoemd.
Autoritaire controle
De ouder oefent druk uit op het kind om correct gedrag te vertonen. Van autoritaire controle wordt
vaak gebruikgemaakt door de ouder die veel waarde hecht aan rust, regelmaat en gehoorzaamheid
in de opvoeding. Daarbij is erg geen overleg met het kind. Daarom is er geen sprake van een
gelijkwaardigheid tussen ouder en kind. Deze vorm van controle heeft een negatieve invloed op de
ontwikkeling van het kind. Naarmate het kind ouder wordt, kunnen er meer conflicten ontstaan met
de ouder.
Autortitatieve controle
Gedragingen van de ouder waarbij uitleg wordt gegeven aan het kind en eisen worden gesteld aan
zijn zelfstandigheid. De ouder geeft het kind informatie, instructie, suggesties en aanwijzingen voor
het gewenste gedrag. Het kind wordt sterk aangemoedigd en ondersteund door de ouder om zijn
eigen handelen te onderzoeken en er verantwoordelijkheid voor te nemen. Autortitatieve controle
heeft in de meeste gevallen een positief effect op het kind, omdat deze vorm van controle het kind in
staat stelt op zelf weg te vinden in de richting van rijp gedrag.
1.3.4 Grenzen stellen
De wijze waarop de ouder het kind bestraft of beloont om
gewenst gedrag te leren. Gedragsverandering vindt plaats door
middel van beïnvloeding. Als het kind duidelijke grenzen
aangeboden krijgt, voelt het zich serieus genomen en voelt het de
liefde en de betrokkenheid van de ouder. Door duidelijke grenzen
te stellen wordt het kind gevraagd om zijn gedrag af te stemmen
op een situatie en rekening te houden met anderen.
2
, 1.4 Pedagogische opvoedingsdoelen
Iedere ouder voedt zijn kind op met bepaalde doelen voor ogen. Het voornaamste doel van de ouder
is dat het kind opgroeit tot een volwassen persoon die zich kan handhaven in de maatschappij.
Opvoedgedrag van de ouder is gericht om het kind te helpen zichzelf te ontplooien, zijn
mogelijkheden en kwaliteiten te ontwikkelen. Het toepassen van opvoedingsdoelen is een kenmerk
van de opvoeding dat valt onder intentioneel opvoedgedrag. De ouder is erop gericht om bewust of
onbewust doelstellingen te bereiken bij het kind.
Drie algemene opvoedingsdoelen:
1. Zelfstandigheid: het kind is in staat zelf keuzes te maken, daarbij hoort het recht op een
eigen leven en uitvinden wat van belang is. De bedoeling is dat het kind zelf beslissingen leert
nemen, een eigen leven leert leiden en eigen mogelijkheden leert ontdekken.
2. Zelfredzaamheid: het kind is in staat keuzes te maken en deze te verantwoorden,
mondigheid en verantwoordelijkheid worden hier gestimuleerd. Het kind wordt geleerd op
een positieve manier vorm te geven aan zijn toekomstige rol in de samenleving.
3. Zelfvertrouwen: het kind kan een bijdrage leveren aan de toekomst en is in staat op
technische en praktische problemen op te lossen.
De ouder probeert de opvoedingsdoelen, zelfstandigheid, zelfredzaamheid en zelfvertrouwen te
bereiken door het kind te stimuleren zelf oplossingen voor zijn vraagstukken te bedenken.
Naast deze drie algemene opvoedingsdoelen zijn er ook andere, meer specifieke doelen die de ouder
nastreeft bij de opvoeding. Deze doelen kunnen onder anderen zijn: gehoorzaamheid, respect voor
ouders, goede schoolopleiding, trouw aan de familie, eerlijkheid, hulpvaardigheid, gelovig zijn,
gastvrijheid, goede manieren, niet stelen, beleefd zijn tegen volwassenen.
1.5 Opvoeden als circulair proces
Opvoeden is een circulair proces, er is sprake van actie en interactie in de omgang. De ouder biedt
het kind liefde, aandacht, geborgenheid, veiligheid, ondersteuning, instructie, grenzen en controle.
Het kind reageert daarop met liefde en aangepast gedrag of boosheid en tegenstribbelen, ook dat is
een reactie, waar de ouder dan weer tegenactie op geeft, waardoor er interactie ontstaat.
Uniciteit: ieder mens is anders en heeft andere karaktereigenschappen.
1.6 Materiële en emotionele opvoeding
1.6.1 Materiële opvoeding
Het gaat hier om het vervullen van de lichamelijke behoeften, die bestaan uit: voedsel, rust,
aanraking, bescherming en andere basale lichamelijke voorwaarden die noodzakelijk zijn voor de
groei van het kind.
1.6.2 Emotionele opvoeding
De emotionele opvoeding kan gezien worden in het licht van de overige vijf behoeften volgende en
behoeftehiërarchie. Nadat is voldaan aan de primaire behoeften, komen de behoefte aan liefde,
eigenwaarde en zelfverwerkelijking/ zelfactualisatie en de cognitieve behoefte aan de orde.
1.7 Geestelijke en sociale vorming van het kind
1.7.1 Geestelijke vorming
De levensovertuiging van de ouders speelt ook een rol in de opvoeding. Deze komt veelal tot uiting in
de schoolkeuze en in de manier waarop het kind de vrije tijd invult. De schoolkeuze kan afhankelijk
zijn van de religieuze achtergrond van ouders. Rituelen rondom het geloof nemen een belangrijke rol
in, bijvoorbeeld naar de kerk of moskee gaan, bidden, lezen uit de Bijbel of Koran.
1.7.2 Sociale vorming
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loishelmers02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
Laatst bekeken door jou
College aantekeningen ·
Samenvatting hoorcolleges met jurisprudentie VBP
