Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis werkplaats havo 3 3e editie, hoofdstuk 2.1 t/m 2.3
- Vak
- Niveau
- Boek
Een samenvatting voor havo 3 die gaat over hoofdstuk 2.1 tot en met 2.3. Voor het boek GESCHIEDENIS WERKPLAATS HAVO 3 3e editie.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Geschiedenis Samenvatting Hs.5 Tijd van Ontdekkers en Hervormers VWO5+6
-
Geschiedenis Samenvatting Hs.4 Tijd van Steden en Staten VWO5+6
-
Geschiedenis Samenvatting Hs.3 Tijd van monniken en ridders VWO5+6
Verkoper
Volgen
koenrts
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis werkplaats samenvatting 2.1, 2.2 en 2.32.1
Welvaart in de jaren 1920
Voor de 1e wereld oorlog was de VS al het rijkste land van de wereld. Die voorsprong werd in de eerste 10 jaar van
het Interbellum alleen maar groter. In de roaring twenties ging het erg goed met de industrie, voorbeeld: De snel
groeiende autoindustrie en elektroindustrie. Dat kwam doordat bedrijven en mensen steeds efficiënter te werk
gingen, werknemers maken de heletijd één onderdeel van een auto waardoor het steeds sneller ging.
Dingen produceren werd goedkoper en sneller wat er voor zorgt dat de lonen van de arbeiders omhoog konden en
het werd voor de klant goedkoper. Ook wilde mensen nu dit goedkoper was meer nieuwe producten kopen. Zo
ontstond er een consumptiemaatschappij, een samenleving waar mensen veel consumptie producten kochten. Voor
de middenklasse werd de auto ook te betalen. 60 procent van alle Amerikaanse gezinnen had in 1929 een auto, dat
was in Europa niet voor te stellen. De economische groei werd erg versterkt door het verkopen van auto’s, er
kwamen wegen, bruggen, tankstations en restauranten langs de weg.
Crisis in de jaren 1930
Door de groei van de economie in 1920 werden aandelen van bedrijven meer waard. Veel amerikanen wilden ook
aandelen om winst mee temaken, hun investeerde veel gespaard en geleend geld. Op 24 oktober 1929 stortte de
koersen in op de beurs bij Wall Street (New York). In juni 1932 waren de aandelen nog minder dan een kwart waard
dan in 1929. Dit zorgde voor een economische crisis ook wel de Grote Depressie genoemd in de VS. Er kwam veel
werkloosheid zoals nog nooit gebeurt was, er waren maarliefst 12 miljoen mensen zonder werk, veel bedrijven en
banken gingen failliet. Ook was in juli 1932 het nationaal inkomen gehalveerd. Voor arme mensen werd er brood en
soep uitgedeeld. De daklozen sliepen in parken of die hadden zelfgemaakte houten huisjes.
De VS had veel handelscontacten met de rest van de wereld waardoor de crisis over de wereld verspreid werd.
Overal gingen bedrijven failliet en werden steeds meer mensen werkloos. De grootste reden was de beurscrash in
New York maar de 2e reden was dat er landbouwoverschot was, precies hetzelfde gebeurde ook bij de autoindustrie.
Amerikanen hadden geld geleend voor aandelen of consumptie artikelen. Kopen op krediet heet dat. Mensen
konden de rente niet meer betalen door lage lonen of werkloosheid.
De overheid grijpt in
President Hoover geloofde erin dat als de prijzen maar genoeg daalden dat de crisis vanzelf voorbij zal gaan. Hij zei
geruststellend: De welvaart ligt om de hoek. De prijzen daalden erg waardoor bedrijven en dus ook werknemers
minder verdienden. Voor de volgende verkiezing was de crisis nog niet over dus werd Hoover niet meer gekozen als
president.
Franklin Delano Roosevelt van een democratische partij werd gekozen als president uit de verkiezingen van 1932. Hij
koos ervoor om de crisis te bestrijden, hij noemde dat plan de New Deal. Hij zorgde ervoor dat de overheid zich
intensief met de economie ging bemoeien. De staat gaf meer geld uit dan dat ze binnenkregen. Er werden wel
miljoenen mensen aan het werk gezet voor bijvoorbeeld de aanleg van: wegen, gebouwen, parken. Als boeren hun
productie beperkten kregen ze subsidie en de overheid kocht hun oogst voor een hogere prijs dan de markt waarde.
Ook ging de overheid toezicht houden op de banken waardoor mensen hun vertrouwen weer kregen in de banken.
Het ging langzaam weer beter met de economie, alsnog waren er 9 miljoen werklozen. De crisis werd door de 2 e
wereld oorlog geëindigd.
, Leerdoelen
- De welvaart ontstond door de snelgroeiende auto en elektroindustrie.
- De crisis ontstond door de beurscrash in New York en door landbouwoverschotten.
- Er kwam een nieuwe president Franklin Delano Roosevelt die startte met toezicht houden op veel sectoren
en gaf hun subsidies.
2.2 Fascisme en communisme
De opkomst van Mussolini
In de 1e wereld oorlog had Italië gevochten aan de geallieerde kant, maar het gaf Italië weinig gebiedsuitbreiding.
Oud soldaten van Italië zoals Benito Mussolini vormden samen nationalistische knokploegen om op die manier meer
gebieden te krijgen. Mussolini was de leider van die knokploeg “fascisten”. Na de oorlog was er chaos in Italië.
Radicale socialisten staakten, de regering stond machteloos. Veel Italianen waren bang voor een communistische
revolutie net zoals in Rusland. Mussolini zag dit als een optie om aan de macht te komen, hij vormde de Nationale
Fascistische Partij. Mussolini presenteerde zichzelf als een sterke man die Italië zal redden. Hij vond dat de overheid
volledig moest heersen over de samenleving. Hij droeg net als zijn aanhangers dezelfde uniformen, zwart pak,
zwarte muts en zwarte laarzen. Mussolini was tegen democratie en alles wat daarop leek, het land moest geleid
worden door één krachtige leider.
Dictatuur in Italië
In 1922 begon Mussolini te dreigen met geweld als hij niet de macht zou krijgen. De koning was bang voor een
burger oorlog dus benoemde de Koning Mussolini tot premier. Het overgrote deel van de politici stemde ervoor in,
hun hadden verwacht dat ze Mussolini wel in controle zouden houden. Maar een paar jaar later schakelde hij met
terreur zijn tegenstanders uit en verbood hun politieke partijen. Italië werd een dictatuur onder leiding van Benito
Mussolini. In zijn dictatuur wilde de overheid het doen en denken van de Italianen volledig te beheersen.
Bijvoorbeeld op de radio, in kranten, in films, op school. Mensen kregen voortdurend te horen hoe ze moesten leven
en denken. Bij dit indoctrineren hoorde ook dat Mussolini veel en voortdurend verheerlijkt werd als grote leider.
Iedere burger moest meedoen aan deze persoonsverheerlijking, zodra je kritiek leverde op Mussolini of onverschillig
bleef, kon je met de geheime politie te maken krijgen. Die zetten de zogenaamde “Vijanden van het volk” zonder
proces gevangen of bracht ze naar eilanden.
De Sovjeteconomie
In de Sovjet-Unie overleed Lenin in 1924. De nieuwe dictator van de Sovjet-Unie werd Stalin. Na de burgeroorlog
hadden bedrijven in de Sovjet-Unie weer wat vrijheid gekregen. Particuliere bedrijven werden weer toegestaan. De
boeren hoefden niet meer alles in te leveren maar hun mochten zelf ook een deel verkopen voor eigen winst. De
burgers hadden geen honger meer en er kwam zelfs een beetje welvaart in de Sovjet-Unie. Maar Stalin vond dat de
industrialisatie niet snel genoeg ging dus liet hij daarom in 1928 een vijfjarenplan opstellen door de overheid. Daarin
stond precies wat er geproduceerd moest worden, na dit vijfjarenplan volgden er nog meer vijfjarenplannen. Het
doel van Stalin was om van de Sovjet-Unie weer snel een sterke industriële samenleving te maken, hij probeerde dit
door middel van een planeconomie. Het werd een succes overal werden industriecomplexen gebouwd, mijnen
geopend, en ook spoorlijnen en kanalen gemaakt. Stalin maakte een eind aan zelfstandige boeren. Hij wilde dat hun
hun land inleverde en zich aansloten bij een groot landbouwbedrijf ( Kolchozen ). Ze werkten daar samen met
moderne werktuigen zodat ze veel voedsel produceren voor de snel groeiende bevolking van de Sovjet-Unie.
De meeste boeren wilden hun eigen bedrijf niet samen voegen met gemeenschappelijk landbouwbedrijf. Hun
kwamen in opstand en verstopten hun graan en slachtten hun vee zodat het niet zou worden afgepakt door Stalin.
Stalin greep hard in, en vermoorde miljoenen boeren die tegen collectivisatie waren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper koenrts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79223 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen